Kinh Nghiệm Hướng dẫn Lấy cái gì mỹ tuyên chiến với Đức bước vào cuộc Chiến tranh toàn thế giới thứ nhất 1914 1918 Mới Nhất
You đang tìm kiếm từ khóa Lấy cái gì mỹ tuyên chiến với Đức bước vào cuộc Chiến tranh toàn thế giới thứ nhất 1914 1918 được Update vào lúc : 2022-05-05 23:06:12 . Với phương châm chia sẻ Mẹo về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.
Nội dung chính
- 2. Tính chất
- II – Chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất bùng nổ, quy trình diễn biến của cuộc trận chiến tranh
- 1. Chiến tranh bùng nổ
- 2. Quá trình diễn biến của trận chiến tranh trong trong năm 1915-1916
- 3. Chiến tranh toàn thế giới trong năm 1917
- III – Phong trào công nhân trong trong năm trận chiến tranh
- 1. Thái độ của những Đảng Xã hội dân chủ trong Quốc tế II riêng với cuộc trận chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất
- 2. Sự tan rã của Quốc tế II và cuộc đấu tranh của Lênin cho một tổ chức triển khai quốc tế mới
- 3. Sách lược của Lênin và Đảng Bônsêvích Nga riêng với trận chiến tranh và cách mạng
- IV – Kết thúc trận chiến tranh toàn thế giới thứ nhất
Bằng cách Đk, bạn đồng ý với Điều khoản sử dụng và Chính sách Bảo mật của chúng tôi.
(Last Updated On: 16/02/2022)
Cuộc trận chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất là kết quả tất yếu của yếu tố tăng trưởng kinh tế tài chính, chính trị của chủ nghĩa tư bản toàn thế giới vào trong năm thời điểm đầu thế kỷ XX. Từ thời gian cuối thế kỷ XIX, chủ nghĩa tư bản đã tiếp tục tăng trưởng tới quy trình mới – quy trình đế quốc chủ nghĩa.
Quy luật tăng trưởng không đều Một trong những nước tác động mạnh mẽ và tự tin vào những mặt của đời sống xã hội. Một số nước đi vào con phố tư bản chủ nghĩa muộn, nhưng phát huy được những lợi thế riêng và tận dụng được những thành tựu khoa học kỹ thuật nên đã có độ tăng trưởng nhảy vọt, vượt qua những nước tư bản cũ. Vào năm 1860, Anh và Pháp đứng đầu và thứ hai trong nền sản xuất công nghiệp toàn thế giới, nhưng đến năm 1913, Mỹ và Đức lại chiếm vị thế đó.
Những nước tăng trưởng sau nên phải có thị trường trong lúc những nước đi trước tuy đã sở hữu một số trong những lớn thuộc địa, nhưng vẫn muốn chiếm thêm thị trường mới. Nhưng toàn thế giới đã biết thành chia xong, không hề tồn tại “chỗ trống” như trong thế kỷ trước kia nữa. Do đó, nổ ra cuộc đấu tranh nóng giãy Một trong những nước đế quốc để giành giật của nhau thị trường, thuộc địa và phân loại lại toàn thế giới. Những cuộc đấu tranh ấy đã khởi đầu trình làng từ trong năm cuối của thế kỷ XIX và thời điểm đầu thế kỷ thứ XX: trận chiến tranh Mỹ-Tây Ban Nha (1898), trận chiến tranh Anh-Bôơ (1899-1902), trận chiến tranh Nga-Nhật (1904-1905).
Sự tranh giành thị trường và thuộc địa Một trong những nước đế quốc tất yếu đưa tới việc gây trận chiến tranh với nhau để chia lại đất đai trên toàn thế giới. Đế quốc Đức hung hăng nhất vì Đức có tiềm lực kinh tế tài chính và quân sự chiến lược nhưng lại sở hữu ít thuộc địa. Từ đó, ở châu Âu hình thành 2 tập đoàn lớn lớn gây chiến, chống đối nhau: một bên là Đức, Áo – Hung và Thổ Nhĩ Kỳ; một bên là Anh, Pháp, Nga. Cả hai tập đoàn lớn lớn đều ôm mộng xâm lược và điên cuồng chạy đua vũ trang.
Khi phát động trận chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất, đế quốc Đức muốn tiêu diệt kẻ kình địch của tớ là Anh, Pháp và Bỉ để chiếm thuộc địa của những nước đó, làm suy yếu Nga hoàng, giật lấy Ba Lan, Ucraina và miền gần biển Ban Tích; Áo-Hung thì muốn chiếm Xécbi; Thổ thì mơ tưởng xâm chiếm miền Tơrăng Cápca của Nga. Còn phe trái chiều thì Anh muốn đánh tan Đức, để tiêu diệt kẻ đối phương nguy hiểm nhất trên thị trường toàn thế giới, giật của Thổ miền Mêdôpôtami và Palétxtin, củng cố vị thế của tớ ở Ai Cập; Pháp mong lấy lại miền Andát và Lôren đã biết thành Đức chiếm trước kia và xâm chiếm khu vực sông Xarơ; Nga muốn sáp nhập Galixi vào mình, phân loại Thổ Nhĩ Kỳ, xâm chiếm Côngxtăngtinốp và eo biển Hắc Hải.
Nhật tham chiến đứng về phía Anh với mục tiêu chiếm những thuộc địa của Đức ở Thái Bình Dương và tận dụng cuộc tranh chấp Một trong những nước đế quốc để củng cố vị thế ở Trung Quốc. Ý lúc đầu ngả nghiêng giữa hai khối, đã tham gia liên minh Đức và Áo-Hung sau được Anh-Pháp-Nga hứa hẹn nhiều nên ngả theo. Còn Mỹ làm giàu rất nhanh trong cuộc trận chiến tranh này, giữ thái độ “trung lập”, mãi đến năm 1917 mới tham chiến. Mỹ bí mật bán vũ khí cho hai phe và tận dụng sự kiệt quệ của hai bên để buộc những nước tham chiến ký một hòa ước phù phù thích hợp với tham vọng làm bá chủ toàn thế giới của Mỹ.
Như vậy là cuộc trận chiến tranh Một trong những nước đế quốc bắt nguồn từ quy luật tăng trưởng về kinh tế tài chính, chính trị của những nước tư bản chủ nghĩa và được sẵn sàng sẵn sàng trong nhiều năm. Nguyên nhân cơ bản của cuộc trận chiến tranh là vì xích míc Một trong những đế quốc, hầu hết là xích míc giữa đế quốc Đức và đế quốc Anh.
Ngoài mục tiêu phân loại lại thị trường, những nước đế quốc gây ra cuộc trận chiến tranh còn tồn tại một thủ đoạn khác: cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ kinh tế tài chính năm 1900 ở châu Âu và cuộc Cách mạng 1905 ở Nga làm cho những xích míc xã hội trong những nước tư bản ngày càng trở nên nóng giãy. Phong trào đấu tranh của công nhân ngày càng tăng trưởng mạnh mẽ và tự tin. Giai cấp tư sản những nước đế quốc gây ra trận chiến tranh nhằm mục đích đánh lạc hướng để ý quan tâm của công nhân riêng với những yếu tố chính trị và xã hội trong nước, tuyên truyền chủ nghĩa sô-vanh để ngăn cản sự tăng trưởng của trào lưu cách mạng trong nước, đàn áp giai cấp vô sản, chia rẽ trào lưu công nhân toàn thế giới. Giai cấp cầm quyền những nước đều muốn tận dụng trận chiến tranh để đàn áp trào lưu cách mạng và trào lưu giải phóng dân tộc bản địa.
2. Tính chất
Cuộc trận chiến tranh do những nước đế quốc sẵn sàng sẵn sàng và tiến hành nhằm mục đích giành giật thuộc địa của nhau là một cuộc trận chiến tranh đế quốc chủ nghĩa mang tính chất chất chất phi nghĩa, phản động. Nó là yếu tố kế tục chủ trương cướp bóc, nô dịch bằng thủ đoạn bạo lực riêng với nhân dân những nước khác.
Về tính chất của cuộc trận chiến tranh này, Lênin đã chỉ rõ như sau :
“Về cả hai phía, cuộc trận chiến tranh này đều là trận chiến tranh đế quốc chủ nghĩa, điều này lúc bấy giờ không hề phải bàn cãi gì nữa. (…) Chiến tranh vô luận là vì giai cấp tư sản Đức hoặc do giai cấp tư sản Anh-Pháp tiến hành, cũng đều nhằm mục đích mục tiêu cướp bóc những nước khác, bóp nghẹt những dân tộc bản địa nhược tiểu, thống trị toàn thế giới về mặt tài chính, chia và chia lại thuộc địa, cứu chính sách tư bản chủ nghĩa đang giãy chết, bằng phương pháp lừa bịp và chia rẽ công nhân những nước”
Như vậy, cuộc trận chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất đứng về cả hai phe tham chiến mà xét thì đều là trận chiến tranh ăn cướp, trận chiến tranh đế quốc, hậu quả của yếu tố tăng trưởng những lực lượng kinh tế tài chính, chính trị trên nền tảng chủ nghĩa tư bản độc quyền.
Để che đậy tính chất phi nghĩa của cuộc trận chiến tranh, giai cấp tư sản những nước đế quốc đã ra sức tuyên truyền để lôi kéo quần chúng ủng hộ mình trong việc tiến hành trận chiến tranh. Các nước đều nêu lên khẩu hiệu trận chiến tranh để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ văn hóa truyền thống, bảo vệ tự do của những dân tộc bản địa. Không phải chỉ ở Anh, Pháp, Đức, Nga mà ở bất kể nước nào, những đảng tư sản và chính phủ nước nhà đế quốc cũng đều che giấu mục tiêu thật sự của cuộc trận chiến tranh. Họ tìm cách làm cho nhân dân tin rằng tiến hành trận chiến tranh là để cứu vớt dân tộc bản địa, cố chứng tỏ rằng nước mình bị tiến công nên phải tiến hành trận chiến tranh để bảo vệ Tổ quốc. Luận điệu tuyên truyền giả dối này đã gây ra nhiều hậu quả tai hại trong trào lưu công nhân và quần chúng nhân dân, không thấy rõ bản chất phản động của cuộc trận chiến tranh đế quốc chủ nghĩa.
II – Chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất bùng nổ, quy trình diễn biến của cuộc trận chiến tranh
Đến thời điểm đầu thế kỷ XX, châu Âu bị phân phân thành 2 tập đoàn lớn lớn đế quốc: một bên là những nước Hiệp ước gồm có Anh, Pháp, Nga, sau thêm Nhật (1914), Ý (1915) và một bên là phe Liên minh gồm nước Đức, Áo-Hung, sau thêm Thổ Nhĩ Kỳ (1914), Bungari (1915).
Các cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ về yếu tố Marốc ở Bắc Phi (1905-1906 và 1911) và trận chiến tranh ở Ban Căng (1912-1913) là những tiếng súng báo hiệu kĩ năng nổ ra trận chiến tranh toàn thế giới đang tới gần và khó tránh khỏi. Đến năm 1914, sự sẵn sàng sẵn sàng trận chiến tranh của hai phe đế quốc chủ nghĩa trên cơ bản đã xong.
Ở Đức và Áo– Hung, ngân sách quân sự chiến lược chừng 4.000 triệu mác, ngân sách quân sự chiến lược ở Anh, Nga và Pháp chừng 4.760 triệu mác. Đức đã sẵn sàng sẵn sàng xong 8 triệu quân được huấn luyện thận trọng. Hàng năm, những nước Hiệp ước họp hội nghị những bộ tổng tham mưu, đặt kế hoạch tỉ mỉ về việc tác chiến chung. Hai bên chỉ từ chờ thời cơ để gây trận chiến tranh.
Ngày 28 tháng 6 năm 1914, chính phủ nước nhà Áo-Hung tổ chức triển khai một cuộc tập trận ở Bôxnia. Thái tử Áo là Phơranxơ Phécđinan khi tới thủ đô Bôxnia là Xaragiêvô để tham quan cuộc tập trận thì bị những người dân thuộc tổ chức triển khai “Bàn tay đen” ám sát. Đó là một tổ chức triển khai yêu nước Xécbi chống ách thống trị của đế quốc Áo-Hung.
1. Chiến tranh bùng nổ
Vụ ám sát ở Xaragiêvô khiến đế quốc Đức đã có được cái cớ mà người ta mong mỏi từ lâu. Vinhem II tận dụng ngay cớ đó, hùng hổ đòi Áo phải lập tức tuyên chiến với Xécbi. Mặc dầu Xécbi đã chịu nhận hầu hết những Đk trong tối hậu thư, nhưng ngày 28-7-1914, Áo Hung vẫn tuyên chiến với Xécbi. Đức và Nga cùng một lúc đều động viên để viện trợ lực lượng liên minh của tớ: Đức viện trợ Áo-Hung, Nga giúp sức Xécbi.
Ngày 1-8-1914 Đức tuyên chiến với Nga. Hai hôm sau, tức ngày 3-8, Đức tuyên chiến với Pháp.
Kế hoạch tác chiến của Đức do tổng tham mưu trưởng Sơliphen nêu lên, dự tính thứ nhất sẽ đánh một đòn chí mạng vào Pháp, vượt mặt Pháp chớp nhoáng trong vòng nửa tháng rồi sẽ điều nòng cốt sang mặt trận Nga. Kế hoạch của Sơliphen xuất phát từ hai giả thiết: một nhận định rằng Anh không lập tức tham chiến ngay, hai là Nga còn nên phải thuở nào gian nữa mới hoàn toàn có thể động viên được lực lượng, mà trong thời hạn đó, Đức hoàn toàn có thể hoàn toàn vượt mặt Pháp. Nhưng cả hai giả thiết đều sai lầm không mong muốn. Ngày 4-8, một ngày sau khi Đức tuyên chiến với Pháp, Anh đã tuyên chiến với Đức. Còn Nga thì đã hoàn thành xong việc động viên một cách nhanh gọn. Khi nòng cốt quân Đức chiếm hữu được nước Bỉ trung lập, đang trên đường từ phía Bắc xâm nhập vào Pháp và tiến về Pari thì quân Nga đã tiến công ngay quân Đức ở phía đông để ủng hộ liên minh của Nga là Pháp. Phía đông lại là đồn lũy của bọn quý tộc Đức, do đó Đức bị động phải rút ngay mấy sư đoàn ở mặt trận phía Tây sang phía Đông.
Mùa thu năm 1914 có hai trận chiến đấu xẩy ra gần cùng một lúc, đó là trận chiến đấu giữa nòng cốt quân Đức và quân đội Anh-Pháp trên sông Mácnơ gần Pari và trận chiến đấu giữa quân Nga và quân Đức do tướng Hinđenbua chỉ huy ở bờ hồ Maduyri thuộc Đông Phổ.
Trận kịch chiến trên sông Mácnơ, có 150 vạn quân tham gia. Quân Đức đã thất bại vì một bộ phận nòng cốt phải điều sang phía đông. Pari được cứu thoát. Cuộc giao chiến tạm ngưng ở miền Bắc nước Pháp, và từ đó cho tới lúc trận chiến tranh kết thúc, trong suốt mấy năm liền mặt trận vẫn ổn định. Hai bên đều nấp trong chiến hào, xây những công sự phòng ngự kiên cố. Trong trận ở bờ hồ Maduyri, quân Nga đã tràn vào Đông Phổ trong lúc chưa sẵn sàng sẵn sàng một cách khá đầy đủ, nên bị thất bại và tiếp theo đó phải rút khỏi Đông Phổ.
Nhưng trận chiến tranh ngay từ trên đầu đã có lợi cho Nga. Quân đội Áo-Hung bị đánh tan, quân Nga chiếm hữu được một phần tây Ucraina và vùng Bucôvina. Người Tiệp Khắc và những người dân Xlavơ trong quân đội ÁoHung không thích đánh nhau cho Áo-Hung nên đã ra hàng hàng loạt. Tháng 10-1914, Thổ tham gia chiến đấu bên phe Đức, nhưng chỉ 2 tháng sau, quân Nga đã liên tục thắng lợi quân Thổ Nhĩ Kỳ trên mặt trận Nam Capcadơ.
Tình hình chung trong mấy tháng đầu của trận chiến tranh làm cho kế hoạch Sơliphen, “kế hoạch thắng lợi chớp nhoáng” của Đức bị phá sản, làm hòn đảo lộn kế hoạch của Bộ tổng tham mưu Đức vạch ra cho một cuộc trận chiến tranh thời hạn ngắn. Chiến tranh trở thành lâu dài. Đức bị động buộc phải chiến đấu ở cả hai mặt trận cùng một lúc. Các nước liên minh của Đức tỏ ra yếu ớt. Nhưng những nước Hiệp ước cũng không thể gây được một chuyển biến có lợi cho mình. Cả hai bên đều ở thế cầm cự.
2. Quá trình diễn biến của trận chiến tranh trong trong năm 1915-1916
Chiến tranh khởi đầu ở châu Âu, lan tràn ra khắp toàn thế giới. Tháng 51915, Ý gia nhập phe những nước Hiệp ước và tháng 10, Bungari gia nhập phe Đức; còn Nhật Bản mặc dầu trên thực tiễn chưa tham chiến, nhưng đã nhân thời cơ có lợi, cướp lấy thuộc địa của Đức ở Trung Quốc và Thái Bình Đương. Năm 1915, Nhật bắt Trung Quốc phải tiếp thu hiệp ước “21 lao lý” như nhường tô giới, vị trí căn cứ cho Nhật, mời cố vấn Nhật v.v…, thực ra là ra Đk để nô dịch Trung Quốc. Ở châu Phi và những thuộc địa khác cũng đều xẩy ra trận chiến tranh. Tại châu Phi, Anh và Pháp tiến hành cướp đoạt những thuộc địa của Đức. Chiến sự cũng trình làng trên mặt biển và đại dương. Chiến tranh từ từ phủ rộng rộng tự do ra, ngày càng lôi cuốn nhiều nước vào vòng chiến. Nó trở thành một cuộc trận chiến tranh có quy mô toàn thế giới.
Ở mặt trận phía Tây châu Âu, trong 2 năm này sẽ không còn còn một biến chuyển quan trọng nào lớn, tuy hai bên dồn sức và binh sĩ để cố đánh thắng đối phương. Hai bên đều sử dụng kỹ thuật mới trong trận chiến tranh. Đức đã dùng hơi ngạt còn Anh thì đưa xe tăng vừa mới ý tưởng sáng tạo ra chiến đấu. Máy bay và những kỹ thuật quân sự chiến lược khác đều được nghiên cứu và phân tích tăng cấp cải tiến nhanh gọn.
Mặt trận chính chuyển sang phía Đông. Đức dồn lực lượng sang phía Đông mong tiêu diệt Nga vì Đức nhận định rằng nước Nga Sa hoàng là một khâu yếu trong hàng ngũ những nước Hiệp ước và sau khi vượt mặt Nga, Đức sẽ rảnh tay đánh Pháp. Năm 1915, Đức và Áo dồn lực lượng đánh Nga và Xécbi. Mùa xuân 1915, Nga tiếp tục tiến công ở Tây Nam, vượt mặt ÁoHung. Nhưng tháng 5-1915, quân Đức đem số quân đông gấp hai quân Nga và số đại bác gấp 10 lần đại bác của Nga để chọc thủng chiến tuyến Nga. Nga thua lớn phải bỏ Galixia và Bucôvina. Tháng 7, Đức lại tiến công phía Bắc và Nga phải rút khỏi đất Phổ. Cuối cùng, hai bên lại bước vào thế cầm cự.
Cho đến giữa năm 1915, bên Anh, Pháp, Nga thêm Ý, nhưng Ý chẳng giúp được gì mấy. Đức, Áo-Hung và Thổ được thêm Bungari tham chiến là một thắng lợi quan trọng về ngoại giao và quân sự chiến lược. Sau khi phá vỡ Xéc-bi, phe Liên minh cùng Bungari làm thành đường giao thông vận tải lối đi bộ quan trọng từ Đức, Áo-Hung sang Thổ Nhĩ Kỳ.
Năm 1915, tuy phe Liên minh thắng lớn, tuy nhiên không đạt được kết quả hoàn toàn vì không tiêu diệt nổi Nga, và Đức vẫn không dốc được toàn lực sang phía tây đánh Pháp như dự trù.
Sang năm 1916, mặt trận chính không cố định và thắt chặt, khi ở phía Tây, khi chuyển sang Đông, hai bên đều tổn thất phần lớn binh sĩ. Đức muốn thoát khỏi cảnh khốn quẫn, liền mở cuộc tiến công kinh hoàng vào cứ điểm quan trọng Vécđoong của Pháp. Như vậy, Đức lại chuyển nòng cốt từ Đông sang Tây. Trận Vécđoong trình làng trong 7 tháng liền, số thương vong của toàn bộ hai bên lên tới 70 vạn. Trong lúc chiến sự xẩy ra ở đây thì quân ÁoHung khởi đầu tiến công mặt trận Ý làm cho quân Ý hoang mang lo ngại phải rút quân. Tháng 6-1916, quân Nga tiến công ở mặt trận Tây-Nam, vượt mặt hoàn toàn quân đội Áo-Hung, tiêu diệt nòng cốt quân của Áo-Hung. Rumani trước kia vẫn bàng quan, nay cũng tuyên chiến với Đức, tuy nhiên quân Rumani không hỗ trợ được gì mấy cho phe Hiệp ước. Còn quân Nga tuy đã giành được thắng lợi quan trọng bước đầu, nhưng vì thiếu đạn đại bác nên không tiến được xa sang phía tây và cuộc tiến công bị ngừng lại. Trong tình hình nghiêm trọng đó, Đức buộc phải điều quân đi mọi nơi để cầm cự. Bộ tham mưu Đức liền ngừng cuộc tiến công ở Vécđoong và hạ lệnh rút một số trong những pháo đài trang nghiêm ở Vécđoong mà quân Đức đã sở hữu lĩnh được được. Trong lúc đó, bộ chỉ huy Áo-Hung cũng không cho quân tiến sang Ý nữa.
Năm 1915-1916, trận chiến tranh cũng trình làng trên mặt biển. Hạm đội Anh phong tỏa nước Đức. Trong 2 ngày 31-5 và 1-6-1916 hạm đội Anh và hạm đội Đức đánh nhau quy mô lớn ở gần bờ biển Giutlan và sau này tàu chiến Đức không đủ can đảm thoát khỏi hải cảng của tớ.
Kết quả là đến thời gian ở thời gian cuối năm 1916, Đức bị thiệt hại lớn, Áo cũng trở nên thiệt hại nặng ở vùng Galixia trước sức tiến công của quân Nga. Đức-Áo từ thế dữ thế chủ động chuyển sang phòng ngự ở cả hai mặt trận Đông và Tây. Trong lúc đó, kĩ năng quốc phòng của Anh và Pháp càng được tăng cường. Trên mặt biển, Đức và Áo bị thủy quân Anh phong tỏa. Phe Anh-Pháp định phản công một trận lớn – trận sông Xommơ – hòng vượt mặt Đức, nhưng rút cục không đạt được mục tiêu, ở mặt trận phía Đông, Anh Pháp lôi kéo được Rumani, Hilạp và như vậy phe Hiệp ước đã thắng lợi về mặt ngoại giao, nhưng về mặt quân sự chiến lược cũng không đạt được kết quả gì hơn.
Nhìn chung trong hai năm, phe Anh Pháp thì cố giành thế dữ thế chủ động, còn phe Đức-Áo thì cố giữ. Cả hai bên đều không đạt được mục tiêu, nhưng ưu thế nghiêng dần về phe Hiệp ước.
3. Chiến tranh toàn thế giới trong năm 1917
Mùa xuân năm 1917, phe Hiệp ước định mở một cuộc tiến công vào toàn bộ những mặt trận châu Âu để vượt mặt Đức. Nga không tham gia vào kế hoạch đó vì ở trong nước bùng nổ cuộc cách mạng dân chủ tư sản Nga (tháng 2-1917). Anh cũng như Pháp nhờ vào vũ khí mới, đánh vào mặt trận phía Tây, nhưng bị thất bại trong trận sông Enbơ tháng bốn và 5 năm 1917. Trước tình hình đó, Đức cố dồn lực lượng đánh vào khuyết điểm của phe Hiệp ước để giành thế dữ thế chủ động và củng cố bạn liên minh Áo-Hung.
Chính phủ lâm thời Nga lúc bấy giờ do Kêrenxki đứng đầu cũng cho quân tiến công Đức ngày một-7-1917 để làm giảm áp lực đè nén quân sự chiến lược của Đức ở mặt trận phía Tây, nhưng quân Nga cũng trở nên thất bại liên tục. Cũng như Nga, dưới áp lực đè nén Anh-Pháp, quân Ý phải đánh nhau với
Áo tháng 10 năm 1917, nhưng Đức nhờ thắng được Nga nên đã đem quân giúp Áo vượt mặt Ý.
Tháng 2 năm 1917, Đức tiến hành một cuộc trận chiến tranh tàu ngầm quyết liệt và đó là niềm kỳ vọng để Đức thắng lợi phe Hiệp ước. Lúc đó Đức tuyên bố rằng với giải pháp này, Đức sẽ buộc Anh đầu hàng trong vòng 6 tháng. Chiến tranh tàu ngầm của Đức đã làm cho phe Hiệp ước nguy khốn vì bị phong tỏa, bị cắt đứt đường tiếp tế lương thực, nhất là riêng với Anh và đồng thời cũng làm cho thương nghiệp Mỹ đình đốn.
Việc phát động trận chiến tranh tàu ngầm đã tạo cho chính phủ nước nhà Mỹ cái cớ đang chờ đón để cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đức. Tháng 4-1917, Mỹ chính thức tuyên chiến với Đức với nguyên do trận chiến tranh tàu ngẩm của Đức là vô nhân đạo, đã tiến công vào những tàu buôn của Mỹ.
III – Phong trào công nhân trong trong năm trận chiến tranh
1. Thái độ của những Đảng Xã hội dân chủ trong Quốc tế II riêng với cuộc trận chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất
Các đại hội của Quốc tế II họp ở Stútga, Côpenhaghen và Balơ đã xét đến yếu tố thái độ của những đảng Xã hội dân chủ riêng với cuộc trận chiến tranh toàn thế giới sắp trình làng. Trước sự đấu tranh của những lực lượng cách mạng trong Quốc tế II, trước hết là của Lênin và những người dân Bônsêvích Nga, những đại hội này đã thông qua những nghị quyết cách mạng lôi kéo những Đảng Xã hội dân chủ và giai cấp công nhân những nước đấu tranh nhất quyết để ngăn ngừa bọn đế quốc gây trận chiến tranh.
Đối với cuộc trận chiến tranh đang khởi đầu xẩy ra, tính chất của nó, đứng về cả hai phe tham chiến, đều là trận chiến tranh đế quốc phản lại sự tiến bộ của lịch sử. Nhưng trong những Đảng Xã hội dân chủ ở toàn bộ những nước đã thể hiện quan điểm và đường lối thời cơ. Những thủ lĩnh xã hội dân chủ bó tay trước cuộc trận chiến tranh, cho đó là yếu tố tất yếu khách quan của chủ nghĩa tư bản, không còn cách gì ngăn được. Họ tán thành khẩu hiệu “bảo vệ Tổ quốc”, ủng hộ chủ trương trận chiến tranh của chính phủ nước nhà tư sản phản động, không đủ can đảm phát động công nhân đấu tranh. Trái lại, họ thúc đẩy công nhân nước này đi bắn giết công nhân nước khác để “bảo vệ Tổ quốc” của bọn tư bản. Chủ trương sai lầm không mong muốn này đã được xác nhận khi trận chiến tranh xẩy ra. Ngày 4-8-1914, trong nghị viện Đức cũng như trong nghị viện Pháp, những nghị viên xã hội dân chủ đã bỏ phiếu tán thành ngân sách trận chiến tranh. Những đảng viên Đảng Xã hội Pháp và Bỉ đã tham gia những chính phủ nước nhà tư sản phản động, củng cố khối liên minh với giai cấp tư sản. Ở Anh, những lãnh tụ Công đảng ủng hộ chính phủ nước nhà không Đk, ở Nga, bọn Mensêvích tham gia những tổ chức triển khai do chính phủ nước nhà Nga hoàng lập ra.
Sự phản bội của lãnh tụ những đảng Xã hội dân chủ và Quốc tế II là kết quả tất yếu của chủ trương dung túng chủ nghĩa thời cơ trong thuở nào gian dài trước trận chiến tranh. Cuộc trận chiến tranh toàn thế giới đã vạch trần bản chất tư sản của chủ nghĩa thời cơ là những kẻ công khai minh bạch bảo vệ chủ nghĩa tư bản, chống lại giai cấp công nhân.
2. Sự tan rã của Quốc tế II và cuộc đấu tranh của Lênin cho một tổ chức triển khai quốc tế mới
Do chủ trương sô-vanh phản động mà khi trận chiến tranh bùng nổ, Quốc tế II bị tan rã, Lênin đã đấu tranh vạch mặt bọn chúng và chỉ ra rằng sự phá sản của Quốc tế II là hậu quả của yếu tố phản bội không thể dung thứ được của số đông những Đảng Xã hội dân chủ riêng với lý tưởng của tớ, riêng với những lời tuyên bố trịnh trọng ở những đại hội quốc tế Stútga và Balơ… Số đông những Đảng Xã hội dân chủ đã đứng sang phía chính phủ nước nhà nước “mình”, ủng hộ giai cấp tư sản nước “mình” chống lại giai cấp vô sản.
Trong Quốc tế II lúc bấy giờ chỉ có Đảng Bônsêvích do Lênin đứng đầu là vạch ra một cương lĩnh mácxít cách mạng triệt để về yếu tố trận chiến tranh. Ngay từ trong năm trước đó trận chiến tranh, Lênin và những người dân Bônsêvích đã tích cực hoạt động và sinh hoạt giải trí để tổ chức triển khai những lực lượng lẻ tẻ và chưa trưởng thành của cánh tả trong Quốc tế II, lôi kéo họ thoát khỏi bọn thời cơ để tổ chức triển khai nhóm cánh tả rộng tự do. Trong thời hạn đại hội Stútga (1907) cũng như đại hội Côpenhaghen (1910), Lênin đã triệu tập hội nghị những người dân cánh tả trong Quốc tế II. Nhưng hội nghị cánh tả cũng như lời lôi kéo của Đảng Bônsêvích không được hưởng ứng rộng tự do trong trào lưu công nhân.
Cuộc hội nghị Dimécvan (Thụy Sĩ) họp từ 23 đến 26-8-1915 đã trình làng cuộc đấu tranh gay go Một trong những người dân cách mạng theo chủ nghĩa quốc tế và phái hầu hết Cauxki. vì “phái giữa” chiếm ưu thế, nên lúc đó chưa thể thi hành một đường lối thực sự Bônsêvích. Trong hội nghị, Lênin đã tổ chức triển khai ra “nhóm Dimécvan” có 8 người và thông qua nhóm này, Lênin hoàn toàn có thể đưa được nhiều nguyên tắc của chủ nghĩa Mác cách mạng vào những nghị quyết của hội nghị.
Hội nghị Dimécvan lần thứ hai họp ở Kintan (Thụy Sĩ) vào trong ngày 20-41916. Lúc này nhóm “Dimécvan tả” đã có 11 đại biểu.
Từ hội nghị Dimécvan lần thứ nhất, trào lưu chống trận chiến tranh đã lên mạnh. Ở Đức xây dựng nhóm “Spactacút” tháng 1-1916 gồm những người dân phái tả trong đảng Xã hội dân chủ Đức. Đó là một sự kiện có ý nghĩa quan trọng vì rằng lúc bấy giờ, đảng Xã hội dân chủ Đức là một đảng lớn, nước Đức lại đóng vai trò hầu hết trong trận chiến tranh. Cương lĩnh của nhóm đã nêu lên việc xây dựng “Quốc tế công nhân mới”, tuy nhiên chưa vạch rõ những hành vi rõ ràng chống trận chiến tranh. Do tình hình quốc tế thay đổi, quần chúng lao động ngày càng biểu lộ thái độ tích cực chống trận chiến tranh, nên thái độ những đoàn đại biểu cũng luôn có thể có sự thay đổi.
3. Sách lược của Lênin và Đảng Bônsêvích Nga riêng với trận chiến tranh và cách mạng
Trong suốt thời hạn trận chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất, Đảng Bônsêvích do Lênin lãnh đạo không biến thành xấp xỉ, vẫn trung thành với chủ với những nguyên tắc của chủ nghĩa Mác cách mạng và chủ nghĩa quốc tế vô sản. Đảng Bônsêvích đã giương cao ngọn cờ đấu tranh nhất quyết chống trận chiến tranh đế quốc và chống chủ nghĩa xã hội sô-vanh.
Căn cứ vào những nguyên tắc của chủ nghĩa Mác-Lênin về yếu tố trận chiến tranh, Đảng Bônsêvích đã định ra sách lược của tớ riêng với cuộc trận chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất, riêng với chính phủ nước nhà Nga hoàng. Trung ương Đảng Xã hội dân chủ Nga đã ra một bản tuyên ngôn chống trận chiến tranh, trong số đó nêu lên hai khẩu hiệu: “Biến trận chiến tranh đế quốc thành nội chiến” và “làm cho chính phủ nước nhà mình thất bại trong trận chiến tranh đế quốc”.
Khẩu hiệu biến trận chiến tranh đế quốc thành nội chiến có ý nghĩa là quần chúng lao động những nước đế quốc, trước hết là công nhân, nông dân mặc áo lính phải quay súng chống lại những chính phủ nước nhà tư sản nước mình, làm cách mạng lật đổ những chính phủ nước nhà nước mình, chứ không phải chống lại anh em mình ở những nước khác.
Khẩu hiệu làm cho chính phủ nước nhà tư sản nước mình thất bại là biểu lộ chủ nghĩa quốc tế vô sản vì nó xuất phát từ quyền lợi của cách mạng vô sản toàn thế giới, đồng thời là biểu lộ của lòng yêu nước chân chính của những người dân Bônsêvích.
Đó là sách lược duy nhất đúng đắn lúc bấy giờ, vì nó vị trí căn cứ vào tính chất đế quốc của cuộc trận chiến tranh, xuất phát từ sự trung thành với chủ với quyền lợi của giai cấp vô sản và tư tưởng xã hội chủ nghĩa. Đảng Bônsêvích không riêng gì có lôi kéo chống trận chiến tranh, đình chỉ trận chiến tranh mà còn lôi kéo tận dụng những trở ngại vất vả do trận chiến tranh gây ra để lật đổ Nga hoàng, lôi kéo giai cấp vô sản và quần chúng những nước cùng đứng lên đấu tranh cách mạng, lôi kéo binh sĩ quay súng chống Chính phủ đế quốc nước mình, đòi hòa bình chính nghĩa.
- Hoàn toàn không thỏa hiệp với giai cấp tư sản, cự tuyệt chủ trương“hòa bình trong nước”.
- Thành lập những tổ chức triển khai phạm pháp hiện chưa tồn tại trong nhữngnước mà ở đó công tác thao tác của những tổ chức triển khai hợp pháp bị trở ngại.
- Ủng hộ sự thân thiện của binh lính ngoài mặt trận.
- Ủng hộ mọi hình thức đấu tranh cách mạng có tính chất quần chúngcủa giai cấp vô sản.
Các đảng tư sản và giai cấp tư sản buộc tội cho những người dân Bônsêvích chống khẩu hiệu “bảo vệ Tổ quốc” của giai cấp tư sản trong trận chiến tranh đế quốc chủ nghĩa là phản bội, là không còn tinh thần yêu nước. Nhưng những người dân Bônsêvích không chống lại Tổ quốc nói chung mà chỉ chống lại Tổ quốc của địa chủ và tư sản.
Bàn về kĩ năng cách mạng ở nước Nga, Lênin vạch ra rằng tránh việc xem cuộc cách social chủ nghĩa xẩy ra ở một nước nào đó trong thời kỳ đế quốc chủ nghĩa là một hiện tượng kỳ lạ riêng lẻ, cô lập. Tất cả những nước đế quốc đều câu kết với nhau về mặt kinh tế tài chính và chính trị, thiết lập một khối mạng lưới hệ thống đế quốc chủ nghĩa toàn thế giới thành một dây xích có những khâu gắn bó với nhau. Do tác động của quy luật tăng trưởng không đều về kinh tế tài chính và chính trị nên cuộc cách social chủ nghĩa không thể tiến hành cùng một lúc trong toàn bộ khối mạng lưới hệ thống những nước đế quốc. Nó sẽ nổ ra ở khâu yếu nhất của dây chuyền sản xuất đó, tức là ở một nước hay một số trong những nước, ở đó những xích míc của chủ nghĩa tư bản đạt tới điểm cực kỳ nóng giãy, giai cấp thống trị tỏ ra bất lực trước trào lưu cách mạng, còn lực lượng cách mạng thì to lớn và có tổ chức triển khai, có những Đk thuận tiện nhất để lật đổ chủ nghĩa tư bản. Khâu yếu nhất không nhất thiết phải ở một nước tư bản chủ nghĩa tăng trưởng cao, mà hoàn toàn có thể ở một nước tư bản kém tăng trưởng. Thắng lợi của cuộc cách social chủ nghĩa trong một nước sẽ làm rung chuyển toàn bộ những khâu của khối mạng lưới hệ thống đế quốc chủ nghĩa và làm suy yếu khối mạng lưới hệ thống đó, đồng thời làm cho cuộc cách mạng mau chín muồi ở những nước tư bản khác.
Thất bại ở ngoài mặt trận, kinh tế tài chính bị phá sản ở hậu phương, hàng triệu người bị chết, sức sản xuất bị tàn phá ghê gớm. Những điều này đã chứng tỏ chính sách Nga hoàng và giai cấp thống trị đã đưa nước Nga đến bờ thảm họa. Thủ tiêu chính sách chuyên chế, rút khỏi cuộc trận chiến tranh đế quốc đang trở thành một sự thiết yếu khách quan. Nước Nga ở vào đêm trước của cuộc cách mạng sắp bùng nổ.
Những người Bônsêvích Nga đã nhờ vào lý luận của Lênin về trận chiến tranh, hòa bình và cách mạng, tích cực lãnh đạo quần chúng thực thi sách lược của Đảng trong thời kỳ trận chiến tranh, tăng cường cách mạng.
Đầu năm 1917, những cuộc bãi công kinh tế tài chính đã chuyển thành bãi công chính trị, khởi nghĩa vũ trang nổi lên khắp nơi. Đảng Bônsêvích ra hiệu triệu tăng cường đấu tranh vũ trang lật đổ chính sách Nga hoàng, xây dựng chính phủ nước nhà lâm thời.
Do ảnh hưởng của những sự kiện cách mạng và hoạt động và sinh hoạt giải trí dũng cảm của những người dân Bônsêvích và công nhân, binh lính của chính phủ nước nhà khởi đầu xấp xỉ. Sáng ngày 27-2 (theo lịch Nga) binh lính không chịu bắn vào công nhân biểu tình và nhảy sang hàng ngũ cách mạng. Thủ đô hoàn toàn vào tay nhân dân, cuộc khởi nghĩa phủ rộng rộng tự do ra nhanh gọn. Chế độ chuyên chế Nga hoàng chấm hết. Cuộc Cách mạng tháng Hai 1917 thắng lợi.
Cuộc cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai ở Nga không tạm ngưng ở đó, mà chỉ là bước đầu để tiến sang bước thứ hai là cuộc Cách social chủ nghĩa tháng Mười.
Cuộc trận chiến tranh đã nâng dãn ba năm làm cho toàn bộ hai bên tham chiến đều kiệt quệ và mệt mỏi. Năm 1917 Cách mạng tháng Mười Nga thành công xuất sắc. Giai cấp vô sản Nga lật đổ giai cấp tư sản, xây dựng cơ quan ban ngành thường trực Xôviết do Đảng Bônsêvích lãnh đạo. Lịch sử nước Nga bước sang trang mới. Nó có tác động trực tiếp đến diễn biến của trận chiến tranh và ảnh hưởng sâu rộng riêng với lịch sử toàn thế giới.
IV – Kết thúc trận chiến tranh toàn thế giới thứ nhất
Nước Nga tuyên bố rút thoát khỏi trận chiến tranh. Ngày 8 tháng 11 năm 1917, Lênin đọc sắc lệnh hòa bình, lôi kéo những chính phủ nước nhà tham chiến mở ngay cuộc thương lượng tiến tới ký kết một hòa ước dân chủ và công minh, không cắt đất và không bồi thường chiến phí. Nhưng phe Hiệp ước đã từ chối vì nhận định rằng cơ quan ban ngành thường trực Xôviết không thể tại vị được. Đức thì lại đồng ý, nhằm mục đích tìm cách chiếm đất và tiêu diệt cơ quan ban ngành thường trực Xôviết trẻ tuổi. Đại biểu hai bên Nga Xôviết và Đức họp ở Brét Litôpxcơ tháng 12 năm 1917. Đức ra Đk thôn tính đất đai, đòi Nga nhượng cho Đức vùng Ba Lan, Lítva, một phần Bêlôrútxia và Vôlini. Trong tình hình vô cùng trở ngại vất vả của tình hình cách mạng mới thành công xuất sắc, Lênin quyết định hành động tiếp nhận những lao lý nghiệt ngã đó. Ngày 3-3-1918 Nga phải ký hòa ước Brét Litôpxcơ. Nước Nga cách mạng muốn có thời hạn để tổ chức triển khai hậu phương, tăng cường Hồng quân, đập tan bọn phản cách mạng, củng cố Nhà nước Xôviết, sẵn sàng sẵn sàng Đk khá đầy đủ để đuổi quân Đức thoát khỏi nước Nga.
Năm 1918, Đức thấy ký kết với Nga sẽ nhẹ được một mặt trận phía Đông để dồn binh sĩ đánh thắng Anh, Pháp ở mặt trận phía Tây trước lúc Mỹ mang lực lượng sang tham chiến. Sau đó, Đức sẽ điều quân sang phía Đông để bóp chết nước Nga Xôviết.
Tháng 3-1918, Đức khởi đầu mở cuộc tiến công vào mặt trận phía Tây và từ thời điểm tháng 3 đến tháng 7 thu được một số trong những thắng lợi quan trọng về giải pháp. Tháng 6, Đức vượt sông Mácnơ, nhưng không đạt được mục tiêu vì quân đội Anh, Pháp không biến thành tiêu diệt trước lúc quân đội Mỹ đến. Ngày 15 tháng 7, Đức lại mở cuộc tiến công ở đầu cuối ở phía Tây, nhưng thất bại.
Ngày 18-7, quân Hiệp ước khởi đầu phản công và đánh lui quân Đức. Trước đó, quân Hiệp ước tổ chức triển khai bộ chỉ huy thống nhất do thống chế Phốc chỉ huy. Phe Hiệp ước lại được Mỹ tiếp viện, nên đã vượt mặt quân Đức. Chỉ trong thời gian ngày đó thôi, 16 tiểu đoàn Đức bị vượt mặt, Luđenđophơ cho đó là ngày đen tối nhất trong lịch sử quân đội Đức. Quân đội Đức đã kiệt sức lại bị tan rã về tinh thần, không đủ kĩ năng phòng thủ. Trong nước Đức, cách mạng bùng nổ. Ngày 3-11-1918 cuộc khởi nghĩa nổ ra trên chiến hạm ở Kien, xây dựng Xôviết. Ngày 9 tháng 11, cách mạng thắng lợi ở Béclin, xây dựng nền cộng hòa tư sản.
Theo sau sự thất bại của Đức, những nước liên minh bị thua nặng phải lần lượt đầu hàng. Ngày 29-9-1918 Bungari đầu hàng. Ngày 30-10 Thổ Nhĩ Kỳ đầu hàng và ngày 2-11 Áo-Hung cũng đầu hàng.
Ngày 1-11-1918, Đức ký hiệp ước đình chiến với phe Hiệp ước ở rừng Compienhơ gần Pari. Chính phủ Xôviết tuyên bố hủy bỏ hòa ước Brét Litôpxcơ, không trả tiền bồi thường trận chiến tranh và giải phóng một vùng đất đai to lớn.
Chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất kết thúc bằng sự thất bại của chủ nghĩa đế quốc Đức. Cách social chủ nghĩa đã thắng lợi ở nước Nga, cao trào cách mạng vô sản tăng trưởng, những dân tộc bản địa thuộc địa thức tỉnh.
Cuộc trận chiến tranh toàn thế giới lần thứ nhất nổ ra là vì những xích míc của chủ nghĩa đế quốc, do sự tăng trưởng không đều của chủ nghĩa tư bản, do sự tranh chấp của bọn tư bản lũng đoạn để phân loại toàn thế giới và thực thi thủ đoạn đàn áp trào lưu cách mạng.
Chiến tranh là một thử thách nghiêm trọng riêng với toàn bộ những đảng Xã hội dân chủ, đã vạch trẩn chủ nghĩa thời cơ đang thống trị hầu hết những đảng trong Quốc tế II. Chủ nghĩa thời cơ đã tiếp tục tăng trưởng thành chủ nghĩa xã hội sô-vanh, công khai minh bạch bênh vực chủ nghĩa đế quốc, phản bội chủ nghĩa xã hội, đưa Quốc tế II đến phá sản.
Đảng Bônsêvích Nga đo V.I.Lênin lãnh đạo đã đưa ra sách lược đúng đắn trong thời kỳ trận chiến tranh. Trung thành với việc nghiệp xã hội chủ nghĩa, Đảng đã lãnh đạo giai cấp công nhân và nhân dân lao động nước Nga tiến hành thắng lợi cuộc Cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai và cuộc Cách social chủ nghĩa tháng Mười năm 1917.
Nguồn: Lịch sử toàn thế giới cận đại, Vũ Dương Ninh – Nguyễn Văn Hồng, Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo và giảng dạy
Reply
1
0
Chia sẻ
Share Link Tải Lấy cái gì mỹ tuyên chiến với Đức bước vào cuộc Chiến tranh toàn thế giới thứ nhất 1914 1918 miễn phí
Bạn vừa Read nội dung bài viết Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Clip Lấy cái gì mỹ tuyên chiến với Đức bước vào cuộc Chiến tranh toàn thế giới thứ nhất 1914 1918 tiên tiến và phát triển nhất và Chia SẻLink Tải Lấy cái gì mỹ tuyên chiến với Đức bước vào cuộc Chiến tranh toàn thế giới thứ nhất 1914 1918 Free.