Kinh Nghiệm Hướng dẫn Tăng cấu trúc hữu cơ của tư bản Chi Tiết
Quý khách đang tìm kiếm từ khóa Tăng cấu trúc hữu cơ của tư bản được Cập Nhật vào lúc : 2022-05-24 03:15:07 . Với phương châm chia sẻ Thủ Thuật về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.
(Last Updated On: 02/04/2022 By Lytuong.net)
Nội dung chính- Cấu tạo kỹ thuật của tư bản
- Cấu tạo giá trị của tư bản
- Cấu tạo hữu cơ của tư bản
Tư bản tồn tại dưới dạng vật chất và giá trị. Cấu tạo của tư bản gồm có cấu trúc kỹ thuật và cấu trúc giá trị.
Cấu tạo kỹ thuật của tư bản
Cấu tạo kỹ thuật của tư bản là tỷ suất giữa khối lượng tư liệu sản xuất với số lượng lao động thiết yếu để sử dụng những tư liệu sản xuất đó. Nó biểu lộ dưới những hình thức của số lượng máy móc, nguyên vật tư, nguồn tích điện do một công nhân sử dụng trong thuở nào gian nào đó. Cấu tạo kỹ thuật phản ánh điểm lưu ý và trình độ tăng trưởng của lực lượng sản xuất xã hội.
Cấu tạo giá trị của tư bản
Cấu tạo giá trị của tư bản là tỷ suất Từ đó tư bản phân thành tư bản không bao giờ thay đổi (hay giá trị của tư liệu sản xuất) và tư bản khả biến (hay giá trị của sức lao động) thiết yếu để tiến hành sản xuất.
Cấu tạo kỹ thuật thay đổi sẽ làm cho cấu trúc giá trị thay đổi. C.Mác đã dùng phạm trù cấu trúc hữu cơ của tư bản để chỉ quan hệ đó.
Cấu tạo hữu cơ của tư bản
Cấu tạo hữu cơ của tư bản là cấu trúc giá trị của tư bản, do cấu trúc kỹ thuật quyết định hành động và phản ánh sự thay đổi của cấu trúc kỹ thuật của tư bản.
Do tác động thường xuyên của tiến bộ khoa học và công nghệ tiên tiến và phát triển, cấu trúc hữu cơ của tư bản cũng không ngừng nghỉ biến hóa theo phía ngày càng tăng thêm. Điều đó biểu lộ ở đoạn: bộ phận tư bản không bao giờ thay đổi tăng nhanh hơn bộ phận tư bản khả biến, tư bản không bao giờ thay đổi tăng tuyệt đối và tăng tương đối, còn tư bản khả biến thì hoàn toàn có thể tăng tuyệt đối, nhưng lại hạ xuống một cách tương đối.
Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-LêninNhư vậy, cấu trúc hữu cơ của tư bản tăng thêm trong quy trình tích lũy đó đó là nguyên nhântrực tiếp gây ra nạn thất nghiệp trong chủ nghĩa tư bản, còn nguyên nhân sâu xa của nạn thất nghiệplại đó đó là ở quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.- Quá trình tích lũy tư bản là quy trình:+ Làm tăng cấu trúc hữu cơ của tư bản.+ Tích tụ, triệu tập tư bản ngày càng tăng.Tích lũy và đối đầu đối đầu dẫn đến tư bản sản xuất được triệu tập ngày càng lớn, do đó sảnxuất được xã hội hóa cao hơn, lực lượng sản xuất được tăng trưởng mạnh hơn. Điều đó làm chomâu thuẫn giữa tính xã hội của sản xuất với chính sách chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tưliệu sản xuất tăng trưởng. Sự tăng trưởng của xích míc này tất yếu dẫn đến thay thế xã hội tư bảnbằng xã hội khác cao hơn.IV. QUÁ TRÌNH LƯU THÔNG CỦA TƯ BẢNVÀ KHỦNG HOẢNG KINH TẾ1. Tuần hoàn và chu chuyển của tư bảnSản xuất tư bản chủ nghĩa là yếu tố thống nhất biện chứng giữa quy trình sản xuất và quátrình lưu thông. Lưu thông của tư bản, theo nghĩa rộng, là yếu tố vận động của tư bản, nhờ này mà tưbản lớn lên và thu giá tốt trị thặng dư, cũng tức là yếu tố tuần hoàn và chu chuyển của tư bản.a. Tuần hoàn của tư bản* Giai đoạn thứ nhất :(quy trình lưu thông)SLĐT-HTLSX- Tư bản thực thi hiệu suất cao biến tư bản tiền thành tư bản sản xuất.* Giai đoạn thứ hai: (quy trình sản xuất)TLSXH….SX…H′SLĐ- Tư liệu sản xuất và sức lao động kết phù thích hợp với nhau tạo thành quy trình sản xuất.- Kết thúc quy trình này tư bản sản xuất trở thành tư bản hàng hoá* Giai đoạn thứ ba: (quy trình lưu thông)H′ - T′- Kết thúc quy trình này tư bản hàng hoá trở thành tư bản tiền. Đến đây, mục tiêu của nhàtư bản đã được thực thi, tư bản quay trở lại hình thái ban đầu trong tay chủ của nó, nhưng vớisố lượng to nhiều hơn truớc.Tổng hợp cả 3 quy trình:TLSXT - H…SX….H′ - T′SLĐTuần hoàn của tư bản là yếu tố vận động của tư bản trải qua 3 quy trình, lần lượt mang 3 hìnhthái, thực thi 3 hiệu suất cao rồi trở về hình thái ban đầu với giá trị không riêng gì có được bảo tồn màcòn tăng thêm.80Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-Lênin* Điều kiện để tư bản tuần hoàn hoạt động và sinh hoạt giải trí liên tục :Muốn đảm bảo tư bản tuần hoàn một cách thông thường thì phải có đủ hai Đk:- Toàn bộ tư bản, trong cùng một lúc, phải tồn tại ở cả ba hình thái : tư bản tiền tệ, tư bảnsản xuất, tư bản thành phầm & hàng hóa.- Tư bản ở mỗi hình thái đều phải vận động không ngừng nghỉ qua ba quy trình.* Ba hình thái của tư bản không phải là ba loại tư bản rất khác nhau, mà là ba hình thái củamột tư bản công nghiệp biểu lộ trong quy trình vận động của nó. Song cũng trong quá trìnhvận động ấy đã tiềm ẩn kĩ năng tách rời của ba hình thái tư bản. Trong quy trình phát triểncủa chủ nghĩa tư bản, kĩ năng tách rời này đã làm xuất hiện tư bản thương nghiệp và tư bản chovay, hình thành nên những tập đoàn lớn lớn khác trong giai cấp tư sản: chủ công nghiệp, nhà buôn, chủngân hàng…chia nhau giá trị thặng dư.b. Chu chuyển của tư bản- Khái niệmSự tuần hoàn của tư bản, nếu xét nó là một quy trình định kỳ thay đổi và lắp đi lắp lại, chứkhông phải là một quy trình cô lập, riêng lẻ thì gọi là chu chuyển của TB. Những tư bản khácnhau chu chuyển với vận tốc rất khác nhau tùy từng thời hạn sản xuất và lưu thông của thành phầm & hàng hóa.- Thời gian chu chuyển của tư bản* Thời gian chu chuyển của tư bản là khoảng chừng thời hạn Tính từ lúc lúc tư bản ứng ra dưới mộthình thức nhất định (tiền tệ, sản xuất, thành phầm & hàng hóa) cho tới lúc nó trở về tay nhà tư bản cũng dướihình thức như vậy, nhưng có thêm giá trị thặng dư.TG cc = TGsx + TGltTrong đó: TGsx = TGlđ + TGgđ + TGdtThời gian lao động: là thời hạn mà người lao động tác động vào đối tượng người dùng lao động để tạora thành phầm.Thời gian gián đoạn: là thời hạn mà đối tượng người dùng lao động chịu sự tác động của tự nhiên.Thời gian dự trữ: là thời hạn mà những yếu tố sản xuất sẵn sàng tham gia vào sản xuất, nhưngchưa phải là yếu tố hình thành SP.Thời gian lưu thông : TG lt= TGm + TGbThời gian lưu thông phụ thuộc nhiều yếu tố:+ Tình hình thị trường.+ Quan hệ cung và cầu, giá cả.+ Khoảng cách thị trường.+ Trình độ tăng trưởng của giao thông vận tải lối đi bộ vận tải lối đi bộ…Vai trò của lưu thông:Sự tồn tại của nó là tất yếu và có vai trò quan trọng:+ Thực hiện thành phầm do SX tạo ra.+ Cung cấp những Đk cho SX.+ Đảm bảo nguồn vào, đầu ra của SX.- Tốc độ chu chuyển của tư bản- Cần tính vận tốc chu chuyển của tư bản bằng số vòng chu chuyển được thực thi trong mộtnăm.n=CHchtrong đó:n - vận tốc chu chuyển của tư bản;CH - thời hạn 1 năm (12 tháng);ch - thời hạn chu chuyển của một loại tư bản.- Chu chuyển chung của tư bản ứng trước:81Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-Lênin+ Chu chuyển chung của tư bản ứng trước là số lượng chu chuyển trung bình của nhữngthành phần rất khác nhau của tư bản.Công thức:nCCTB =Chu chuyển thực tiễn: Là thời hạn để những bộ phận của tư bản ứng trước được Phục hồi toànbộ về mặt giá trị cũng như về mặt hiện vật.c. Tư bản cố định và thắt chặt và tư bản lưu độngCăn cứ vào phương thức chu chuyển về mặt giá trị của những bộ phận tư bản, tư bản sản xuấtđược phân phân thành tư bản cố định và thắt chặt và tư bản lưu động.* Tư bản cố định và thắt chặt- Là bộ phận của tư bản sản xuất được sử dụng toàn bộ vào quy trình sản xuất, nhưng giá trịcủa nó chỉ chuyển từng phần vào trong giá trị thành phầm.- Tư bản cố định và thắt chặt tồn tại dưới hình thái hiện vật là máy móc, thiết bị, nhà xưởng…- TBCĐ có điểm lưu ý: sử dụng toàn bộ, giá trị chuyển dần vào giá trị SP trong nhiều chu kỳSX.- Trong quy trình hoạt động và sinh hoạt giải trí, tư bản cố định và thắt chặt bị hao mòn dần. Có hai loại hao mòn:+ Hao mòn hữu hình: là vì sử dụng, do tác động của tự nhiên làm cho tư bản cố định và thắt chặt dầndần hao mòn đi đến chỗ hỏng, không dùng được nữa.Hao mòn hữu hình là hao mòn cả về mặt giá trị và GTSD.+ Hao mòn vô hìnhHao mòn vô hình dung là hao mòn thuần tuý về giá trị do ảnh hưởng của tiến bộ khoa họckỹ thuật. Máy móc tuy còn tốt, nhưng bị mất giá vì có những máy móc tốt hơn, năngsuất cao hơn có lúc còn rẻ hơn làm cho máy cũ giảm giá thậm chí còn bị đào thải.KHCN tăng trưởng, những máy móc thiết bị được SX ra với:+ Chi phí thấp hơn,.+ Có hiệu suất cao hơn.+ Mẫu mã đẹp hơn.Vì vậy những máy móc thế hệ trước nó tuy còn nguyên giá trị sử dụng nhưng giá trị đã giảm.Để Phục hồi lại tư bản cố định và thắt chặt đã hao mòn nên phải lập quỹ khấu hao để:+ Sửa chữa cơ bản.+ Mua máy móc mới.* Tư bản lưu động- Là bộ phận của tư bản sản xuất, mà giá trị của nó sau thuở nào kỳ sản xuất, hoàn toàn có thể hoàn lạihoàn toàn cho nhà tư bản dưới hình thức tiền tệ, sau khi thành phầm & hàng hóa đã bán tuy nhiên.- Tư bản lưu động tồn tại dưới hình thái hiện vật là nguyên nhiên vật tư, vật rẻ tiền mauhỏng và tiền lương.- TBLĐ có điểm lưu ý: sử dụng toàn bộ, giá trị chuyển toàn bộ vào giá trị thành phầm trong1chu kỳ sản xuất.* Ý nghĩa của việc phân loại TBCĐ và TBLĐThấy được điểm lưu ý chu chuyển của từng bộ phận TB để tìm cách nâng cao vận tốc chuchuyển của TB.*. Ý nghĩa của việc tăng vận tốc chu chuyển của tư bản, phương pháp tăng vận tốc chuchuyển của tư bản- Ý nghĩa:+ Tăng vận tốc chu chuyển tư bản cố định và thắt chặt sẽ tiết kiệm chi phí được ngân sách bảo dưỡng, sửa chữa thay thế.+ Tăng vận tốc chu chuyển tư bản lưu động sẽ tiết kiệm chi phí được tư bản ứng trước.+ Tăng vận tốc chu chuyển tư bản là để nâng cao tỷ xuất giá trị thặng dư thường niên.- Phương pháp tăng vận tốc chu chuyển của TB:82Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-LêninBằng cách tinh giảm thời hạn SX và thời hạn lưu thông:+ Phát triển LLSX, ứng dụng tiến bộ KHKT;+ Kéo dài ngày lao động;+ Tăng cường độ lao động;+ Cải tiến mạng lưới và phương pháp thương nghiệp…2. Tái sản xuất và lưu thông của tư bản xã hộia. Một số khái niệm cơ bản- Tư bản xã hội: là tổng số tư bản riêng không liên quan gì đến nhau hoạt động và sinh hoạt giải trí xen kẽ lẫn nhau, tác động nhau, tạotiền đề lẫn nhau…- Tái sản xuất tư bản xã hội: là tái sản xuất tư bản riêng không liên quan gì đến nhau xen kẽ lẫn nhau, phụ thuộc vàonhau.- Tái sản xuất tư bản xã hội có hai loại:+ Tái sản xuất giản đơn.+ Tái sản xuất mở rộng.- Nghiên cứu tái SX và lưu thông tư bản xã hội đó đó là nghiên cứu và phân tích sự vận động xen kẽ củanhững tư bản riêng không liên quan gì đến nhau.- Tổng thành phầm xã hội: là toàn bộ thành phầm mà xã hội sản xuất ra trong nămTổng thành phầm xã hội được xét cả về hai mặt: giá trị và hiện vật+ Về giá trị: tổng thành phầm xã hội được cấu thành bởi:_ Phần thứ nhất: giá trị bù đắp cho tư bản không bao giờ thay đổi ( c ) hay những giá trị tư liệu sản xuấtđã tiêu tốn trong sản xuất, bộ phận này được sử dụng để bù đắp những tư liệu sản xuất đã hao phítrong chu kỳ luân hồi sản xuất._ Phần thứ hai: giá trị bù đắp cho tư bản khả biến (v) hay là giá trị của toàn bộ sức laođộng xã hội đã tiêu tốn. Khoản giá trị này ngang bằng với tổng số tiền công trả cho sức laođộng than gia vầo quy trình sản xuất._ Phần thú ba: giá trị của sản phẩn thặng dư (m). Khoản này do lao động thặng dư của xãhội tạo ra.Giá trị của tư liệu sản xuất đã tiêu tốn được gọi là giá trị cũ chuyển dời. Giá trị sức laođộng và giá trị thành phầm thặng dư được gọi là giá trị mới. Như vậy, giá trị của tổng sản phẩmxã hội cũng như giá trị của một thành phầm & hàng hóa được phân giải thành: c+v+m+ Về hiện vật: tổng thành phầm xã hội gồm có tư liệu sản xuất và tư liệu thành phầm do hìnhthức tự nhiên của nó quyết định hành động. Có những vật phẩm vừa hoàn toàn có thể tiêu dùng cho sản xuất và có thểtiêu dụng cho thành viên, nhưng nhất định mỗi vật chỉ hoàn toàn có thể dùng vào một trong những trong hai mục tiêu đó- Hai khu vực của nền sản xuất xã hộiXuất phát từ tính hai mặt của lao động sản xuất thành phầm & hàng hóa, Mac coi hai mặt giá trị và hiệnvật của tổng thành phầm xã hội là hai tiền đề lý luận quan trọng để nghiên cứu và phân tích tái sản xuất tư bảnxã hội.Nếu trong tái sản xuất ở những doanh nghiệp riêng không liên quan gì đến nhau, mặt giá trị có vai trò quan trọng thì trongtái sản xuất tư bản xã hội, với tư cách là tổng hòa hành vi tái sản xuất của những doanh nghiệp cábiệt, mặt hiện vật của tổng thành phầm xã hội lại sở hữu ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Là hiện vật, tổngsản phẩm xã hội được phân thành hai loại: tư liệu sản xuất và tư liệu tiêu dùng, và do đó nền sảnxuất xã hội được phân thành hai khu vực:Khu vực 1: Sản xuất tư liệu sản xuấtKhu vực 2: Sản xuất tư liệu tiêu dùngTrên thực tiễn, ranh giới giữa khu vực I và II không phải lúc nào thì cũng rõ ràng- Tư bản xã hộiTư bản xã hội là tổng hợp những tư bản riêng không liên quan gì đến nhau của xã hội vận đọng xen kẽ nhau, liên hệ vàphụ thuộc lẫn nhau. Tham gia vận động của tư bản xã hội có cả tư bản công nghiệp, tư bảnthương nghiệp, tư bản ngân hàng nhà nước…Nhưng ở đây nghiên cứu và phân tích trừu tượng về tái sản xuất và lưu83Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-Lêninthông của tư bản xã hội, nên mac đã xác lập tư bản công nghiệp vẫn là môt thể thống nhất,chưa xét từng loại tư bản rõ ràng.- Những giả định của Mác khi nghiên cứu và phân tích tái sản xuất tư bản xã hội+ Toàn bộ C được chuyển hết vào giá trị thành phầm trong một năm.+ Chỉ có 2 giai cấp: tư sản và vô sản trong phương thức SX TBCN thuần túy.+ Hàng hóa được mua và bán theo như giá chuẩn trị (giá cả bằng giá trị).+ m’ = 100%.+ Cấu tạo C / V không thay đổi.+ Không xét đến ngoại thương.Những giả định đó chỉ nhằm mục đích mục tiêu đơn thuần và giản dị hóa việc tính toán chứ không hề xuyêntạc bản chất của yếu tố nghiên cứu và phân tích, vì vậy, đó là những giả định khoa họcb. Điều kiện thực thi trong tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng tư bản xã hộiĐiều kiện thực thi tổng thành phầm xã hội trong tái sản xuất giản đơn.+ Sơ đồ ví dụ:Khu vực I: 4000C + 1000V + 1000m = 3000= 9000Khu vực II: 2000C + 500V + 500M = 6000Để quy trình tái SX trình làng thông thường, toàn bộ SP của 2 khu vực, cần phải trao đổi, đápứng cả về mặt giá trị và hiện vật.Trong khu vực I:- Bộ phận 4000C thực thi trong nội bộ khu vực I.- Bộ phận (1000V + 1000m) trao đổi với khu vực II để lấy tư liệu sinh hoạt.Trong khu vực II:- Bộ phận (500V + 500m) thực thi trong nội bộ khu vực 2.- Bộ phận 2000C trao đổi với khu vực 1 để lấy tư liệu SX.Sơ đồ màn biểu diễn quan hệ trao đổi giữa 2 khu vực như sau:Khu vực I:4000 + 1000V + 1000m = 6000Khu vực II: 2000C + 500V + 500m = 3000Điều kiện thực thi tổng thành phầm xã hội trong tái sản xuất đơn thuần và giản dị là:(1)I (V + m) = IIC(2)I (C + V + m) = IIC + IC(3) I (V + m) + II (V + m) = II (C + V + m)Điều kiện thực thi tổng thành phầm xã hội trong tái sản xuất mở rộngMuốn có tái sản xuất mở rộng phải biến một phần giá trị thặng dư thành tư bản bất biếnphụ thêm ( c ) và tư bản khả biến phụ thêm ( v ), nhưng những bộ phận giá trị phụ thêm đó phảitìm được những nguồn cung cấp về tư liệu sản xuất và tư liệu tiêu dùng phụ thêm dưới hình thái vậtchất tương ứngMác đưa ra sơ đồ tái sản xuất mở rộng tư bản xã hội:với nhu yếu của nó. Muốn có thêm tưliệu sản xuất thì khu vực I phải phục vụ lượng tư liệu sản xuất nhiều hơn nữa trong tái sản xuấtgiản đơn, để không những phụ thêm tư liệu sản xuất cho khu vực I mà cả cho khu vực II. Ngượclại, khu vực II cũng phải sản xuất ra lượng tư liệu tiêu dùng nhiều hơn nữa để đáp ưng nhu yếu tiêudùng tăng thêm cùa cả hai khu vực. Điều đó, làm cho cơ cấu tổ chức triển khai sản xuất xã hội có những thay đổi.Do việc phục vụ tăng thêm số lượng tư liệu sản xuất có vai trò quyết định hành động nhất đối vớitái sản xuất mở rộng, nên Mac đưa ra quy mô của tái sản xuất mở rộng tư bản xã hội như sau:Khu vực I: 4000c + 1000v + 1000m = 6000 ( tư liệu sản xuất)Khu vực II: 1500C + 750V + 750m = 3000 (tư liệu tiêu dùng)84Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-LêninĐiều kiện cơ bản để thực thi trong tái sản xuất mở rộng tư bản xã hội là:I ( v + m ) › II cLý luận tái sản xuất mở rộng trong Đk tíên bộ kỹ thuật và nền kinh tế thị trường tài chính mở- Khi tính tới ảnh hưởng của kỹ thuật làm cho cấu trúc hữu cơ của tư bản không ngừng nghỉ tănglên.Lênin chia nền SX xã hội thành:+ khu vực I: Ia. Sản xuất TLSX để sản xuất TLSX.IIb. Sản xuất TLSX để sản xuất TLSH.+ khu vực II: SX TLSH.Lênin đã tiếp tục tăng trưởng học thuyết Mác, và phát hiện ra tính quy luật:+ Sản xuất tư liệu sản xuất để sản xuất tư liệu sản xuất tăng nhanh nhất có thể.+ Sau đó sản xuất tư liệu sản xuất để sản xuất tư liệu tiêu dùng.+ Và chậm nhất là yếu tố tăng trưởng của sản xuất tư liệu tiêu dùng.Đó là nội dung của quy luật ưu tiên tăng trưởng sản xuất tư liệu sản xuất.Theo những Đk đã nói trên, nếu cơ cấu tổ chức triển khai tổng thành phầm xã hội của một nước mà chưaphù phù thích hợp với những Đk trao đổi thành phầm cả về hiện vật lẫn giá trị thì thông qua xuất nhập khẩu để thay đổi cơ cấu tổ chức triển khai tổng thành phầm.Thu nhập quốc dân và phân phối thu nhập quốc dân trong xã hội tư bảnQuá trình phân phối thu nhập quốc dân phân thành quy trình phân phối lần đầu và quá trìnhphân phối lại:- Phân phối lần đầu:+ Diễn ra Một trong những giai cấp cơ bản trong xã hội tư bản một bên là địa chủ, tư sản, một bên làcông nhân.+ Kết quả phân phối lần đầu:• công nhân nhận được tiền lương.• tư bản công nghiệp nhận được lợi nhuận công nghiệp.• tư bản thương nghiệp nhận được lợi nhuận thương nghiệp.• tư bản cho vay vốn ngân hàng nhận được lợi tức.• địa chủ nhận được địa tô.- Quá trình phân phối lại TNQD:Quá trình phân phối lại được thực thi thông qua:• ngân sách nhà nước.• thuế.• công trái.• trả tiền công ích.• những ngân sách phục vụ.Trải qua phân phối lần đầu và phân phối lại ở đầu cuối thu nhập quốc dân được chia thànhhai phần:+ phần tiêu dùng.+ phần tích lũy.3. Khủng hoảng kinh tế tài chính trong chủ nghĩa tư bản*. Khủng hoảng kinh tế tài chính+ Khủng hoảng kinh tế tài chính TBCN là khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ SX “thừa”.+ Nguyên nhân của khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ kinh tế tài chính do xích míc cơ bản của CNTB: Mâu thuẫngiữa tính chất và trình độ xã hội hóa cao của lực lượng SX với chính sách sở hữu tư nhân về TLSX.Mâu thuẫn này biểu lộ:- Mâu thuẫn giữa tính tổ chức triển khai, tính kế hoạch trong từng xí nghiệp rất ngặt nghèo và khoa họcvới khuynh hướng tự phát vô chính phủ nước nhà trong toàn xã hội.- Mâu thuẫn giữa khuynh hướng tích lũy, mở rộng không còn số lượng giới hạn của tư bảnvới sức muangày càng eo hẹp của quần chúng.85Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-Lênin- Mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản.*. Chu kỳ kinh tế tài chính- Chu kỳ kinh tế tài chính của chủ nghĩa tư bản là khoảng chừng thời hạn của nền kinh tế thị trường tài chính tư bản chủ nghĩavận động giữa hai cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ, từ cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ kinh tế tài chính này tới cuộc khủng hoảngkinh tế khác.- Thường một chu kỳ luân hồi kinh tế tài chính gồm có bốn quy trình: khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ; tiêu điều; phục hồi vàhưng thịnh.+ Khủng hoảng: Sản xuất ra hàng hoá mà không thể bán được, giá cả tụt giảm, tư bảnđóng cửa sản xuất, công nhân thất nghiệp.+ Tiêu điều: là quy trình tiếp theo của khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ. Sản xuất đình trệ, cơ sở sản xuất thiếtlập lại ở trạng thái thấp. Tiền nhàn rỗi nhiều vì không còn nơi góp vốn đầu tư, tỉ suất lợi nhuận thấp.+ Phục hồi: quy trình tiếp nối đuôi nhau của tiêu điều. Nhờ thay đổi tư bản cố định và thắt chặt, sản xuất trở lạitrạng thái như trước, công nhân được thu hút vào thao tác, giá cả tăng, lợi nhuận tăng.+ Hưng thịnh: là quy trình tăng trưởng cao nhất của chu kỳ luân hồi kinh tế tài chính. Sản xuất mở rộng và pháttriển vượt mức cao nhất của chu kỳ luân hồi trước.Khủng hoảng kinh tế tài chính không riêng gì có trình làng trong công nghiệp mà cả trong nông nghiệp. Nhưngkhủng hoảng trong nông nghiệp thường kéo dãn hơn thế nữa trong công nghiệp. Sở dĩ như vậy là vì chếđộ độc quyền tư hữu về ruộng đất đã cản trở việc thay đổi tư bản cố định và thắt chặt để thoát khỏi khủnghoảng. Mặt khác, trong nông nghiệp vẫn còn đấy một bộ phận không nhỏ những người dân tiểu nông,Đk sống duy nhất của tớ là tạo ra nông phẩm thành phầm & hàng hóa trên đất canh tác của tớ, vì vậy,họ phải duy trì sản xuất trong cả trong thời kỳ khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ.Trong chủ nghĩa tư bản lúc bấy giờ, khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ kinh tế tài chính vẫn không tránh khỏi, nhưng có sựcan thiệp tích cực của nhà nước tư sản vào quy trình kinh tế tài chính. Sự can thiệp này dù không triệttiêu được khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ và chu kỳ luân hồi trong nền kinh tế thị trường tài chính nhưng đã làm cho tác động phá hoại củakhủng hoảng bị hạn chế bớt.Khủng hoảng kinh tế tài chính nói lên số lượng giới hạn lịch sử của chủ nghĩa tư bản.V. CÁC HÌNH THÁI TƯ BẢN VÀ CÁC HÌNH THỨC BIỂU HIỆNCỦA GIÁ TRỊ THẶNG DƯGiá trị thặng dư là phạm trù nói lên mục tiêu của sản xuất tư bản chủ nghĩa. Trong đời sốngthực tế của xã hội tư sản, giá trị thặng dư chuyển hóa và biểu lộ thành lợi nhuận công nghiệp,lợi nhuận thương nghiệp, lợi nhuận ngân hàng nhà nước, lợi tức cho vay vốn ngân hàng, địa tô tư bản chủ nghĩa.1. Chi phí sản xuất tư bản chủ nghĩa, lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuậna. Chi phí sản xuất tư bản chủ nghĩaMuốn tạo ra giá trị thành phầm & hàng hóa, tất yếu phải ngân sách một số trong những lao động nhất định, goị là chi phílao động, gồm có lao động quá khứ và lao động hiện tại. Lao động quá khứ (lao động vật hoang dã hóa)là giá trị của tư liệu sản xuất ( = c ); lao động hiện tại (lao động sống) là lao động tạo ra giá trịmới ( = v+m ).Đứng trên quan điiểm xã hội mà xét, ngân sách lao động đó là ngân sách thực tiễn của xã hội, chiphí này tạo ra giá trị thành phầm & hàng hóa. Ký hiệu giá trị thành phầm & hàng hóa là WW=c+v+mVề mặt lượng:Chi phí thực tiễn = giá trị hàng hóaSong riêng với nhà tư bản, họ không phải ngân sách lao động để sản xuất thành phầm & hàng hóa, cho nên vì thế họkhông quan tâm đến điều này. Trên thực tiễn, họ chỉ quan tâm đến việc ứng tư bản để sở hữ ( c ) và (v ). Do đó, nhà tư bản chỉ xem hao phí hết bao nhiêu tư bản chứ không tính đến hao phí hết baonhiêu lao động xã hội. Mac gọi ngân sách đó là ngân sách sản xuất tư bản chủ nghĩa, ký hiệu: kk=c+vChi phí sản xuất tư bản chủ nghĩa là phần giá trị bù lại giá cả của những tư liệu sản xuấtvà giá cả sức lao động đã tiêu dùng để sản xuất ra thành phầm & hàng hóa cho nhà tư bản.86Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-LêninKhi xuất hiện ngân sách sản xuất tư bản chủ nghĩa thì công thức giá trị thành phầm & hàng hóa sẽ chuyểnthành:W= k + mNhư vậy, giữa ngân sách thực tiễn và ngân sách sản xuất có sự rất khác nhau cả về lượng lẫn chấtVề lượng:( c+v ) ‹ ( c+v+m )Vì tư bản sản xuất được phân thành tư bản cố định và thắt chặt và tư bản lưu động nên ngân sách sản xuấttư bản chủ nghĩa luôn luôn nhỏ hơn tư bản ứng trước ( K )Ví dụ: Một nhà tư bản sản xuất góp vốn đầu tư tư bản với số tư bản cố định và thắt chặt ( c 1 ) là 1200 cty tiềntệ; số tư bản lưu động ( c 2 và v ) là 480 cty tiền tệ ( trong số đó giá trị của nguyên, nhiên, vậtliệu ( c2 ) là 300, tiền công ( v ) là 180 ). Nếu tư bản cố định và thắt chặt hao mòn hết trong 10 năm, tức làmỗi năm hao mòn 120 cty tiền tệ thì:Chi phí sản xuất ( k ) là: 120 + 480 = 600 cty tiền tệTư bản ứng trước ( K ) là: 1200 + 480 = 1680 cty tiền tệTức là: K › kNhưng khi nghiên cứu và phân tích, Mac thường giả định tư bản cố định và thắt chặt hao mòn hết trong một năm, nêntổng tư bản ứng trước ( K ) và ngân sách sản xuất luôn bằng nhau ( K = k )Về chất: Chi phí thực tiễn là ngân sách lao động, phản ánh đúng, khá đầy đủ hao phí lao động xã hộicần thiết để sản xuất và tạo ra giá trị thành phầm & hàng hóa, còn ngân sách sản xuất tư bản chủ nghĩa ( k ) chỉphản ánh hao phí tư bản của nhà tư bản mà thôi, nó không tạo ra giá trị thành phầm & hàng hóa.Phạm trù ngân sách sản xuất không còn quan hệ gì với việc hình thành giá trị thành phầm & hàng hóa, cũng nhưkhông có quan hệ gì với quy trình làm cho tư bản tăng thêm giá trị.Sự hình thành ngân sách sản xuất tư bản chủ nghĩa ( k ) che đậy thực ra bóc lột của chủnghĩa tư bản. Giá trị thành phầm & hàng hóa: W = k + m, trong số đó k = c+v. Nhìn vào công thức trên thì sựphân biệt giữa c và v đã biến mất, và giờ đây hình như toàn bộ ngân sách sản xuất tư bản chủ nghĩasinh ra giá trị thăng dư.2. Lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuậna. Lợi nhuận:Do có sự chênh lệch về lượng giữa giá trị hàng hoá và ngân sách sản xuất tư bản chủ nghĩa,nên lúc bán thành phầm & hàng hóa giá chuẩn trị trừ đi phần tư bản ứng ra, nhà tư bản còn thu về tiền lời(ngang bằng với m) và được gọi là lợi nhuận, ký hiệu P:Vậy: Lợi nhuận là hình thái chuyển hóa của giá trị thặng dư, được ý niệm như con đẻcủa toàn bộ tư bản ứng trước.“Giá trị thặng dư, được ý niệm là con đẻ của toàn bộ tư bản ứng trước mang hình tháichuyển hóa là lợi nhuận”W=C+V+m= K+m= K+PNguyên nhân của yếu tố chuyển hoá m thành P:+ Sự hình thành K = (C + V) đã xoá nhoà vai trò khác lạ giữa C và V.+ Do ngân sách SX TBCN luôn nhỏ hơn ngân sách SX thực tiễn nên lúc bán hàng hoá chỉ việc giácả to nhiều hơn K một chút ít là đã thu lời.- Giữa P và m có gì rất khác nhau:+ m và P giống nhau ở đoạn: đều phải có chung một nguồn gốc là kết quả của lao động của côngnhân.+ Khác nhau:* về mặt chất:* m phản ánh nguồn gốc sinh ra từ V còn p. thì được xem như toàn bộ tư bản ứng trướcđẻ ra.* P che giấu quan hệ bóc lột TBCN, che giấu nguồn gốc thực sự của nó.* Giữa m và P có sự không nhất trí về lượng:♦ cung = cầu → giá cả = giá trị → P = m87Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-Lênin♦ cung > cầu → giá cả < giá trị → P < m♦ cung < cầu → giá cả > giá trị → P > m♦ trong thuở nào gian nhất định, xét trên bình diện toàn bộ nền kinh tế thị trường tài chính: tổng giá cả =tổng mức, do đó tổng P = tổng m.b. Tỷ suất lợi nhuận:Tỷ suất lợi nhuận là lệ Phần Trăm giữa giá trị thặng dư và tổng tư bản ứng ra để sản xuất marketing thương mại. ( P′ )P′ = × 100% = × 100%Trong thực tiễn, người ta thường tính tỷ suất lợi nhuận thường niên bằng tỷ suất phần trămgiữa tổng số lợi nhuận thu được trong năm và tư bản ứng trướcTỷ suất lợi nhuận là hình thái chuyển hoá của tỷ suất giá trị thặng dư.Sự rất khác nhau giữa tỷ suất lợi nhuận và tỷ suất giá trị thăng dư:- Về chất:• m’ biểu lộ mức độ bóc lột của nhà tư bản riêng với LĐ;• còn P’ nói lên mức doanh lợi của góp vốn đầu tư tư bản.- Về lượng: P’ < m’.Tỷ suất lợi nhuận chỉ cho nhà tư bản biết tư bản của tớ góp vốn đầu tư vào đâu thì có lợi hơn. Dođó, việc thu lợi nhuận và theo đuổi tỷ suất lợi nhuận là động lực thúc đẩy những nhà tư bản, là mụctiêu đối đầu đối đầu của những nhà tư bản.- Những tác nhân ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận:+ Tỷ suất giá trị thặng dư: tỷ suất gía trị thặng dư càng cao thì tỷ suất lợi nhuận càng lớn vàngược lại+ Cấu tạo hữu cơ của tư bản:Trong Đk tỷ suất giá trị thặng dư không đổi, nếu cấu tạohữu cơ tư bản càng cao thì tỷ suất lợi nhuận càng giảm và ngược lại.+ Tốc độ chu chuyển của tư bản: Nếu vận tốc chu chuyển của tư bản càng lớn, thì tần suấtsản sinh ra giá trị thặng dư trong năm của tư bản ứng truớc càng nhiều lần, giá trị thặng dư theođó mà tăng thêm, làm cho tỷ suất lợi nhuận cũng càng tăng.+ Tiết kiệm tư bản không bao giờ thay đổi: Trong Đk tỷ suất giá trị thặng dư và tư bản khả biếnkhông đổi, nếu tư bản không bao giờ thay đổi càng nhỏ thì tỷ suất lợi nhuận càng lớn.Bốn tác nhân trên đây đều được những nhà tư bản sử dụng, khai thác một cách triệt để để đạtđược tỷ suất lợi nhuận cao nhất. Song, với những điểm lưu ý, Đk rất khác nhau, nên cùng mộtlượng tư bản như nhau góp vốn đầu tư vào những ngành rất khác nhau thì tỷ suất lợi nhuận lại đạt được khácnhau. Vì vậy, những nhà tư bản ra sức đối đầu đối đầu kịch liệt vói nhau và dẫn tới việc hình thành lợinhuận trung bình.3. Lợi nhuận trung bình và giá cả sản xuất- Cạnh tranh là yếu tố ganh đua Một trong những người dân sản xuất và lưu thông hàng hoá bằng nhữngbiện pháp và thủ đoạn rất khác nhau nhằm mục đích giành giật cho mình những Đk sản xuất kinhdoanh có lợi nhất.- Động lực của đối đầu đối đầu là lợi nhuận tối đa.- Trong Đk của sản xuất tư bản tự do đối đầu đối đầu, Mác phân phân thành hai loại cạnhtranh:+ Cạnh tranh nội bộ ngành;+ Cạnh tranh Một trong những ngành.a. Cạnh tranh nội bộ ngành- Đó là yếu tố đối đầu đối đầu Một trong những nhà tư bản trong cùng một ngành, sản xuất cùng một loạihàng hoá nhằm mục đích giành Đk sản xuất và tiêu thụ hàng hoá có lợi nhất để thu nhiều lợi nhuậnsiêu ngạch.- Mục tiêu đối đầu đối đầu: chiếm tỷ phần thị trường lớn, muốn vậy phải:+ Nâng cao chất lượng;88Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-Lênin+ Giảm ngân sách;+ Chất lượng phục vụ tốt;+ Mẫu mã, bao gói đẹp…- Biện pháp đối đầu đối đầu:Bằng cách tăng cấp cải tiến kỹ thuật, tăng năng suất lao động, tăng cấu trúc hữu cơ C/V. Để hạ thấphao phí lao động riêng không liên quan gì đến nhau nhỏ hơn hao phí lao động xã hội.- Kết quả đối đầu đối đầu: là hình thành giá trị thị trường.Giá trị thị trường một mặt, là giá trị trung bình của những hàng hoá được sản xuất ra trongmột khu vực sản xuất nào đó, mặt khác phải coi giá trị thị trường là giá trị riêng không liên quan gì đến nhau của nhữnghàng hoá được sản xuất ra trong những Đk trung bình của khu vực đó và chiếm khốilượng lớn trong số những thành phầm của khu vực này.b. Cạnh tranh Một trong những ngành- Đó là yếu tố đối đầu đối đầu của những nhà tư bản ở những ngành sản xuất rất khác nhau nhằm mục đích giành giậtnơi góp vốn đầu tư có lợi nhất.- Nguyên nhân đối đầu đối đầu:Trong những ngành sản xuất rất khác nhau, do điểm lưu ý của từng ngành, C/V của những ngành khácnhau nên P’ của từng ngành là rất khác nhau.VD: có 3 ngành SX: cơ khí, dệt, da, có lượng tư bản góp vốn đầu tư bằng nhau là 100, m’ = 100%,nhưng cấu trúc hữu cơ rất khác nhau, do đó P’ rất khác nhau vì vậy những nhà tư bản không cam chịu tìnhtrạng trên nên họ đối đầu đối đầu nhau:Ví dụ:Ngành sảnChi phí sảnm’Khối lượng giá trị thặngTỷ suất lợixuấtxuất(%)dưnhuậnCơ khí80C + 20V1002020Dệt70C + 30V1003030Da60C + 40V1004040- Biện pháp để đối đầu đối đầu: là tự do di tán tư bản vào những ngành rất khác nhau của xã hội.Tư bản của ngành cơ khí chuyển sang ngành da làm cho:+ SP của ngành cơ khí giảm - dẫn đến cung < cầu → giá cả > giá trị → P tăng.+ SP của ngành da tăng → cung > cầu → giá cả < giá trị → P giảm.- Kết quả của đối đầu đối đầu: Hình thành tỷ suất lợi nhuận trung bình ký hiệu ( P ) và giá cả sảnxuất.NgànhsảnxuấtTư bản(C + V) =100MP’PChênhlệchCơ khí80C + 20V20m20%30%+10%80C + 20V + 30m = 130Dệt may70C + 30V30m30%30%−70C + 30V + 30m = 130Da giày60C + 40V40m40%30%−10%60C + 40V + 30m = 130Giá cả sản xuấtVậy:- Tỷ suất lợi nhuận trung bình: là số lượng trung bình của toàn bộ tỷ suất lợi nhuận ở những ngànhkhác nhau:89Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mac-LêninP′ =P '1 +... + P ' nntrong đó: P’ 1 - tỷ suất lợi nhuận của từng ngành;n - số ngành.Lợi nhuận trung bình: là lượng lợi nhuận mà một tư bản thu được theo tỷ suất lợi nhuậnbình quân - không kể cấu thành hữu cơ của nó ra làm sao.P = P’.K- Giá cả SX:Khi hình thành lợi nhuận trung bình, giá trị thành phầm & hàng hóa chuyển hóa thành giá cả SX:GCSX = ngân sách SX + lợi nhuận trung bình.GCSX = K + P (trung bình).Giá cả SX là cơ sở của giá cả thị trường, giá cả thị trường vận động lên xuống xung quanhgiá cả SX.4. Sự phân loại giá trị thặng dư Một trong những tập đoàn lớn lớn tư bảna.Tư bản thương nghiệp và lợi nhuận thương nghiệpNguồn gốc và bản chất của tư bản thương nghiệpTrong quy trình tuần hoàn và chuchuyển của tư bản công nghiệp, thường xuyên có một bộ phận tư bản tồn tại dưới hình thái tưbản thành phầm & hàng hóa ( H′), chờ để được chuyển hóa thành tư bản tiền tệ ( T′ ). Do sự tăng trưởng củaphân công lao động xã hội, đến một trình độ nhất định, quy trình này được tách riêng ra để thởthành hiệu suất cao trình độ của một quy mô tư bản marketing thương mại riêng không liên quan gì đến nhau, đó đó đó là tư bảnthương nghiệp ( tư bản marketing thương mại thành phầm & hàng hóa ).- Tư bản thương nghiệp là một bộ phận của tư bản công nghiệp, tách thoát khỏi vòng tuần hoàncủa tư bản công nghiệp và trở thành tư bản marketing thương mại hàng hoá.Công thức vận động chung của tư bản thương nghiệp là:T – H - T′Với công thức này, thành phầm & hàng hóa được chuyển chỗ hai lần:. Lần 1: Tự tay nhà tư bản công nghiệp sang tay nhà tư bản thương nghiệp. Lần 2: Từ tay nhà tư bản thương nghiệp sang tay người tiêu dùng. Điều này chothấy tư bản thương nghiệp chỉ hoạt động và sinh hoạt giải trí trong nghành nghề lưu thông và không bao giờ mang hìnhthái là tư bản sản xuất cả.- Tư bản thương nghiệp vừa phụ thuộc, vừa độc lập với tư bản công nghiệp:+ Sự phụ thuộc: Tư bản thương nghiệp chỉ là một bộ phận của tư bản công nghiệp.+ Tính độc lập tương đối của tư bản thương nghiệp thể hiện: Tư bản thương nghiệp đảmnhận hiệu suất cao riêng không liên quan gì đến nhau tách khỏi công nghiệp.Thực tế đã cho toàn bộ chúng ta biết sự Ra đời và tăng trưởng của tư bản thương nghiệp đã làm cho lưu thônghàng hóa tăng trưởng, thị trường được mở rộng, thành phầm & hàng hóa được lưu thông nhanh, do vậy, đẩynhanh vận tốc chu chuyển của tư bản. Từ đó, nó cũng luôn có thể có tác động ngược lại: thúc đẩy sự pháttriển của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa.Lợi nhuận thương nghiệpTư bản thương nghiệp, xét về hiệu suất cao chỉ là mua và bán, thì chỉ hoạt động và sinh hoạt giải trí trong lĩnh vựclưu thông, tách rời khỏi nghành sản xuất của tư bản công nghiệp. Mà theo lý luận giá trị củaMac thì lưu thông không tạo ra giá trị, cũng không tạo ra giá trị thặng dư và lợi nhuận. Nhưngthực tế, những nhà tư bản thương nghiệp than gia hoạt động và sinh hoạt giải trí trong nghành nghề lưu thông thành phầm & hàng hóa thìtất cả đều nhằm mục đích vào lợi nhuận thương nghiệp và kết quả là họ đều thu được lợi nhuận thươngnghiệp.Sự thực thì, việc thì việc tạo ra giá trị thặng dư và phân loại giá trị thặng dư là hai vấn đềkhác nhau. Lĩnh vực lưu thông cũng như hoạt động và sinh hoạt giải trí của những nhà tư bản thương nghiệp đúng làkhông tạo ra giá tốt trị thặng dư, nhưng do vị trí, vai trò của lưu thông riêng với sựphát triển của sản xuất và tái sản xuất nên những nhà tư bản thương nghiệp vẫn được tham gia vào90
Reply 6 0 Chia sẻ