Thủ Thuật Hướng dẫn Phương pháp luận đúng đắn nhất là phương pháp luận 2022
Quý khách đang tìm kiếm từ khóa Phương pháp luận đúng đắn nhất là phương pháp luận được Cập Nhật vào lúc : 2022-04-28 05:18:13 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha.(Last Updated On: 29/07/2022)
Phương pháp luận là lý luận về phương pháp; là khối mạng lưới hệ thống những quan điểm chỉ huy việc tìm tòi, xây dựng, lựa chọn và vận dụng những phương pháp.
Xét phạm vi tác dụng của nó, phương pháp luận hoàn toàn có thể phân thành ba Lever:
Phương pháp luận ngành, phương pháp luận chung và phương pháp luận chung nhất.
- Phương pháp luận ngành (còn gọi là phương pháp luận bộ môn) là phương pháp luận của một ngành khoa học rõ ràng nào đó.
- Phương pháp luận chung là phương pháp luận được sử dụng cho một số trong những ngành khoa học.
- Phương pháp luận chung nhất là phương pháp luận được sử dụng làm điểm xuất phát cho việc xác lập những phương pháp luận chung, những phương pháp luận ngành và những phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí khác của con người.
Với tư cách là khối mạng lưới hệ thống tri thức chung nhất của con người về toàn thế giới và vai trò của con người trong toàn thế giới đó; với việc nghiên cứu và phân tích những quy luật chung nhất của tự nhiên, xã hội và tư duy, triết học thực thi hiệu suất cao phương pháp luận chung nhất.
Trong triết học Mác – Lênin, lý luận và phương pháp thống nhất hữu cơ với nhau. Phép biện chứng duy vật là lý luận khoa học phản ánh khái quát sự vận động và tăng trưởng của hiện thực; do đó, nó không riêng gì có là lý luận về phương pháp mà còn là một sự diễn tả ý niệm về toàn thế giới, là lý luận về toàn thế giới quan. Hệ thống những quan điểm của chủ nghĩa duy vật mácxít, do tính đúng đắn và triệt để của nó mang lại đang trở thành tác nhân khuynh hướng cho hoạt động và sinh hoạt giải trí nhận thức và hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn, trở thành những nguyên tắc xuất phát của phương pháp luận.
Bồi dưỡng toàn thế giới quan duy vật và rèn luyện tư duy biện chứng, đề phòng và chống chủ nghĩa chủ quan, tránh phương pháp tư duy siêu hình vừa là kết quả, vừa là mục tiêu trực tiếp của việc học tập, nghiên cứu và phân tích lý luận triết học nói chung, triết học Mác – Lênin nói riêng.
Xem thêm: Phương pháp biện chứng và Siêu hình là gì? Sự trái chiều
Phương pháp có ý nghĩa quan trọng riêng với hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người, làm tăng hiệu suất cao hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người, làm cho hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người mang tính chất chất sáng tạo, tích cực và tự giác. Vì vậy yếu tố phương pháp là một trong những yếu tố lý luận sớm được những nhà tư tưởng quan tâm nghiên cứu và phân tích. Tuy nhiên xung quanh yếu tố phương pháp và phương pháp luận cũng luôn có thể có nhiều quan điểm rất khác nhau. Dưới đây sẽ trình diễn hầu hết quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về phương pháp và phương pháp luận.
1. Phương pháp
Khái niệm phương pháp
Theo nghĩa thông thường phương pháp (tiếng Hy Lạp, phương pháp – methodos) là phương pháp, thủ đoạn mà chủ thể sử dụng để đạt một mục tiêu nhất định. Thí dụ để hỏi quả trên cây, người ta hoàn toàn có thể dùng nhiều cách thức: Trèo lên để bứt, dùng gậy để khều, hoặc dùng dao để chặt; muốn qua sông người ta hoàn toàn có thể dùng nhiều cách thức: bơi bằng phao, hoặc dùng thuyền, hoặc dùng bè v.v. Ngay trong việc bơi cũng luôn có thể có nhiều cách thức như bơi ếch, bơi bướm, bơi sải v.v. Đó là những phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn. Trong quy trình nhận thức cũng luôn có thể có nhiều phương pháp để đi đến kết quả thiết yếu. Thí dụ, để tính toán tổng những số chẵn có hai chữ số: 12 + 14 + 16 + ….+ 98, ta có ba cách: một là cộng lần lượt từ số thứ nhất đến số ở đầu cuối.
Hai là hoàn toàn có thể nhóm thành từng cặp có mức giá trị bằng nhau rồi nhân với số lượng những cặp bằng nhau đó: 12 + 98 = 110;
14 + 96-110,
………………
52 + 58 = 110
54 + 56 = 110.
Có 22 cặp số mà tổng bằng 110 vậy tổng dãy số trên là: 22 X 110 = 2420.
Cách thứ ba: ta có nhận xét nếu cộng tổng hai dãy số trên theo thứ tự tăng dần và giảm dần như sau:
12+14+16+……. + 96 + 98
98 + 98 + 94+ + 14+ 12
110 + 110 + 110 + …+ 110+ 110. Có 44 số hạng bằng 110 trong tổng này, nên ta hoàn toàn có thể tính thuận tiện và đơn thuần và giản dị bằng: 110 X 44 = 4840.
Vậy tổng của dãy sổ trên sẽ là 4840: 2 = 2420, in như kết quả đã tìm thấy Theo phong cách nhóm những số hạng có tổng bằng nhau rồi nhân với số những số hạng đó. Tập họp những phương pháp, thủ thuật hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn, hoặc những tính toán, suy diễn của con người theo một trật tự nhất định như những ví dụ trên để đi đến một kết quả nhất định được gọi ỉà phương pháp. Trên thực tiễn có thật nhiều phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn và nhận thức để đạt đến kết quả. Mỗi phương pháp hoàn toàn có thể sẽ là một phương pháp. Tuy nhiên phương pháp không phải là yếu tố tập hợp hỗn độn những phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người, mà những phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí phải kết phù thích hợp với nhau theo những yêu cầu cơ bản có tính chất bắt buộc, tương đối ổn định, (ví như thứ tự hoạt động và sinh hoạt giải trí, tỷ suất phối hợp những đối tượng người dùng, quy mô tác động của những đối tượng người dùng V.V.). Những yêu cầu cơ bản có tính chất bắt buộc, tương đối ổn định này được gọi là những nguyên tắc. Trong ví dụ thứ hai trên đây, yêu cầu về thứ tự kết họp trước sau giữa phép cộng, phép nhân, phép giao hoán, yêu cầu về tổng của nhóm hai số phải là những số bằng nhau, đó là những nguyên tắc.
Nếu định nghĩa một cách khái quát, khoa học và ngặt nghèo thì phương pháp là khối mạng lưới hệ thống những nguyên tắc được rút ra từ tri thức về những quy luật khách quan để kiểm soát và điều chỉnh hoạt động và sinh hoạt giải trí nhận thức và thực tiễn nhằm mục đích thực thi một mục tiêu nhất định.
Định nghĩa nêu trên vừa nói lên được một cách khái quát hình thức thể hiện của phương pháp vừa nói lên được nguồn gốc và vai trò của phương pháp.
Một việc nêu lên là những nguyên tắc này được con người rút ra ra làm sao, từ đâu, và bản chất của nó là gì? Trả lời yếu tố này còn có một số trong những quan điểm rất khác nhau.
Nguồn gốc và bản chất của phương pháp
Có một số trong những ý niệm rất khác nhau về nguồn gốc và bản chất của phương pháp.
Quan niệm của chủ nghĩa duy tâm cho phương pháp là nhũng nguyên tắc do lý trí con người tự ý nêu lên để tiện cho nhận thức và hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn. Như vậy, theo ý niệm này, phương pháp là phạm trù thuần tuý chủ quan, không tùy từng đối tượng người dùng nhận thức và đối tượng người dùng tác động thực tiễn của con người. Thoạt nhìn, toàn bộ chúng ta thấy ý niệm này còn có vẻ như hợp lý. Nhưng xem xét tỷ mỷ hơn toàn bộ chúng ta thấy con người không thể tuỳ tiện nêu lên những phương pháp cho hoạt động và sinh hoạt giải trí của tớ được. Thí dụ, khi bơi, toàn bộ chúng ta không thể hoạt động và sinh hoạt giải trí một cách tuỳ tiện, mà phải phối hợp cử động chân, tay một cách uyển chuyển mới bơi được. Neu không phối hợp tay, chân một cách uyển chuyển, người bơi sẽ không còn tạo ra một lực nâng tổng họp to nhiều hơn trọng lượng khung hình, người đó thì sẽ bị chìm. Một thí dụ khác, khi chèo thuyền phải khua mái chèo theo một tư thế nhất định thuyền mới chạy đúng hướng được, nếu ìchông thuyền sẽ đứng tại chỗ mà không tiến lên phía trước như mong ước. Như vậy hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người không thể tuỳ tiện theo ý muốn chủ quan được, mà bị quy định bởi tính tất yếu bên phía ngoài, tùy từng đối tượng người dùng mà con người tác động.
Quan niệm của chủ nghĩa duy vật biện chứng xác lập rằng: phương pháp dù là những nguyên tắc do con người nêu lên và dùng để kiểm soát và điều chỉnh hoạt động và sinh hoạt giải trí của tớ nhằm mục đích đạt mục tiêu nhất định, nhưng không được nêu lên một cách hoàn toàn chủ quan, tuỳ tiện, cũng không phải là những nguyên tắc có sẵn không bao giờ thay đổi trong tự nhiên. Phương pháp tùy từng đối tượng người dùng nghiên cứu và phân tích và đối tượng người dùng tác động, tùy từng mục tiêu nêu lên của chủ thể. Đối tượng tác động và mục tiêu của con người không phải do con người tạo ra theo ý nuốn chủ quan thuần tuý của tớ. Muốn tiếp cận đối tượng người dùng và xử lý và xử lý trách nhiệm nêu lên, chủ thể phải nghiên cún đối tượng người dùng và mục tiêu cần đạt tới một cách khách quan. Nghĩa là phải vạch rõ đối tượng người dùng có tính chất gì, những yếu tố cấu thành nên đối tượng người dùng, số lượng giới hạn tồn tại của đối tượng người dùng là gì, v.v. Từ đó chủ thể nhận thức rõ những quy luật tồn tại và biến hóa của đối tượng người dùng. Chỉ trên cơ sở đó và tiếp theo đó chủ thể mới xác lập được phải nghiên cún và hành vi ra làm sao và nên phải sử dụng những phương tiện đi lại, công cụ và giải pháp gì cho thích hợp, cũng như nên phải kết họp những yếu tố đã cho theo một trình tự ra làm sao cho họp lý để đạt được mục tiêu. Như vậy phương pháp mà con người nhờ vào đe hoạt động và sinh hoạt giải trí, phải tuân theo một lôgic nhất định, tuỳ thuộc vào lôgic của đối tượng người dùng. Rõ ràng phương pháp bắt nguồn từ hiện thực khách quan, phản ánh nhũng quy luật khách quan của đối tượng người dùng nghiên cứu và phân tích chứ không phải là những nguyên tắc được nêu lên một cách tùy tiện, theo ý muốn chủ quan của chủ thể (con người). Nhưng phương pháp phải do hoạt động và sinh hoạt giải trí có ý thức, có mục tiêu của chủ thể mới hình thành được. Hoạt động có ý thức ở đây không phải là ý thức thuần tuý tưởng tượng ra những nguyên tắc, không nhờ vào hiện thực khách quan, mà là quy trình ý thức con người phản ánh hiện thực khách quan, rút ra những mối liên hệ bản chất của đối tượng người dùng, vị trí căn cứ vào đó để kiểm soát và điều chỉnh hoạt động và sinh hoạt giải trí của tớ phù phù thích hợp với quy luật vận động của đối tượng người dùng. Do vậy cũng hoàn toàn có thể nói rằng phương pháp là thành phầm của hoạt động có ý thức của con người, là kết quả của quy trình hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn và nhận thức của con người.
Vai trò của phương pháp
Phương pháp làm cho hoạt động và sinh hoạt giải trí củả con người phù họp với quy luật khách quan của đối tượng người dùng, nhờ vậy mới nhận thức và tái tạo nên đối tượng người dùng. Do vậy phương pháp là một trong những yếu tố quyết định hành động sự thành công xuất sắc hay thất bại riêng với hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người. Nếu với những Đk khách quan nhất định như nhau, phương pháp đúng đắn thì kết quả đạt được càng cao và ngược lại phương pháp không thích hợp hoàn toàn có thể không đưa tới kết quả như mong ước, hoặc hiệu suất cao việc làm không đảm bảo. Bê-cơn, một nhà triết học Anh thế kỷ XVIII nói: phương pháp như ngọn đèn soi lối đi cho khách lữ hành trong đêm tối. Hêghen – một nhà triết học lỗi lạc của Đức thế kỷ XVIII – XIX cho phương pháp gắn sát với đối tượng người dùng và tùy từng đối tượng người dùng, phương pháp là “linh hồn” của đối tượng người dùng. Các nhà sáng lập ra chủ nghĩa Mác – Lênin rất coi trọng phương pháp, nhất là phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn cách mạng, phương pháp vận động quần chúng. Chính phương pháp làm cho hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người mang tính chất chất tự giác, có mục tiêu và có tính sáng tạo. Đối với việc nghiệp cách mạng ở việt nam, việc vạch ra tiềm năng phương hướng cách mạng đúng là yếu tố quan trọng cho thành công xuất sắc của cuộc cách mạng. Tuy nhiên nếu không còn phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí cách mạng đúng đắn, thì với những Đk vật chất nhất định sẽ không còn thể đưa cách mạrig tiến lên đế đạt được tiềm năng đã định. Vậy phương pháp là một tác nhân quan trọng quyết định hành động đến việc thành công xuất sắc hay thất bại của việc thực thi tiềm năng hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người.
Phân loại phương pháp
Căn cứ vào nội dung, phạm vi ứng dụng và mức phổ cập người ta phân loại phương pháp ra làm nhiều loại rất khác nhau như:
– Phương pháp nhận thức và phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn.
– Phương pháp riêng
– Phương pháp chung
– Phương pháp chung nhất (hay phương pháp phổ cập)
Phương pháp riêng chỉ vận dụng cho từng bộ mổn khoa học, cho một đối tượng người dùng riêng, rõ ràng. Thí dụ: phương pháp phân loại thực vật, phương pháp khảo sát xã hội học, phương pháp chứng tỏ trong toán học v.v.
Phương pháp chung được vận dụng cho nhiều môn khoa học rất khác nhau, hoặc cho những đối tượng người dùng thuộc những nghành rất khác nhau như: phương pháp quan sát, phương pháp thực nghiệm, phương pháp quy mô hoá, phương pháp khối mạng lưới hệ thống cấu trúc, v.v.
Phương pháp chung nhất (hay còn gọi là phương pháp phổ cập) vận dụng cho mọi nghành khoa học và hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn. Đó là phương pháp của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử như: phương pháp phối hợp phân tích và tổng họp, phương pháp phối hợp lôgic và lịch sử, phương pháp trừu tượng hoá v.v.
Trong phương pháp nhận thức khoa học lại hoàn toàn có thể chia một cách tương đối ra thành nhóm những phương pháp thu nhận tri thức ở trình độ kinh nghiệm tay nghề và nhóm những phương pháp xây dựng và tăng trưởng lý thuyết khoa học.
Nhóm những phương pháp thu nhận tri thức ở Lever kinh nghiệm tay nghề như:
Phương pháp quan sát, là phương pháp nghiên cứu và phân tích để xác lập những thuộc tính, những quan hệ của yếu tố vật hiện tượng kỳ lạ riêng lẻ của toàn thế giới xung quanh trong Đk tự nhiên vốn có của nó. Thí dụ: Quan sát những hiện tượng kỳ lạ thời tiết như: diễn biến thời tiết trước, trong và sau khi bão, mưa, lốc xoáy; quan sát, sự biến hóa cây cối trong năm; quan sát sự sinh trưởng của cây. Qua quan sát, con người thấy được những đặc điếm của yếu tố vật và những mối liên hệ giữa điểm lưu ý này với những điểm lưu ý khác.
Phương pháp thí nghiệm, là phương pháp nghiên cứu và phân tích những sự vật, hiện tượng kỳ lạ bằng phương pháp sử dụng những phương tiện đi lại vật chất để can thiệp vào trạng thái tự nhiên của chúng, tạo ra những Đk đặc biệt quan trọng (có tính chất tự tạo), tách chúng thành những bộ phận và kết họp chúng lại, sản sinh chúng dưới dạng thuần khiết. Thí dụ: lai ghép cây, lai tạo những giống động vật hoang dã, sinh sản vô tính, thí nghiệm để xác lập độ chịu lực của vật tư, thí nghiệm một phương pháp sản xuất mới, một công nghệ tiên tiến và phát triển mới. Ngày nay thí nghiệm được sử dụng rộng tự do cả trong khoa học tự nhiên, trong kỹ thuật và trong xã hội. Thí nghiệm như một dạng cơ bản của hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn, giữ vai trò là cơ sở của nhận thức khoa học và tiêu chuẩn để kiểm tra tính chân lý của nhận thức khoa học.
Nhóm những phương pháp xây dựng và tăng trưởng lý thuyết khoa học gồm những phương pháp sau:
Phương pháp phối hợp phân tích và tổng hợp: Phân tích là quy trình phân loại cái toàn bộ ra thành từng bộ phận để đi sâu nhận thức những bộ phận đó. Tổng họp là quy trình link thống nhất những bộ phận đã được phân tích lại nhằm mục đích nhận thức cái toàn bộ. Nhận thức phải kết họp cả quy trình phân tích và tổng họp. Không có phân tích thì không thể tổng hợp được và ngược lại không tổng họp thì phân tích chỉ đưa lại hình ảnh rời rạc về sự việc vật, không thể đã có được hình ảnh toàn vẹn và tổng thể về sự việc vật.
Phương pháp phối hợp quy nạp và diễn dịch: quy nạp là phương pháp đi từ tri thức về cái riêng đến tri thức về cái chung, từ tri thức về cái ít chung đến ứi thức về cái chung hơn. Diễn dịch là phương pháp đi từ tri thức về cái chung đến tri thức về cái riêng, từ tri thức về cái chung đến tri thức về cái ít chung hơn. Quá trình nhận thức phải có sự kết họp giữa phương pháp quy nạp và phương pháp diễn dịch mới phản ánh được khá đầy đủ những đặc tính của yếu tố vật cũng như phát huy được xem tích cực dữ thế chủ động của hoạt động và sinh hoạt giải trí chủ quan của chủ thể nhận thức.
Phương pháp lịch sử và lôgic
Phương pháp lịch sử yên cầu phải phản ánh trong tư duy quy trình lịch sử rõ ràng của yếu tố vật với những rõ ràng của nó, phải nắm lấy sự vận động lịch sử trong toàn bộ tính phong phú của đối tượng người dùng, phải theo dõi mọi bước đi của đối tượng người dùng theo trình tự thời hạn.
Phương pháp lôgic vạch ra bản chất, tính tất yếu, tính quy luật của yếu tố vật dưới hình thức lý luận trừu tượng và khái quát. Phương pháp lôgic có trách nhiệm dựng lại lôgic khách quan của yếu tố vật.
Quá trình nhận thức phải phối hợp giữa phương pháp lịch sử và phương pháp lôgic mới phản ánh đúng và khá đầy đủ được sự vận động tăng trưởng của yếu tố vật. Nếu nhận thức chỉ nhờ vào phương pháp lịch sử tách rời phương pháp lôgic thì nhận thức không thể phản ánh được bản chất của những sự kiện lịch sử. Các sự kiện lịch sử hiện ra trước con neười như một bức tranh thật nhiều sắc tố, nhiều đường nét chằng chịt, nhưng còn lộn xộn, chưa theo trật tự có tính tất yếu. trái lại nếu nhận thức chỉ nhờ vào phương pháp lôgic tách rời phương pháp lịch sử thì hình ảnh về sự việc vật chỉ là một bức tranh không còn sắc tố, thiếu đường nét, khô khan nghèo nàn và đon điệu, một bức tranh méo mó về sự việc vật. Phương pháp lịch sử và lôgic phải phối hợp ngặt nghèo với nhau, tương hỗ update lẫn nhau, tương hỗ cho con người không những nhận thức được những mối liên hệ bản chất của yếu tố vật, mà cả những biểu lộ phong phú của những mối liên hệ đó trong những Đk lịch sử rất khác nhau. Như vậy kết họp phương pháp lịch sử và lôgic giúp con người phản ánh sự vật khá đầy đủ, thâm thúy và đúng đắn.
Phương pháp đi từ trừu tượng đến rõ ràng
Cái rõ ràng là phạm trù chỉ những sự vật, hiện tượng kỳ lạ nhất định của toàn thế giới khách quan. Phản ánh cái rõ ràng khách quan trong nhận thức dưới hai hình thức: Thứ nhất, cái rõ ràng cảm tính – điểm khởi đầu của nhận thức, hình ảnh cảm tính về cái rõ ràng khách quan; thứ hai, cái rõ ràng trong tư duy- kết quả của tư duy lý luận, của nhận thức khoa học, phản ánh cái rõ ràng khách quan bằng khối mạng lưới hệ thống những khái niệm, phạm trù, quy luật.
Cái trừu tượng là một trong những yếu tố, một trong những vòng khâu của quy trình nhận thức. Cái trừu tượng trong tư duy là kết quả của yếu tố trừu tượng hoá một mặt, một mối liên hệ nào đó trong tổng thể phong phú những mối liên hệ của yếu tố vật. Do vậy trừu tượng là một mặt, một biểu lộ của cái rõ ràng trong tư duy, là bậc thang của nhận thức cái rõ ràng.
Nhận thức về một đối tượng người dùng nhất định gồm hai quy trình (hay hai quy trình) quan hệ ngặt nghèo với nhau: Một là đi từ cái rõ ràng cảm tính đến cái trừu tượng, hình thành cái trừu tượng trong tư duy. Hai là đi từ trừu tượng đến rõ ràng, hình thành cái rõ ràng trong tư duy. Phương pháp đi từ trừu tượng đến rõ ràng là phương pháp nhận thức khoa học quan trọng, nhờ này mà tư duy quán triệt được cái rõ ràng cảm tính ban đầu và tái tạo nó với tư cách là một chiếc rõ ràng trong tư duy. Đây là phương pháp cơ bản được Mác sử dụng trong Tư bản. Tuy nhiên đây không phải là phương pháp duy nhất và cũng không phải là Mác sử dụng một cách tách rời với những phương pháp khác trong Tư bản.
Như vậy toàn bộ chúng ta thấy có nhiều phương pháp nhận thức khoa học rất khác nhau, có quan hệ biện chúng với nhau. Sự phân biệt nhiều chủng loại phương pháp chỉ mang ý nghĩa tương đối, tuỳ theo góc nhìn và tiêu chuẩn phân loại rất khác nhau. Trong khối mạng lưới hệ thống những phương pháp, mỗi phương pháp đều phải có vị trí nhất định. Tùy từng đối tượng người dùng và Đk lịch sử rất khác nhau mà chủ thể hoạt động và sinh hoạt giải trí hoàn toàn có thể lựa chọn phương pháp nào đó là phương pháp hầu hết, nhưng đồng thời kết họp với những phương pháp khác. Không nên coi mọi phương pháp đều ngang bằng nhau, có thế thay thế lẫn nhau một cách tùy tiện, hoặc một phương pháp nào đó luôn là quan trọng nhất hoàn toàn có thể bao trùm, thay thế cho mọi phương pháp khác. Không nên tuyệt đối hoá phương pháp này, hạ thấp phương pháp kia. Trên thực tiễn, hoạt động và sinh hoạt giải trí nhận thức và hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn thường phải sử dụng tổng hợp nhiều phương pháp mới nhanh gọn đạt được mục tiêu.
2. Phương pháp luận
Khái niệm phương pháp luận
Trên thực tiễn, để xử lý và xử lý một việc làm đã định người ta hoàn toàn có thể dùng nhiều phương pháp rất khác nhau. Trong những phương pháp đó có phương pháp thích hợp đưa lại hiệu suất cao cực tốt, cũng luôn có thể có phương pháp không thích họp, đưa lại hiệu suất cao thấp. Làm thế nào để chọn được một phương pháp thích họp nhất trong số thật nhiều phương pháp có thế sử dụng? Trả lời cho yếu tố này làm phát sinh nhu yếu tri thức về phương pháp. Từ nhu yếu tri thức về phương pháp đưa tới sự Ra đời khoa học và lý luận về phương pháp. Đó đó đó là phưo’ng pháp luận. Vậy ta hoàn toàn có thể nói rằng phương pháp luận là lý luận về phương pháp (hay khoa học về phương pháp).
Phương pháp luận xử lý và xử lý những yếu tố như: Phương pháp là gì? bản chất, nội dung, hình thức của phương pháp là thế nào? cách phân loại phương pháp ra làm sao? vai trò của phương pháp trong nhận thức và hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn ra làm sao? phương pháp thích hợp nhất là phương nào V.V.? Mục đích của những yếu tố lý luận trên là xác lập được những quan điểm, nguyên tắc cơ bản nhất để trên cơ sở của những nguyên tắc đó con người hoàn toàn có thể lựa chọn được những phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn và nhận thức thích họp. Từ đó ta hoàn toàn có thể định nghĩa phương pháp luận một cách rõ ràng hơn như sau:
Phương pháp luận là khối mạng lưới hệ thống những quan điểm, những nguyên tắc xuất phát rút ra từ một lý thuyết hoặc một khối mạng lưới hệ thống lý luận nhất định, để chỉ huy chủ thể trong việc xác lập phương pháp cũng như trong việc xác lập phạm vi, kĩ năng vận dụng chúng một cách họp lý, đưa lại hiệu suất cao tối đa. Thí dụ phương pháp luận toán học, xuất phát từ việc nghiên cún những lý thuyết toán học để đề xuất kiến nghị được những nguyên tắc chung chỉ huy quy trình xác lập và vận dụng những phương pháp toán học V.V.; phương pháp luận kinh tế tài chính học có trách nhiệm nghiên cứu và phân tích những lý thuyết kinh tế tài chính, để rút ra những quan điểm, nguyên tắc cơ bản như: quan điểm về hiệu suất cao; quan điểm về tiến bộ xã hội; quan điểm về tăng trưởng bền vững v.v. làm cơ sở cho việc xác lập những phương pháp kinh tế tài chính rõ ràng như: phương pháp khảo sát chọn mẫu; phương pháp phân tích những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt kinh tế tài chính, phương pháp thống kê v.v. Việc lựa chọn một phương pháp kinh tế tài chính rõ ràng nào đó phải xuất phát từ những nguyên tắc phương pháp luận chung đó.
Phân biệt phương pháp luận và phương pháp
Phương pháp và phương pháp luận không giống hệt với nhau, tuy có quan hệ ngặt nghèo với nhau. Phương pháp luận là lý luận về phương pháp, là nhũng quan điểm, những nguyên tắc xuất phát để chỉ huy chủ thể trong việc xác lập phương pháp một cách đúng đắn, còn phương pháp là những nguyên tắc rõ ràng để chủ thể nhờ vào đó kiểm soát và điều chỉnh phương pháp hoạt động và sinh hoạt giải trí cho thích họp với một đối tượng người dùng rõ ràng. Phương pháp luận là những nguyên tắc được rút ra từ một lý thuyết mang tính chất chất chất thuần tuý lý luận, chưa gắn với một đối tượng người dùng rõ ràng nào. Mỗi khối mạng lưới hệ thống lý luận (thậm chí còn mỗi lý thuyết) đều bao hàm một nội dung phương pháp luận nhất định. Còn phương pháp là những nguyên tắc nhận thức và hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn được rút ra từ tri thức về những đối tượng người dùng rõ ràng. Phương pháp luận nghiên cứu và phân tích phương pháp nhưng không nhằm mục đích ‘mục tiêu xác lập một phương pháp rõ ràng nào, mà nhằm mục đích rút ra những quan điểm, nguyên tắc xuất phát, làm cơ sở cho việc xác lập và vận dụng phương pháp, còn phương pháp là những nguyên tắc do kết quả nghiên cứu và phân tích đối tượng người dùng, những nguyên tắc quy định những thủ đoạn rõ ràng để tiếp cận đối tượng người dùng và tái tạo những đối tượng người dùng rõ ràng.
Tuy nhiên phương pháp và phương pháp luận lại thống nhất với nhau ở đoạn phương pháp và phương pháp luận đều phản ánh nhũng mối liên hệ tất yếu của hiện thực khách quan, chính vì vậy nó mới là cơ sở cho hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người. Phương pháp luận là cơ sở lý luận cho việc xác lập những phương pháp rõ ràng, còn phương pháp phải xuất phát từ quan điểm, nguyên tắc của phương pháp luận để xác lập những phương pháp thức hoạt động và sinh hoạt giải trí phù phù thích hợp với một đối tượng người dùng nhất định.
Phân loại phương pháp luận
Phương pháp luận có những Lever rất khác nhau.
Phương pháp luận môn học là Lever hẹp nhất, trong số đó những quan điểm, những nguyên tắc được rút ra từ một lý thuyết khoa học chuyên ngành, phản ánh quy luật của một nghành rõ ràng. Những nguyên tắc đó chỉ là cơ sở để xác lập những phương pháp của một môn học nhất định nào đó.
Phương pháp luận chung có Lever rộng hơn phương pháp luận môn học, đó là những quan điểm, nguyên tắc được rút ra từ những lý thuyết khoa học phản ánh quy luật chung của một số trong những môn học, hoặc một số trong những nghành của hiện thực khách quan. Những ngiịyên tắc chung này làm cơ sở cho việc xác lập những phương pháp chung cho một số trong những môn học hoặc một số trong những nghành nào đó, Thí dụ phương pháp luận chung của những môn khoa học xã hội, hay phương pháp luận chung của những môn khoa học tự nhiên v.v.
Phương pháp luận chung nhất (hay phương pháp luận phổ cập) có Lever rộng nhất, đó là những quan điểm, nguyên tắc chung nhất được rút ra từ những lý thuyết khoa học có Lever khái quát cao nhất, làm cơ sở cho việc xác lập phương pháp chung cho nhận thức và hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn trên toàn bộ những nghành. Có thể nói, phương pháp luận chung nhất được rút ra từ lý luận triết học, trong số đó phép biện chứng là một trong những bộ phận quan ứọng nhất của lý luận triết học.
Sự phân biệt giữa phương pháp luận môn học, phương pháp luận chung và phương pháp luận chung nhất chỉ có ý nghĩa tương đối. Phương pháp luận môn học, phương pháp luận chung, phương pháp luận chung nhất hợp thành khối mạng lưới hệ thống khoa học về phương pháp để chủ thể nhờ vào đó xác lập những phương pháp rõ ràng cho thích họp với đối tượng người dùng hoạt động và sinh hoạt giải trí. Sau đây toàn bộ chúng ta sẽ nghiên cứu và phân tích nội dung lý luận của phép biện chứng duy vật và những ý nghĩa phương pháp luận chung nhất được rút ra từ nội dung lý luận đó của phép biện chứng duy vật.
Xem thêm Vật chất và ý thức. Triết học Mác