Tính cách của người Thái Lan -Thủ Thuật Mới

Kinh Nghiệm về Tính cách của người Thái Lan Chi Tiết

Bạn đang tìm kiếm từ khóa Tính cách của người Thái Lan được Update vào lúc : 2022-01-21 19:46:03 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tìm hiểu thêm nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.

Nội dung chính

• Mục lục


• Tên gọiSửa đổi


• Lịch sửSửa đổi


• Thời kỳ đầuSửa đổi


• Vương quốc SukhothaiSửa đổi


• Vương quốc AyutthayaSửa đổi


• Vương quốc ThonburiSửa đổi


• Vương quốc RattanakosinSửa đổi


• Chính sách “ngoại giao cây sậy” trước thực dân phương TâySửa đổi


• Chế độ quân chủ lập hiếnSửa đổi


• Lịch sử đương đạiSửa đổi


• Địa lýSửa đổi


• Địa hìnhSửa đổi


• Khí hậuSửa đổi


• Động thực vậtSửa đổi


• Hành chínhSửa đổi


• Danh sách những tỉnh Thái Lan theo VùngSửa đổi


• Chính trịSửa đổi


• Giai đoạn 1997 – 2006Sửa đổi


• Sau thay máu chính quyền 2006Sửa đổi


• Hoàng gia Thái LanSửa đổi


• Quan hệ ngoại giaoSửa đổi


• Kinh tếSửa đổi


• Giao thôngSửa đổi


• Du lịchSửa đổi


• Nhân khẩuSửa đổi


• Tôn giáoSửa đổi


• Văn hóaSửa đổi


• Nghệ thuật tạo hìnhSửa đổi


• Văn chươngSửa đổi


• Ẩm thựcSửa đổi


• Biểu diễn nghệ thuậtSửa đổi


• Ngành kiến trúcSửa đổi


• Thể thaoSửa đổi


• Chú thíchSửa đổi


• Tham khảoSửa đổi


• Liên kết ngoàiSửa đổi


• 
  

Thái Lan (tiếng Thái: ประเทศไทย, chuyểntựPrathet Thai), tên thường gọi chính thức là Vương quốc Thái Lan (tiếng Thái: ราชอาณาจักรไทย, chuyểntựRacha-anachak Thai, còn thường được gọi ngắn là Thái), là một vương quốc độc lập có độc lập lãnh thổ ở khu vực Khu vực Đông Nam Á, phía bắc giáp Lào và Myanmar, phía đông giáp Lào và Campuchia, phía nam giáp vịnh Thái Lan và Malaysia, phía tây giáp Myanmar và biển Andaman. Lãnh hải Thái Lan ở phía đông nam tiếp giáp với lãnh hải Việt Nam ở vịnh Thái Lan, phía tây-nam giáp với lãnh hải Indonesia và Ấn Độ qua biển Andaman.





Vương quốc Thái Lan




Tên bản ngữ



• ราชอาณาจักรไทย(Tiếng Thái)
  Ratcha-anachak Thai





Quốckỳ






Quốchuy




Tiêungữ:”ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์”(Thái)
Chat, Satsana, Phra Maha Kasat
“Tổ quốc, tôn giáo, nhà vua”Quốcca:Phleng Chat Thai
(tiếng Việt: “Quốc ca Thái”)
Hoàngca:Sansoen Phra Barami
(tiếng Việt: “Tôn vinh uy tín của ngài”)
Vị trí Thái Lan (xanh) trên toàn thế giớiVị trí củaThái Lan(xanh)




ởĐông Nam Á(xám đậm) [Chúgiải]




TổngquanThủđô
và thànhphốlớnnhất Băng Cốc
13°45B 100°29Đ / 13,75°B 100,483°Đ / 13.750; 100.483NgônngữchínhthứcTiếng TháiSắctộc[2]



• 86% Người Thái
  39% Trung Thái
  28% Khon Isan
  10% Khon Muang
  9% Nam Thái
  3% Người Khmer
  2% người Mã Lai


• 9% Khác (68 nhóm sắc tộc thiểu số)



Tôngiáochính



• 93,2% Phật giáo


• 5,5% Hồi giáo


• 0,9% Cơ Đốc giáo


• 0,1% Ấn Độ giáo


• 0,3% Không link[1]



Tên dân cưNgười Thái LanChínhtrịChínhphủQuân chủ lập hiến đại nghị chếVua Maha VajiralongkornThủ tướng Prayuth Chan-ochaChủ tịch Thượng viện Pornpetch WichitcholchaiNghị trưởng Viện dân biểu Chuan Leekpai

LậpphápQuốc hộiThượng việnThượng việnHạ việnViện dân biểuLịchsửVương quốcVương quốc Sukhothai 12381448Vương quốc Ayutthaya 13511767Vương triều Thonburi 17681782Vương triều Chakri 6 tháng bốn năm 1782Quân chủ lập hiến 24 tháng 6 năm 1932Hiến pháp hiện hành 6 tháng bốn năm 2022

ĐịalýDiệntích Tổng cộng513,120km2 (hạng50)
198mi2Mặtnước(%)0,4DânsốƯớclượng2019 66.558.935[3] (hạng22)Điềutra201064.785.909[4] (hạng21)Mậtđộ132,1/km2 (hạng88)
342/mi2KinhtếGDP (PPP)Ướclượng2020Tổngsố1.261.4 tỷ USD (hạng21)Bìnhquânđầungười18.073 USD (hạng70)GDP (danh nghĩa)Ướclượng2019Tổngsố509.2 tỷ USD (hạng25)Bìnhquânđầungười7.295 USD (hạng77)ĐơnvịtiềntệBaht (฿) (THB)ThôngtinkhácGini?(2015)36[5]
trung bìnhHDI?(2022)0,777[6]
cao·hạng79MúigiờUTC+7 (ICT)Mùahè(DST)UTC+7 (ICT)GiaothôngbêntráiMãđiệnthoại+66MãISO3166THTênmiềnInternet



• .th


• .ไทย



Thái Lan có diện tích s quy hoạnh 513.120km², dân số vào lúc chừng 68 triệu người (ước tính 2022). Khoảng 75% là dân tộc bản địa Thái, 14% là người Thái gốc Hoa và 3% là người Mã Lai, phần còn sót lại là những nhóm thiểu số như Môn, Khmer và những dân tộc bản địa khác.[7] Thống kê có tầm khoảng chừng 2,2 triệu người nhập cư hợp pháp cũng như phạm pháp ở Thái Lan, trong số đó, số lượng lao động quốc tế phạm pháp hoàn toàn có thể lên tới hơn 1 triệu người[8], dẫn đến những hệ quả như tội phạm ngày càng tăng và khoảng chừng cách của yếu tố bất bình đẳng xã hội ngày một lớn.[9] Về tôn giáo, Phật giáo Nam Tông sẽ là ‘quốc giáo’ với tỷ suất người theo là 94,5% – làm cho nước này trở thành một trong những vương quốc Phật giáo lớn số 1 trên toàn thế giới theo tỷ suất dân số. Cũng theo khảo sát dân số năm 2015, Hồi giáo chiếm 4,3% và Kitô giáo chiếm 1,2%.[10]




Thái Lan là một vương quốc Quân chủ lập hiến kết phù thích hợp với dân chủ trực tiếp. Hoàng tộc Mahidol của Vương triều Chakri là hình tượng vương quốc, Quốc vương theo nghi thức là người đứng đầu giang sơn, giữ chức vụ Tổng tư lệnh quân đội kiêm Nhà lãnh đạo tinh thần Phật giáo. Vua Thái lúc bấy giờ là Rama X, người lên nhận kế vị ngai vàng từ Hội đồng lập pháp vào năm 2022, sau khi cha ông là Rama IX băng hà cùng năm đó.





Kinh tế Thái Lan đã tiếp tục tăng trưởng nhanh gọn trong mức chừng thời hạn từ thời điểm năm 1985 đến 1995, nhưng Tính từ lúc sau khi hứng chịu những tác động từ cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ tài chính châu Á năm 1997 thì vận tốc tăng trưởng khởi đầu đình trệ. Thái Lan là vương quốc đặc biệt quan trọng tăng trưởng trong ngành du lịch, nước này sở hữu những điểm đến du lịch nổi tiếng toàn thế giới, hoàn toàn có thể kể tới như: Ayutthaya, Pattaya, Bangkok, Phuket, Krabi, Chiang Mai, hay Ko Samui,… Đón tiếp xấp xỉ 40 triệu lượt khách quốc tế ghé thăm trong năm 2022[11], trong số đó, số lượng trung bình là 14 nghìn lượt mỗi ngày[12]. Nguồn thu từ công nghiệp du lịch, dịch vụ và xuất khẩu có góp phần lớn cho nền kinh tế thị trường tài chính.[13][14]




Thái Lan là một trong những nước tham gia sáng lập ASEAN, thành viên của những tổ chức triển khai toàn thế giới như Liên Hợp Quốc, WTO, APEC, Phong trào không link,… một liên minh không thuộc khối NATO quan trọng của Hoa Kỳ và là khách mời thường trực của Hội nghị thượng đỉnh G-20.[15][16] Quốc gia này được công nhận là một Hổ mới châu Á” và cường quốc khu vực ở Khu vực Đông Nam Á đồng thời có tiềm năng lớn để trở thành một cường quốc bậc trung trên toàn thế giới[17]. Với quy mô và vận tốc ngày càng tăng dân số ổn định đi kèm theo với chỉ số tăng trưởng con người (HDI) ở tại mức cao, cũng như thể nền kinh tế thị trường tài chính lớn thứ hai trong khu vực Khu vực Đông Nam Á chỉ với sau Indonesia, xếp hạng 25 toàn thế giới theo GDP danh nghĩa[18], xếp thứ 21 toàn thế giới xét theo sức tiêu thụ tương tự[19], đứng thứ 28 trên toàn thế giới về tổng mức thương hiệu vương quốc (2022)[20], Thái Lan hiện là một nước công nghiệp mới, trong số đó, sản xuất, lắp ráp, sản xuất thành phầm & hàng hóa công nghiệp, điện tử, xuất khẩu những món đồ nông nghiệp, ngư nghiệp cùng du lịch, dịch vụ là những nghành chủ chốt của nền kinh tế thị trường tài chính.





Tuy nhiên lúc bấy giờ, những tạm bợ chính trị liên tục, sự lỏng lẻo trong quản trị và vận hành bảo mật thông tin an ninh, tình trạng nhập cư phạm pháp[8][21][22] dẫn đến tội phạm phủ rộng rộng tự do ra cùng nạn sở hữu súng đạn trái phép[23], sự phân hóa giàu nghèo và sự nổi lên của chủ nghĩa khủng bố do những thành phần Hồi giáo cực đoan ở miền Nam giang sơn tiến hành đang là những yếu tố nhức nhối mà vương quốc này phải đương đầu.





Mục lục



• 1 Tên gọi


• 2 Lịch sử
  
  • 2.1 Thời kỳ đầu
  
  
  • 2.2 Vương quốc Sukhothai
  
  
  • 2.3 Vương quốc Ayutthaya
  
  
  • 2.4 Vương quốc Thonburi
  
  
  • 2.5 Vương quốc Rattanakosin
  
  
  • 2.6 Chính sách “ngoại giao cây sậy” trước thực dân phương Tây
  
  
  • 2.7 Chế độ quân chủ lập hiến
  
  
  • 2.8 Lịch sử đương đại
  
  


• 3 Địa lý
  
  • 3.1 Địa hình
  
  
  • 3.2 Khí hậu
  
  
  • 3.3 Động thực vật
  
  


• 4 Hành chính
  
  • 4.1 Danh sách những tỉnh Thái Lan theo Vùng
  
  


• 5 Chính trị
  
  • 5.1 Giai đoạn 1997 – 2006
  
  
  • 5.2 Sau thay máu chính quyền 2006
  
  
  • 5.3 Hoàng gia Thái Lan
  
  
  • 5.4 Quan hệ ngoại giao
  
  


• 6 Kinh tế
  
  • 6.1 Giao thông
  
  
  • 6.2 Du lịch
  
  


• 7 Nhân khẩu


• 8 Tôn giáo


• 9 Văn hóa
  
  • 9.1 Nghệ thuật tạo hình
    
    • 9.1.1 Nghệ thuật
    
    
    • 9.1.2 Trang phục
    
    
  
  
  • 9.2 Văn chương
  
  
  • 9.3 Ẩm thực
  
  
  • 9.4 Biểu diễn nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp
    
    • 9.4.1 Nhà hát và khiêu vũ
    
    
    • 9.4.2 Giải trí
    
    
  
  
  • 9.5 Ngành kiến trúc
    
    • 9.5.1 Nhà cửa
    
    
  
  
  • 9.6 Thể thao
  
  


• 10 Chú thích


• 11 Tham khảo


• 12 Liên kết ngoài



Tên gọiSửa đổi




Tên gọi Thái Lan trong tiếng Việt bắt nguồn từ tiếng Pháp Thaïlande.[24] Tên gọi tiếng Pháp Thaïlande bắt nguồn từ tên thường gọi tiếng Anh Thailand.[24] Báo Trung Bắc chủ nhật số 42, ngày 22 tháng 12 năm 1940, có đăng một nội dung bài viết có tiêu đề “Địa vị quan hệ của Thái Lan về kinh tế tài chính ở Viễn Đông”. Bài báo này mở đầu bằng đoạn:[25]




Sau khi đã xử lý và xử lý xong những việc lôi thôi về biên giới và đất đai bằng mấy bản hợp ước vào trong năm 1903, 1904, 1907, từ hơn 30 trong năm này cuộc giao-thiệp giữa Thái Lan và Đông Dương, hai nước lân cận và nhiều quyền lợi chung trên bán hòn đảo Ấn Độ China nay vẫn giữ vẻ hòa hiếu và ngày càng thêm thân thiện.





Thái Lan cũng từng được gọi là Xiêm (Siam), đấy là tên thường gọi gọi chính thức đến ngày 23 tháng 6 năm 1939 khi nó được đổi thành Thái Lan.[26] Từ năm 1945 đến ngày 11 tháng 5 năm 1949, tên Thái Lan lại được đổi lại thành Xiêm. Sau đó nó được đổi lại thành Thái Lan như ngày này. Từ “Thái” (ไทย) trong tiếng Thái nghĩa là “tự do”. “Thái” cũng là tên thường gọi tuổi của người Thái.





Trong tiếng Thái, tên của Thái Lan là ราชอาณาจักรไทย (Racha Anachakra Thai). Hai chữ ราชา (Racha) và อาณาจักร (Anachakra) thì có gốc từ tiếng Phạn: Racha nghĩa là “quốc vương”, Anachakra nghĩa là “lãnh thổ”. Trong khi đó, ไทย (Thai) là một chữ tiếng Thái nghĩa là “tự do”. Ý của cụm từ Racha Anachakra Thai là “Vương quốc của người tự do”. Tuy nhiên, một học giả nổi tiếng người Thái nhận định rằng từ Thai (ไท) đơn thuần và giản dị chỉ nghĩa là “người” vì khảo sát của ông đã cho toàn bộ chúng ta biết rằng tại một số trong những vùng nông thôn từ “Thai” được sử dụng thay thế cho từ “khon” (คน) nghĩa là người.[27]




Người Thái còn gọi nước Thái một cách dân dã là เมืองไทย Mueang Thai (Mường Thái) và từ Mueang còn được sử dụng rộng tự do để chỉ thành phố, thị xã. Ngoài ra từ ประเทศไทย Prathet Thai (Prathét Thái) cũng khá được sử dụng để gọi Thái Lan. Hai chữ Mueang và Prathet có cùng nghĩa “nước, vương quốc”. Prathet có gốc từ chữ प्रदेश (pradeśa) trong tiếng Phạn, còn Mueang là một từ Thái cổ có cùng gốc với những từ Muang (ເມືອງ [mɯaŋ˦]) trong tiếng Lào, Mong (မိူင်း [məŋ˦]) trong tiếng Shan, mwngh ([mɯŋ˧]) trong tiếng Tráng, khởi nguyên mang nghĩa “thung lũng trồng lúa”.[28]




Ở Trung Quốc, vương quốc này được gọi là “Thái Quốc” (泰國), hay “Thái Vương Quốc” (泰王國). Người Việt trước kia còn gọi Thái Lan là “Xiêm La” (暹羅) và người Thái là “người Xiêm”.





Lịch sửSửa đổi




Bài rõ ràng: Lịch sử Thái Lan




Thời kỳ đầuSửa đổi




Nhiều nền văn hóa truyền thống cổ truyền rất khác nhau đã xuất hiện tại đây từ thời Văn hóa Baan Chiang. Nhưng do vùng địa lý, văn hóa truyền thống Thái Lan luôn chịu ràng buộc từ Ấn Độ và Trung Quốc cũng như từ những nước láng giềng Khu vực Đông Nam Á khác. Đất nước Thái Lan là giang sơn duy nhất không biến thành thực dân châu Âu xâm lược.





Theo sử sách Thái Lan, người Thái nguồn gốc từ vùng núi Altai, hướng đông bắc tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc từ 4500 năm trước đó, tiếp theo đó di cư dần xuống vùng đất lúc bấy giờ là Thái Lan. Có nhiều giả thuyết rất khác nhau về nguồn gốc của người Thái, một trong số đó liên hệ người Thái tới sự di cư ào ạt sau sự sụp đổ của vương quốc Đại Lý ở vùng Vân Nam thế kỷ XIII đã biết thành chứng tỏ là không đúng chuẩn.[29] Các nghiên cứu và phân tích ngôn từ học chỉ ra rằng nguồn gốc của người Thái cổ nằm ở vị trí vùng ranh giới Quảng Tây-Quý Châu ngày này, nơi người Tráng và Bố Y vẫn sinh sống.[28][30] Khoảng thế kỷ thứ VIII-thế kỷ X,[31] họ khởi đầu di cư xuống phía nam vào vùng ngày này là bắc Lào và Chiêng Sẻn (Chiang Saen เชียงแสน) qua Muang Then (nay là Mường Thanh, Điện Biên Phủ, Việt Nam), tiếp theo đó tỏa xuống đồng bằng sông Chao Phraya. Tại vùng đất mới của tớ, người Thái đánh đuổi những dân cư bản địa như người Môn, Wa, Khmer… đồng thời cũng chịu nhiều ảnh hưởng ngôn từ-văn hóa truyền thống từ họ và nhất là Phật giáo Ấn Độ.





Vương quốc SukhothaiSửa đổi




Tượng phật tại Wat Mahathat – Công viên lịch sử Sukhothai.




Cho đến thời điểm đầu thế kỷ 13, người Thái dù đã định cư vững chãi ở miền Bắc Thái Lan ngày này, tuy nhiên họ phải chịu sự chi phối của Đế quốc Khmer hùng mạnh. Tuy nhiên, Đế quốc Khmer đã khởi đầu suy yếu từ sau khi vua Jayavarman VII qua đời, làm cho vai trò của người Khmer ở vùng đất người Thái định cư suy yếu đáng kể. Kết quả, năm 1238, Pho Khun Pha Muang là thủ lĩnh người Thái ở Vương quốc Lavo và Pho Khun Bang Klang Hao là thủ lĩnh người Thái ở Banyang (nay là Nakhonthai) đã cùng nhau đánh đuổi quân Khmer, tuyên bố độc lập, chiếm thành phố Sukhothai làm kinh đô của tớ. Pho Khun Bang Klang Hao tiếp theo đó trở thành vị vua thứ nhất của Sukhothai, tự xưng là Pho Khun Si Indrathit (hay Intradit), lập niên triều đại thứ nhất của Sukhothai là Triều Phra Ruang. Sự kiện này về mặt truyền thống cuội nguồn đã ghi lại sự xây dựng vương quốc Thái.[32]




Chữ khắc của vua Ramkhamhaeng.




Sukhothai mở rộng bằng phương pháp tạo những liên minh với những vương quốc Thái khác, dùng Phật giáo Thượng tọa bộ làm quốc giáo với việc giúp sức của những nhà sư Ceylon. Intradit truyền ngôi cho con trai là Pho Khun Ban Muang, và năm 1278 đến lượt em trai là Pho Khun Ramkhamhaeng kế vị. Dưới thời vua Ramkhamhaeng Đại Đế, Sukhothai trải qua thuở nào kỳ hoàng kim thịnh vượng. Ramkhamhaeng đã có công tạo ra bảng vần âm Thái. Vào thời đỉnh điểm của tớ, ảnh hưởng của vương quốc này trải dài từ Martaban (nay thuộc Myanma) đến Luang Prabang (nay thuộc Lào) và xuống tận bán hòn đảo Mã Lai cho tới phía Nam tận Nakhon Si Thammarat, phạm vi ảnh hưởng của vương quốc này rộng hơn nhiều so với lãnh thổ Thái Lan ngày này, dù mức độ trấn áp thực tiễn không như tầm ảnh hưởng.[33]




Sau khi Ramkhamhaeng băng hà, Do đó, vương quốc này đã nhanh gọn suy giảm về lại với tầm vóc của thời kỳ đầu. Trong khi đó, Ayutthaya trở nên hùng mạnh, và ở đầu cuối vào năm 1378, vua Thammaracha II của Sukhothai đã phải chịu thuần phục cường quốc mới này. Sukhothai trở thành chư hầu của vương quốc Ayutthaya giữa 1365 và 1378. Năm 1412, Ayutthaya đã dựng lên một thái thú và vua Thammaracha IV được Ayutthaya đưa lên ngôi. Khoảng năm 1430, Thammaracha dời đô đến Phitsanulok. Sau cái chết của ông năm 1438, vương quốc này bị hạ xuống chỉ từ là một tỉnh của Ayutthaya.[34]




Vương quốc AyutthayaSửa đổi




Tàn tích của chùa Wat Chaiwatthanaram ở Ayutthaya. Nó được xây dựng vào thế kỷ 17 và bị quân đội Miến Điện đốt cháy và cướp phá vào năm 1767.




Từ thời vua Luethai, vương quốc Sukhothai khởi đầu suy yếu. Các chư hầu của Sukhothai khởi đầu công khai minh bạch chống lại. Một trong số đó là khu vực Suphanburi do U Thong cai trị. Năm 1348, U Thong đã dời TT của tớ xuống đồng bằng Chao Phraya. Trên một cù lao sông, ông cho lập kinh đô mới gọi là Ayutthaya. Năm 1360, Uthong tuyên bố Phật giáo Thượng tọa bộ là quốc giáo của Ayutthaya, nỗ lực mở rộng vương quốc của tớ bằng phương pháp chinh phục những vương quốc khác ở miền Bắc. Vào thời gian cuối thế kỷ 14, Ayutthaya đã sẽ là cường quốc mạnh nhất Khu vực Đông Nam Á.[35] Trong suốt thế kỷ 15, những nỗ lực của Ayutthaya khuynh hướng về bán hòn đảo Malay, nơi có TT thương mại lớn Malacca, làm chư hầu, Ayutthaya tiếp tục trấn áp việc marketing thương mại béo bở trên eo đất, thu hút nhiều nhà buôn Trung Hoa mua đặc sản nổi tiếng về cho thị trường sa hoa của Trung Hoa.[36]




Năm 1511 Ayutthaya đã tiếp đón một đoàn ngoại giao từ Đế quốc Bồ Đào Nha, Có lẽ họ là những người dân châu Âu thứ nhất viếng thăm giang sơn này. Năm năm tiếp theo lần tiếp xúc thứ nhất đó, Ayutthaya và Bồ Đào Nha đã ký kết một hiệp ước được cho phép người Bồ Đào Nha marketing thương mại ở vương quốc này. Một hiệp ước tương tự năm 1592 đã cho những người dân Đế quốc Hà Lan một vị trí độc quyền trong việc mua và bán lúa gạo.[37]




Trận chiến voi giữa Naresuan và Mingyi Swa, Cuộc chiến Xiêm-Miến Điện (1584 trừ1593).




Thế kỷ 16 tận mắt tận mắt chứng kiến sự vững mạnh mẽ và tự tin của Triều Taungoo dưới thời vua Bayinnaung, dưới một triều đại hiếu chiến, đã sở hữu lấy Lan Na và Lan Xang và gây chiến với Ayutthaya. Năm 1569 những lực lượng Taungoo, liên minh với phiến quân Ayutthaya – phần lớn là người của hoàng tộc Ayutthaya, đã đoạt được thành Ayutthaya và đưa cả hoàng gia qua Taungoo. Dhammaraja (1569-90), một thống đốc người Xiêm trước này đã hỗ trợ sức quân Miến Điện đã được dựng lên ngôi vua chư hầu ở Ayutthaya. Sự độc lập của Ayutthaya đã được con trai ông là vua Naresuan (1590-1605) tái lập. Naresuan đã chống lại Taungoo và đến năm 1600 đã đẩy lùi Miến Điện khỏi Ayutthaya.[38]




Vương quốc Ayutthaya dưới triều đại NaraiAyutthaya (Xiêm), c. 1686 CE.Vua Narai và Dòng Tên người Pháp quan sát nguyệt thực ở Lopburi, 1685.Đại diện vua Narai của Pháp




Những người quốc tế được tiếp đọn trọng thị ở triều đình của Narai (16571688)[39], một nhà vua có tầm nhìn toàn thế giới tuy thận trọng về ảnh hưởng của bên phía ngoài. Các quan hệ thương mại quan trọng được tạo lập với Nhật Bản. Các công ty thương mại Đế quốc Anh và Đế quốc Hà Lan được phép lập nhà máy sản xuất và những phái đoàn ngoại giao Ayutthaya được phái tới Paris hay La Hague. Nhờ duy trì những quan hệ này, triều đình Ayutthaya đã khôn khéo khiến Hà Lan chống lại Anh và Đệ Nhất Đế chế Pháp, tránh khỏi một sự ảnh hưởng Ayutthaya quá của một cường quốc. Narai đã xây công sự dài quan sát và một hoàng cung tại Lopburi. Ngoài ra, những người dân truyền giáo Pháp đã tham gia giáo dục và y tế và đã mang lại báo in thứ nhất ở nước này.[40]




Sau thuở nào kỳ trận chiến tranh đẫm máu tranh giành quyền lực tối cao, Ayutthaya bước sang thời kỳ vàng son, thịnh trị kéo dãn 25 năm ở đầu cuối của thế kỷ 18. Văn học, nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp và những học thuật đều tăng trưởng rực rỡ. Mối rình rập đe dọa to nhiều hơn không tới từ phương đông mà từ biên giới phía tây khi Miến Điện dưới triều đại mới của Alaungpaya mở cuộc xâm lăng,[41] chinh phục những tiểu quốc của người Shan giáp với đất Thái.





Năm 1765 Miến Điện mở cuộc tiến công ồ ạt nhắm vào Ayutthaya. Sử Thái ghi rằng Ayutthaya điều binh kháng cự, cố thủ thị xã Bang Rajan. Bị quân Miến vây hãm lâu dài Bang Rajan ở đầu cuối cũng thất thủ; kinh thành Auytthaya bị đốt sạch; đó là năm 1767. Đền đài cùng khu công trình xây dựng nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp kể cả những kho sách quý ghi chép văn sử học của người Thái bị tiêu hủy cả.[42]




Vương quốc ThonburiSửa đổi




Vương quốc ThonburiTượng đài vua Taksin vĩ đại, tượng đài của vua Taksin cùng với bốn người lính uy tín của ông tại ChanthaburiBản đồ đã cho toàn bộ chúng ta biết những khu vực của Vương quốc Thonburi Trong triều đại cuối của vua Taksin




Khi vương quốc Ayutthaya sụp đổ, một vị tướng người Xiêm mang tên là Taksin cũng đang ở đó. Tập hợp những người dân ủng hộ mình thành một đội nhóm quân, một năm tiếp Từ đó ông đã sở hữu lại được thành phố, Có thể Taksin nhận thấy rằng Ayutthaya bị tàn phá nghiêm trọng nên việc Phục hồi nó về tình trạng cũ chắc chắc sẽ quá sức riêng với nguồn lực của ông. Người Miến quá quen thuộc với những tuyến phố để tiến đến Ayutthaya, và trong trường hợp người Miến lại tiến công, thì binh sĩ của ông sẽ không còn thể đủ sức bảo vệ thành phố. Do vậy, ông lập đô tại Thonburi, là nơi gần biển hơn Ayutthaya. Ngoài việc sẽ khó xâm nhập Thon Buri bằng lối đi bộ, sự lựa chọn này cũng tiếp tục ngăn ngừa việc tích lũy vũ khí và thiết bị quân sự chiến lược của bất kể ai có tham vọng biến bản thân thành một vương độc lập ở xa về thượng du sông Chao Phraya.[43][44]




Những thắng lợi trước những đối thủ cạnh tranh cạnh tranh quyền lực tối cao là nhờ khả năng chiến đấu như một chiến binh của Taksin. Ông thường ở tiền tuyến trong lúc đấu với kẻ địch, nhờ vậy truyền sĩ khí cho binh sĩ để họ mặc kệ nguy hiểm. Trong số những quan chức gắn vận mệnh với ông có hai thành viên mà sau này đóng vai trò đặc biệt quan trọng quan trọng trong lịch sử Thái Lan, họ là hai người con của một quan chức mang tước Pra Acksonsuntornsmiantra (พระอักษรสุนทรเสมียนตรา), người anh là Tongduang (ทองด้วง) và sau xây dựng vương triều Chakri, người em là Boonma (บุญมา) sở hữu vị trí quyền lực tối cao số hai.[45]




Taksin đã đoạt được những nước chư hầu, và chiếm lại miền Bắc từ người Miến Điện. Từ đó ông khởi đầu cuộc chinh phục toàn bộ những dân tộc bản địa Xiêm. Taksin tiến công người Miến Điện ở phía bắc năm 1774 và chiếm Chiang Mai năm 1776, thống nhất Xiêm.





Nhưng tiếp theo đó, một cuộc thay máu chính quyền nhằm mục đích vô hiệu Taksin khỏi vương vị đã trình làng.[46] Khi đó có vị tướng ở thành Cổ Lạc làm phản, Taksin lệnh cho tướng Phraya San[47] đi dẹp loạn. Nhưng Phraya San lại là anh trai của vị tướng làm mưa làm gió, hai anh em hợp nhau trở lại kinh thành thay máu chính quyền. Quân trong thành mở cổng cho Phraya San vào, Taksin bỏ trốn vào chùa nhưng bị bắt giam lại. Phraya San sai người báo cho Chakri biết. Chakri giao một ít binh lính lại cho em trai Sô Si, còn mình thì dẫn đại quân về kinh thành, ngầm sai thủ hại sát hại Taksin rồi vu tội cho Phraya San. Cuối cùng, Chakri giết luôn Phraya San và tự lập làm vua.





Vương quốc RattanakosinSửa đổi




Wat Phra Kaew, kiến ​​trúc của thời kỳ Rattanakosin




Chakri làm vua, xưng là Ramathibodi. Đời sau quen gọi ông là Rama I. Ông quyết định hành động dời đô từ Thonburi về Bang Makok, nay đó đó là Bangkok. Hoàng cung đặt tại khu vực Rattanakosin bốn phía là sông và kênh rạch tạo thành những hào nước phòng thủ tự nhiên. Sử gia phương Tây gọi vương quốc của Rama I là vương quốc Rattanakosin chính vì nguyên do này.[48]




Napoléon III Nhận được tin nhắn Xiêm trong Cung điện Fontainebleau năm 1864.




Năm 1851, Rama IV (Mongkut) lên ngôi. Trái với vua anh (Rama III), Rama IV có thái độ cởi mở hơn với phương Tây. Năm 1855, Xiêm ký với Anh John Bowring, Từ đó thuế nhập khẩu nhiều chủng loại vào Xiêm hạ xuống chỉ từ 3%, những độc quyền (kinh tế tài chính). Trước những sức ép từ phương Tây, Rama IV muốn cải cách thể chế chính trị trong nước. Song ông không làm được nhiều vì sự phản đối của hoàng gia và quan lại. Dù sao, những nỗ lực của ông đã được cho phép những cải cách tiếp theo đó phát.





Vua Chulalongkorn ở Nga vào năm 1897 với Nicholas II Từ Nga, Cung điện Al Exander’s.”Cờ voi trắng” Quốc kỳ Thái Lan từ 1855 đến 1916.




Năm 1868, Rama IV mất. Con trai cả của ông là Chulalongkorn (tức Rama V) lên ngôi vua. Năm 1873, ông đã lên ngôi lần thứ hai. Trong thời hạn đi thăm những nước, ông đã học được nhiều chủ trương cải phương pháp để tân tiến hóa giang sơn mình. Chulalongkorn đã tân tiến hóa triều đình Xiêm thông qua việc gia nhập một chính sách Nội những, và khối mạng lưới hệ thống hành chính tỉnh bán phong kiến được đổi qua thành tỉnh (changwat) và huyện (amphoe) như ngày này vẫn vận dụng. Ông đã tuyên bố ân xá cho toàn bộ tù nhân chính trị và dần bỏ chính sách nô lệ. Tuyến đường tàu thứ nhất của Thái Lan đã được khai trương mở bán năm 1896 nối Bangkok với Ayutthaya. Trong thời kỳ trị vì của ông, lịch phương Tây đã thay thế âm lịch. Chulalongkorn cũng tuyên bố tự do tôn giáo, được cho phép Ki-tô giáo và Hồi giáo được hành đạo trong vương quốc Phật giáo này.[49]




Chính sách “ngoại giao cây sậy” trước thực dân phương TâySửa đổi




Trong lịch sử lập quốc của tớ, Thái Lan từng là một nước lớn theo chủ nghĩa Đại Thái, lấn át những vương quốc láng giềng khi hoàn toàn có thể, nhưng tới thời gian giữa thế kỷ XIX, Thái Lan đứng trước mối rình rập đe dọa xâm lăng của những nước thực dân châu Âu. Về phía tây, Đế quốc Anh đã sở hữu Miến Điện, trong lúc ở phía đông, Pháp đã sở hữu 3 nước Việt Nam, Lào và Campuchia. Thái Lan vô tình trở thành vùng đệm địa lý giữa 2 thế lực thực dân đứng đầu toàn thế giới khi đó là Anh và Pháp. Vì không thích nổ ra xung đột với đối thủ cạnh tranh cạnh tranh, Anh và Pháp quyết định hành động trung lập hóa Thái Lan, cả hai sẽ tự kiềm chế, không tiến quân xâm chiếm nước này[50].





Nhờ sự như mong ước đó, cũng như biết tận dụng xích míc Một trong những cường quốc để họ tự kiềm chế nhau[51], nhờ vậy Thái Lan đã tránh khỏi những cuộc xâm lược và được hưởng thời hạn độc lập, hòa bình tương đối lâu dài trong thời kỳ đế quốc thực dân xâm chiếm thuộc địa và trong Chiến tranh toàn thế giới thứ hai. Thái Lan đã ký kết hiệp ước hữu nghị và thương mại với Anh năm 1826 và với Mỹ năm 1833, Hiệp ước trao đổi biên giới những tỉnh phía bắc Malaysia hiện tại năm 1909, nhờ đó thoát khỏi ách thuộc địa của những nước đế quốc lúc bấy giờ đang tranh giành nhau vùng Khu vực Đông Nam Á. Thái Lan đã và đang ký hiệp định phân định biên giới sông Mekong với Pháp và tránh né xung đột với thực dân Pháp vào thời gian cuối thế kỷ XIX.





Các lãnh thổ Thái Lan cắt cho Pháp và Anh từ 18671909:
Lãnh thổ cắt cho Pháp 1867 Lãnh thổ cắt cho Pháp 1888 Lãnh thổ cắt cho Pháp 1893 Lãnh thổ cắt cho Anh 1893 Lãnh thổ cắt cho Pháp 1904 Lãnh thổ cắt cho Pháp 1907 Lãnh thổ cắt cho Anh 1909




Tuy giữ được vị thế độc lập, nhưng không còn nghĩa Thái Lan vẫn tồn tại mát gì cho những nước thực dân châu Âu. Nước này đã phải nhân nhượng nhiều quyền lợi và phải cắt lãnh thổ cho Anh và Pháp. Năm 1888 và 1893, Thái Lan phải ký hiệp ước trao một số trong những vùng đất phía đông cho Campuchia (thuộc quyền cai trị của Pháp). Năm 1904 và 1907 phải tiếp tục cắt đất, tổng số hơn 20.000km2 cho Pháp. Năm 1909 phải cắt nhiều vùng đất to lớn ở phía Bắc cho Anh. Năm 1909, lại phải cắt vùng đất trên 40.000km2 tại bán hòn đảo Malacca cho Anh[52]. Tổng cộng, trong 50 năm, Thái Lan đã biết thành mất đi 352.877km2 lãnh thổ[53], những vùng này ngày này thuộc về Campuchia, Myanmar và Malaysia, coi như thể bị mất hẳn. Lãnh thổ Thái Lan ngày này chỉ từ rộng bằng 60% so với trước năm 1867 (514.000km2 so với 867.000km2). Nhiều người Thái coi đấy là yếu tố sỉ nhục của phương Tây riêng với vương quốc của tớ, nhưng việc lo sợ một cuộc trận chiến tranh khiến chính phủ nước nhà Thái Lan phải đồng ý sự mất mát lãnh thổ giang sơn[54].





Chế độ quân chủ lập hiếnSửa đổi




Trước năm 1932, Thái Lan theo chính sách quân chủ chuyên chế. Sau cuộc cách mạng tư sản năm 1932 do một nhóm sĩ quan trẻ lãnh đạo, Thái Lan chuyển từ chính sách quân chủ chuyên chế sang chính sách quân chủ lập hiến. Ngày thứ 5 tháng 12 năm 1932 vua Prachadhipok (Rama VII) đã thông qua bản hiến pháp thứ nhất của Thái Lan. Hơn 60 năm qua Thái Lan đã thay đổi 16 hiến pháp (nhiều lần thay máu chính quyền), nhưng Hiến pháp 1932 vẫn sẽ là cơ sở. Cuối cùng, vào thập niên 1980, Thái Lan chuyển hướng sang con phố nghị viện.





Plaek Phibunongkhram kiểm tra quân đội trong Chiến tranh Pháp-Thái




Trong Chiến tranh toàn thế giới thứ hai, Thái Lan là liên minh lỏng lẻo của Nhật Bản, cho Nhật trải qua đất Thái tiến đánh Malaysia, Myanma. Lợi dụng thế suy yếu của nước Pháp (bị Đức quốc xã xâm chiếm) và sức mạnh thủy quân khá tân tiến Thái Lan đã gây chiến với Pháp để tranh giành lãnh thổ Đông Dương. Trong khi những cuộc biểu tình thể hiện chủ nghĩa dân tộc bản địa và những cuộc mít tinh chống Pháp được tổ chức triển khai tại Bangkok, những cuộc giao tranh nhỏ lẻ trình làng ở dọc biên giới sông Mekong. Sau khi nước Pháp thất thủ năm 1940, thiếu tướng Plaek Pibulsonggram (thường được nghe biết là “Phibun”), thủ tướng Thái Lan, quyết định hành động rằng việc thua trận của nước Pháp mang đến cho những người dân Thái thuở nào cơ trước đó chưa từng có để giành lại những vùng đất đai mà người ta đã mất dưới triều vua Chulalongkorn.[55] Chiến tranh Pháp-Thái, Lực lượng của Pháp ở Đông Dương gồm có một đội nhóm quân xấp xỉ 50.000 lính. Khuyết điểm hay thấy của quân Pháp là thiếu xe thiết giáp: chỉ có 20 xe tăng đã lỗi thời để chống lại gần 100 xe bọc thép của Lục quân Hoàng gia Thái Lan. Không quân Hoàng gia Thái Lan đã tiến hành những vụ ném bom ban ngày ở Vientiane, Phnom Penh, Sisophon và Battambang.[56] Người Pháp đã trả đũa bằng chính chiếc máy bay của tớ, nhưng thiệt hại gây cho đối phương là thấp hơn. Những hoạt động và sinh hoạt giải trí của Không quân Thái Lan, đặc biệt quan trọng trong việc ném bom bổ nhào đã được Toàn quyền Đông Dương Jean Decoux nhận xét một cách miễn cưỡng rằng những chiếc phi cơ Thái Lan dường như được lái bởi những phi công dày dạn kinh nghiệm tay nghề trận mạc.[57] Sau khi sự suy yếu của quân đội phát xít Nhật vào thời điểm cuối thế chiến, một nhóm quân đội Thái Lan làm thay máu chính quyền vào trong ngày một tháng 8 năm 1944, lật đổ chính phủ nước nhà thân Nhật và ngay lập tức chuyển nước Thái từ một liên minh lỏng lẻo của Nhật trong một đêm trở thành liên minh của Mỹ và tiếp tục giữ được độc lập và hòa bình.





Sau thế chiến, Thái Lan bị đối xử như một vương quốc đối địch bởi Anh và Pháp, tuy nhiên Mỹ đã can thiệp để giảm nhẹ những lao lý trừng phạt Thái Lan. Thái Lan không biến thành lực lượng Đồng Minh chiếm đóng, nhưng phải trả lại những lãnh thổ mà Nhật đã sở hữu trong thế chiến 2 cho Anh và Pháp[54]. Thời kỳ hậu chiến cũng là thời kỳ Thái Lan thắt chặt quan hệ với Hoa Kỳ, như để bảo trợ Hoàng gia Thái Lan khỏi rủi ro không mong muốn tiềm ẩn tiềm ẩn chủ nghĩa cộng sản Viral từ những vương quốc lân bang.





Tháng 7-1968, Royal Thai (Black Panther Division) bến cảng tại Newport, Việt Nam.Những người lính của Trung đoàn Tình nguyện Quân đội Hoàng gia Thái Lan (Queen’s Cobras) thực thi một trách nhiệm tìm kiếm và càn quét ở Phước Thơ.




Thái Lan có tham gia vào trận chiến tranh Việt Nam[58], họ đóng vai trò số 1 trong số những nước liên minh của Mỹ trong Chiến tranh Việt Nam. Thái Lan là nhà phục vụ số quân viễn chinh lớn thứ ba cho Hoa Kỳ miền Nam Việt Nam, và về phe của Hoa Kỳ do lo sợ sự Viral của chủ nghĩa Cộng sản trên toàn thế giới và ngay tại giang sơn của chính mình. Thái Lan đã cử 40.000 binh tham chiến, với số lượng hơn 351 binh lính tử nạn đã được ghi nhận.[59] Tinh thần quân lính Thái Lan khi đó nói chung không nhỏ, họ tự hào về vai trò là “những người dân bảo vệ Hoàng gia Thái Lan khỏi chủ nghĩa cộng sản” và là Phật tử. Các lực lượng Thái Lan thường được những liên minh Mỹ tôn trọng và gây ra cho những đối thủ cạnh tranh cạnh tranh Việt Nam của tớ nhiều tổn thất[60][61][62]




Lực lượng du kích ủng hộ chủ nghĩa cộng sản ở Thái Lan hoạt động và sinh hoạt giải trí tích cực trong mức chừng thập niên 1960 cho tới năm 1987 nhưng chưa bao giờ là một mối rình rập đe dọa nghiêm trọng cho cơ quan ban ngành thường trực, tại thời kỳ đỉnh điểm họ đã có đến 12 ngàn du kích quân trong hàng ngũ. Kể từ sau năm 1979, khi quân Khmer Đỏ bị Việt Nam vượt mặt tại Campuchia, Thái Lan đã được cho phép tàn quân Khmer Đỏ đóng vị trí căn cứ bên trong lãnh thổ của tớ. Việc này đã dẫn đến một số trong những cuộc giao chiến tại khu vực biên giới giữa quân đội Thái Lan và Việt Nam, cho tới khi Việt Nam rút quân khỏi Campuchia vào năm 1989.





Lịch sử đương đạiSửa đổi




Gần đây, Thái Lan trở thành một thành viên tích cực trong Thương Hội những vương quốc Khu vực Đông Nam Á (ASEAN), nhất là sau khi chính sách dân chủ được tái lập sau năm 1992.





Năm 1997, Thái Lan trở thành tâm điểm của Khủng hoảng tài chính Đông Á. Đồng baht nhanh gọn sụt giá từ mức 25 baht đổi 1 đô la xuống mức 56 baht đổi 1 đô la, thị trường sàn góp vốn đầu tư và chứng khoán sụt giảm 75%, kinh tế tài chính sụt giảm trên 10% trong quy trình 1997-1999. Kinh tế Thái Lan dần Phục hồi trong 6 năm tiếp theo, đến trong năm 2007, tỷ giá giữa đồng baht và đô la là 33:1. Tuy nhiên, kinh tế tài chính Thái Lan đang không hề đạt được vận tốc tăng trưởng nhanh như trước nữa, GDP đầu người của nước này chỉ tăng trung bình 2% mỗi năm trong quy trình 2007-2022. Đến năm 2022, Đại dịch Covid-19 xẩy ra khiến kinh tế tài chính Thái Lan bị sụt giảm tới 7,5 – 8%.





Đã có một số trong những đụng độ quân sự chiến lược giữa Thái Lan và Campuchia vào quy trình 2010-2012, khi cả hai nước tranh chấp độc lập lãnh thổ tại vùng quanh đền Preah Vihear, ngôi đền được Tòa án Quốc tế vì Công lý (International Court of Justice) vào năm 1962 tuyên bố thuộc về Campuchia.[54] Xung đột kết thúc khi tòa án quốc tế tiếp tục phán quyết ngôi đền thuộc về Campuchia.





Lịch được sử dụng chính thức tại Thái Lan là Phật lịch, một loại lịch của người phương Đông, sớm hơn Tây lịch 543 năm. Năm 2022 thì là năm thứ 2561 Phật lịch tại Thái Lan.





Năm 2022, lần thứ nhất Tính từ lúc năm 1932, nhiều người Thái Lan đã biểu tình công khai minh bạch phản đối Hoàng gia, lôi kéo hạn chế quyền lực tối cao của quốc vương. Người biểu tình tuyên bố giang sơn thuộc về nhân dân chứ không phải vua Rama X, họ công khai minh bạch thử thách hoàng gia Thái Lan. Ở Thái Lan, bất kỳ người nào xúc phạm hoàng gia, nhất là quốc vương, là một trọng tội. Nhưng những người dân biểu tình đã ngày càng liều lĩnh hơn, có người đã hô “Đả hòn đảo phong kiến, nhân dân muôn năm”[63]




Địa lýSửa đổi




Bản đồ tổng hợp vệ tinh của Thái Lan.

Bài rõ ràng: Địa lý Thái Lan




Hội đồng nghiên cứu và phân tích Quốc gia phân loại Thái Lan thành 6 vùng địa lý, nhờ vào những điểm lưu ý tự nhiên gồm có địa hình và dòng chảy, cũng như quy mô văn hóa truyền thống của con người. Đó là: Khu vực phía Bắc, đông Bắc, miền Trung, miền phía Đông, miền Tây và miền Nam. Mặc dù Bangkok về mặt địa lý là một phần của đồng bằng TT, vì là thủ đô và thành phố lớn số 1, khu vực này hoàn toàn có thể xem là khía cạnh khác, một khu vực riêng không liên quan gì đến nhau. Mỗi vùng trong 6 vùng địa lý khác so với vùng khác ở dân số, những nguồn lực cơ bản, điểm lưu ý tự nhiên và mức độ tăng trưởng kinh tế tài chính xã hội. Sự phong phú của những vùng thực tiễn là thuộc tính nổi trội trong địa chất Thái Lan.





Địa hìnhSửa đổi




Một đỉnh núi ở phía bắc Thái Lan, Chiang Mai.Vườn vương quốc Khao Yai.Bãi biển, miền nam Thái Lan.Rừng ở phía bắc Thái Lan.




Với diện tích s quy hoạnh 513.120 km² (tương tự diện tích s quy hoạnh Việt Nam cộng với Lào), Thái Lan xếp thứ 50 trên toàn thế giới về diện tích s quy hoạnh, rộng thứ ba tại Khu vực Đông Nam Á, sau Indonesia và Myanma.





Thái Lan là mái nhà chung của một số trong những vùng địa lý rất khác nhau, tương ứng với những vùng kinh tế tài chính. Đặc điểm nổi trội của địa hình Thái Lan là núi cao, một đồng bằng TT và một vùng cao nguyên. Núi chiếm phần lớn phía bắc Thái và trải rộng dọc theo biên giới Myanmar qua eo Kra và bán hòn đảo Mã Lai. Đồng bằng TT là một vùng đất thấp bồi bởi sông Chao Phraya và những chi lưu, đó khối mạng lưới hệ thống sông chính của nước này, chảy vào đồng bằng ở đầu vịnh Bangkok. Hệ thống sông Chao Phraya chiếm khoảng chừng một phần ba lãnh thổ vương quốc. Ở phía hướng đông bắc của giang sơn là cao nguyên Khorat, một khu vực nhấp nhô nhẹ với đồi thấp và hồ nông, cung nước vào sông Mekong qua sông Mun. Hệ thống sông Mê đổ vào Biển Đông gồm có một loạt những kênh và đập.





Cùng nhau, những khối mạng lưới hệ thống sông Chao Phraya và Mê Kông duy trì nền nông nghiệp Thái Lan qua việc tương hỗ trồng lúa và phục vụ đường thủy cho việc vận chuyển thành phầm & hàng hóa, người. trái lại, những điểm lưu ý tự nhiên phân biệt của bán hòn đảo Thái Lan là đường bờ biển dài, những quần hòn đảo xa bờ và đầm lầy ngập mặn giảm sút.





Khí hậuSửa đổi




Bài rõ ràng: Khí hậu Thái Lan




Khí hậu Thái Lan chịu ràng buộc bởi gió mùa có điểm lưu ý theo mùa (gió mùa tây-nam và gió ngày hướng đông bắc).[64] Gió mùa tây-nam bắt nguồn từ thời điểm tháng 5 đến tháng 10 được đặc trưng bởi hoạt động và sinh hoạt giải trí của không khí ấm ẩm từ Ấn Độ Dương tới Thái Lan, gây ra mưa dồi dào nhất giang sơn.:2 Gió ngày hướng đông bắc bắt nguồn từ thời điểm tháng 10 đến tháng 2 mang lại không khí lạnh và khô nhất Thái Lan từ Trung Quốc. Ở miền nam Thái Lan, gió ngày hướng đông bắc mang lại thời tiết ấm áp và mưa nhiều trên bờ biển phía đông. Phần lớn Thái Lan có khí hậu “nhiệt đới gió mùa ẩm và khô hoặc khí hậu thảo nguyên” loại (khí hậu xavan).[65] về Phía nam và đầu phía đông của miền đông có khí hậu nhiệt đới gió mùa gió mùa.





Thái lan đã 3 mùa.:2 Mùa mưa (thời gian giữa tháng 5 – thời gian giữa tháng 10) chiếm ưu thế trên phần lớn giang sơn. Mùa này đặc trưng bởi mưa dồi dào vào tháng 8 và 9 là thời kì ẩm ướt nhất trong năm.:2 Đôi khi hoàn toàn có thể dẫn đến lũ lụt.:4 Ngoài mưa gây ra bởi gió mùa tây-nam, những dải quy tụ (ITCZ) và xoáy thuận nhiệt đới gió mùa cũng góp thêm phần gây mưa trong mùa mưa. Tuy nhiên, những đợt khô thường xẩy ra trong mức chừng 1 – 2 tuần Tính từ lúc thời điểm đầu tháng 6 – 7. Đó là vì sự hoạt động và sinh hoạt giải trí về phía bắc của dải quy tụ đến miền nam Trung Quốc. Mùa Đông bắt nguồn từ thời gian giữa tháng 10 đến thời gian giữa tháng 2. Phần lớn Thái Lan trải qua thời tiết khô trong mùa này với nhiệt độ nhẹ. Ngoại trừ phía nam Thái Lan, nơi có lượng mưa lớn, nhất là vào tháng 10 – 11. Hai tháng ngày hè từ thời gian giữa tháng 2 đến thời gian giữa tháng 5 và đặc trưng là thời tiết ấm hơn.





Do điểm lưu ý vạn vật thiên nhiên trong nước và vĩ độ, miền bắc việt nam, hướng đông bắc, trung và đông của Thái Lan trải qua thuở nào gian dài thời tiết ấm áp. Trong thời hạn nóng nhất trong năm (tháng 3 – tháng 5), nhiệt độ thường đạt tới 40°C (104°F) trở lên, ngoại trừ vùng duyên hải, nơi gió biển có nhiệt độ dịu buổi chiều. trái lại, sự bùng phát không khí lạnh từ Trung Quốc hoàn toàn có thể mang lại nhiệt độ lạnh hơn trong một số trong những trường hợp (nhất là ở miền bắc việt nam và đông) gần hoặc dưới 0°C (32°F). Nam Thái lan đặc trưng bởi thời tiết ôn hòa quanh năm với nhiệt độ ít thay đổi ban ngày và ngày hè thay đổi do ảnh hưởng của biển.





Hầu hết vương quốc có lượng mưa thường niên là một trong.200 đến 1.600mm (47 đến 63in).





Động thực vậtSửa đổi




Cá nạng hải, Đảo Phi Phi




Thái Lan là vương quốc có nhiều loài động vật hoang dã quý và hiếm trên toàn thế giới sinh sống, nổi trội nhất là hổ, voi và bò tót khổng lồ. Rất nhiều loài đang đứng trước mối rình rập đe dọa diệt chủng do nạn săn trộm và phá rừng.





Voi là hình tượng vương quốc của Thái Lan. Hiện nay số lượng voi suy giảm nghiêm trọng do nạn săn trộm voi để lấy ngà voi quý và hiếm, và mới gần đấy là để lấy thịt voi[66]. Voi con thường bị bắt để sử dụng trong những điểm tham quan du lịch, tuy nhiên việc sử dụng chúng đã giảm Tính từ lúc lúc chính phủ nước nhà cấm khai thác vào năm 1989. Hiện nay số lượng thành viên voi sống trong Đk bị giam giữ thậm chí còn còn to nhiều hơn hết số voi còn tồn tại ngoài tự nhiên, và những nhà hoạt động và sinh hoạt giải trí môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên cáo buộc rằng những con voi sống trong Đk nuôi nhốt thường bị ngược đãi[67].





Hành chínhSửa đổi




Thái Lan được phân thành 76 tỉnh (จังหวัด changwat), trong số đó có 2 thành phố trực thuộc TW: Bangkok và Pattaya. Do có phân cấp hành chính tương tự cấp tỉnh, Bangkok thường sẽ là tỉnh thứ 76 của Thái Lan.





Các tỉnh được phân thành những huyện (อำเภอ amphoe) hoặc quận (เขต khet). Năm 2022, Thái Lan có tổng số 878 huyện và 50 quận (thuộc Bangkok)[68]. Một số phần của những tỉnh giáp ranh với Bangkok (như Nonthaburi, Pathum Thani, Samut Prakan, Nakhon Pathom và Samut Sakhon) thường được gộp chung và được nghe biết như Vùng đô thị Bangkok. Các tỉnh đều phải có tỉnh lỵ (อำเภอเมือง amphoe mueang) trùng tên với mình (nếu là tỉnh Phuket thì có thủ phủ là Amphoe Mueang Phuket hay Phuket). Các huyện được phân thành những xã (ตำบล tambon), trong lúc những quận được phân thành những phường (หมู่บ้าน muban). Các xã được phân thành những thôn (หมู่บ้าน muban).





Các đô thị của Thái Lan gồm ba cấp, thành phố (เทศบาลนคร Thesaban nakhon), thị xã (เทศบาลเมือง Thesaban mueang) và thị xã (เทศบาลตำบล Thesaban tambon). Nhiều thành phố và thị xã đồng thời là tỉnh lỵ. Tuy nhiên một tỉnh hoàn toàn có thể có tới hai thành phố và vài thị xã.





Danh sách những tỉnh Thái Lan theo VùngSửa đổi




Miền Bắc Thái Lan




Đông Bắc Thái Lan




Miền Trung Thái Lan




Bản đồ những tỉnh Thái Lan hoàn toàn có thể click để xem



• Chiang Mai
  


• Chiang Rai
  


• Kamphaeng Phet
  


• Lampang
  


• Lamphun
  


• Mae Hong Son
  


• Nakhon Sawan
  


• Nan
  


• Phayao
  


• Phetchabun
  


• Phichit
  


• Phitsanulok
  


• Phrae
  


• Sukhothai
  


• Tak
  


• Uthai Thani
  


• Uttaradit
  


• Amnat Charoen
  


• Buriram
  


• Bueng Kan
  


• Chaiyaphum
  


• Kalasin
  


• Khon Kaen
  


• Loei
  


• Maha Sarakham
  


• Mukdahan
  


• Nakhon Phanom
  


• Nakhon Ratchasima
  


• Nongbua Lamphu
  


• Nong Khai
  


• Roi Et
  


• Sakon Nakhon
  


• Sisaket
  


• Surin
  


• Ubon Ratchathani
  


• Udon Thani
  


• Yasothon
  


• Ang Thong
  


• Ayutthaya
  


• Bangkok
  


• Chainat
  


• Kanchanaburi
  


• Lopburi
  


• Nakhon Nayok
  


• Nakhon Pathom
  


• Nonthaburi
  


• Pathum Thani
  


• Phetchaburi
  


• Prachuap Khiri Khan
  


• Ratchaburi
  


• Samut Prakan
  


• Samut Sakhon
  


• Samut Songkhram
  


• Saraburi
  


• Sing Buri
  


• Suphanburi
  



Miền Đông Thái Lan




Miền Nam Thái Lan



• Chachoengsao


• Chanthaburi


• Chonburi


• Rayong


• Prachinburi


• Sa Kaeo


• Trat


• Chumphon
  


• Krabi
  


• Nakhon Si Thammarat
  


• Narathiwat
  


• Pattani
  


• Phang Nga
  


• Phatthalung
  


• Phuket
  


• Ranong
  


• Satun
  


• Songkhla
  


• Surat Thani
  


• Trang
  


• Yala
  



Chính trịSửa đổi




Xem thêm: Hiến pháp Thái Lan

Xem thêm: Chính phủ Thái Lan



• Thể chế nhà nước: quân chủ lập hiến.


• Cơ cấu những cty quyền lực tối cao:



Tòa nhà Quốc hội Thái Lan




Nguyên thủ vương quốc là nhà Vua: Được xem là thiêng liêng và bất khả xâm phạm. Về danh nghĩa nhà Vua là người đứng đầu nhà nước, Tổng Tư lệnh quân đội và là người bảo trợ Phật giáo.





Quốc hội: Theo Hiến pháp ngày 24 tháng 8 trong năm 2007, Quốc hội Thái Lan là Quốc hội lưỡng viện. Hạ viện (cơ quan lập pháp) gồm 480 ghế và Thượng viện gồm 150 ghế. Tuy nhiên Hiến pháp 2007 đã biết thành bãi bỏ bởi cuộc thay máu chính quyền năm 2014, những người dân thay máu chính quyền tiếp theo này đã điều động hành quản lý giang sơn như thể một chính sách độc tài quân sự chiến lược.





Chính phủ: gồm có 36 thành viên gồm 3 Phó Thủ tướng, 21 Bộ trưởng và 11 Thứ trưởng. Ngoài ra còn tồn tại một số trong những Ủy ban của Chính phủ được lập ra để phối hợp thực thi những chủ trương chung.[69]




Từ khi lật đổ chính sách quân chủ chuyên chế năm 1932, Thái Lan đã có 17 hiến pháp và sửa đổi[70][71]. Trong suốt quy trình đó, chính phủ nước nhà liên tục quy đổi qua lại từ chính sách độc tài quân sự chiến lược sang chính sách dân chủ, nhưng toàn bộ những chính phủ nước nhà đều thừa nhận triều đại cha truyền con nối của Hoàng gia Thái Lan như lãnh đạo tối cao của dân tộc bản địa[72][73].





Nền chính trị Thái Lan từng tận mắt tận mắt chứng kiến 20 cuộc thay máu chính quyền hoặc nỗ lực thay máu chính quyền của quân đội từ thời điểm năm 1932 tới năm 2014. Lệnh thiết quân luật của nước này được cho phép quân đội có quyền hạn lớn trong việc phát hành lệnh cấm tụ tập, hạn chế đi lại và bắt giữ người.[74]




Kể từ thời điểm tháng 5 năm 2014, Thái Lan đã được cai trị bởi một cơ quan ban ngành thường trực quân sự chiến lược – Hội đồng Hòa bình và Trật tự Quốc gia Thái Lan, trong số đó bãi bỏ một phần hiến pháp 2007, tuyên bố thiết quân luật trên toàn quốc và ra lệnh giới nghiêm, cấm hội họp chính trị, bắt và giam giữ những nhà hoạt động và sinh hoạt giải trí chính trị chống cuộc thay máu chính quyền, áp đặt kiểm duyệt internet và nắm quyền trấn áp những phương tiện đi lại truyền thông.





Giai đoạn 1997 – 2006Sửa đổi




Các chủ đề Thái Lan

Ẩm thực
Văn hóa
Âm nhạc
Kinh tế
Điện ảnh
Chính trị
Ngày lễ
Tiếng Thái
Hành chính
Lịch sử
Văn hóa
Giáo dục đào tạo và giảng dạy
Du lịch
Dân số
Trang phục
Thể thao
Du lịch

edit box




Hiến pháp 1997 là hiến pháp thứ nhất được phác thảo bởi Hội đồng lập pháp dân cử, và thường được gọi là “Hiến pháp nhân dân”[75].





Hiến pháp 1997 được thiết lập bởi quốc hội lưỡng viện gồm có 500 hạ nghị sĩ (สภาผู้แทนราษฎร sapha phutan ratsadon) và 200 thượng nghị sĩ (วุฒิสภา wuthisapha). Lần thứ nhất trong lịch sử Thái Lan, cả hai viện đều lập tức thông qua (dự thảo hiến pháp). Nhiều quyền con người được thừa nhận, làm tăng thêm mức độ ổn định của chính phủ nước nhà dân bầu. Hạ viện được chọn thông qua khối mạng lưới hệ thống bầu cử first-past-the-post, trong số đó (trong một vùng) chỉ có duy nhất một người thắng lợi bởi hầu hết phiếu. Thượng viện được lựa chọn nhờ vào khối mạng lưới hệ thống hành chính cấp tỉnh, tùy thuộc vào số dân mà mỗi tỉnh có một hoặc nhiều hơn nữa những thượng nghị sĩ đại diện thay mặt thay mặt cho mình. Các nghị sĩ thượng viện có nhiệm kỳ 6 năm, còn ở hạ viện là 4 năm.





Tổng thống Nga Putin và cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra trước Hội nghị thượng đỉnh APEC năm 2003.




Hệ thống tư pháp (ศาล saan) gồm có tòa án hoàng gia (ศาลรัฐธรรมนูญ săan rát-tà-tam-má-nuun) chuyên phân xử về những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt lập pháp của quốc hội, sắc lệnh hoàng gia và những yếu tố chính trị.





Năm 2001 trình làng cuộc tổng tuyển cử quốc hội thứ nhất sau Hiến pháp 1997, sẽ là cởi mở nhất, vô tư nhất (không tham nhũng) trong lịch sử Thái Lan[76]. Chính phủ được bầu ra tiếp theo này cũng là chính phủ nước nhà thứ nhất trong lịch sử Thái Lan hoàn tất nhiệm kỳ 4 năm. Cuộc bầu cử năm 2005 có nhiều cử tri bị đuổi và được khuyến nghị rằng để giảm sút tình trạng mua phiếu so với trước kia[77][78][79].





Đầu năm 2006, những cáo buộc về tình trạng tham nhũng gây sức ép lớn, bắt buộc Thaksin Shinawatra phải lôi kéo một cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Phe trái chiều tẩy chay cuộc bầu cử và Thaksin lại tái đắc cử. Mâu thuẫn mỗi ngày một tăng, dẫn đến vụ thay máu chính quyền quân sự chiến lược ngày 19 tháng 9 năm 2006.





Sau thay máu chính quyền 2006Sửa đổi




Ngày 19 tháng 9 năm 2006, một hội đồng quân sự chiến lược đã tiến hành lật đổ chính phủ nước nhà Thaksin, tiếp theo đó huỷ bỏ hiến pháp, giải tán Quốc hội và Tòa án, giám sát, bắt giữ và không bổ nhiệm một số trong những thành viên chính phủ nước nhà, thiết quân luật và, ở đầu cuối, chọn một thành viên của hội đồng cơ mật hoàng gia, cựu tổng tư lệnh lục quân Thái Lan, tướng Surayud Chulanont lên làm thủ tướng. Sau đó Hội đồng quân sự chiến lược đồng thuận đưa ra hiến pháp trong thời điểm tạm thời và lựa chọn ra một hội thẩm đoàn để soạn thảo hiến pháp mới. Đồng thời cũng chọn 250 đại biểu quốc hội. Các đại biểu này sẽ không còn được phép tiết lộ thông tin chống lại chính phủ nước nhà, còn công chúng không được phép đưa tin phản hồi. Lãnh đạo Hội đồng quân sự chiến lược được phép bãi bỏ thủ tướng bất kể lúc nào[80].





Tháng 1 trong năm 2007, Hội đồng quân sự chiến lược đã bỏ tình trạng thiết quân luật, nhưng tiếp tục kiểm duyệt báo chí và bị cáo buộc vi phạm một số trong những quyền con người khác. Họ cũng cấm những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt và hội họp chính trị cho tới tháng 5 trong năm 2007.





Yingluck Shinawatra là người phụ nữ thứ nhất trở thành Thủ tướng ở Thái Lan.




Cuộc bầu cử Thủ tướng dân chủ thứ nhất sau thay máu chính quyền 2006 được tổ chức triển khai ngày 3 tháng 7 năm 2011, Đảng Pheu Thái của bà Yingluck Shinawatra, em gái cựu thủ tướng bị lật đổ Thaksin Shinawatra đã thắng lợi áp hòn đảo với 263 ghế, dẫn trước Đảng Dân chủ cầm quyền của Thủ tướng Abhisit Vejjajiva với 161 ghế trong 500 ghế quốc hội. Với thắng lợi này đã đưa bà Yingluck Shinawatra trở thành nữ thủ tướng thứ nhất trong lịch sử Thái Lan sau sáu đời nam thủ tướng với nhiều tạm bợ trong chính trường.[81] Tuy nhiên, năm 2014, đến lượt bà Yingluck lại bị Tòa án Hiến pháp Thái Lan buộc phải từ chức sau nhiều tháng không xử lý và xử lý được những khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ chính trị. Hội đồng Hòa bình và Trật tự Quốc gia Thái Lan, một cơ quan ban ngành thường trực độc tài quân sự chiến lược duới sự chỉ huy của Tướng Prayuth Chan-ocha, đã lên nắm quyền lãnh đạo giang sơn.





Thanathorn Juangroongruangkit, Lãnh đạo Đảng Tương lai mới, Đảng của tớ có một ý thức hệ chống lại chính sách độc tài.




Năm 2022, chính phủ nước nhà quân sự chiến lược Thái Lan quyền quân sự chiến lược đã sử dụng quyền lực tối cao của tòa án Thái Lan giải thể đảng trái chiều lớn thứ hai ở Hạ viện Đảng Tương lai mới, Đảng Tương lai mới là một đảng chính trị ở Thái Lan được xây dựng vào tháng 3 năm 2022, bởi Thanathorn Juangroongruangkit, cựu Phó quản trị của Tập đoàn Thượng đỉnh Thái Lan và Piyabutr Saengkanokkul, học giả pháp lý. chính bới Đảng của tớ có chủ trương tăng trưởng vương quốc tân tiến nhờ vào khái niệm về một thế kỷ mới, và đảng của tớ có một hệ tư tưởng chống lại sự cai trị của giang sơn với chính sách độc tài tuyệt đối. Với bản án trên, 16 thành viên ban lãnh đạo đảng Tương lai mới ví như Pannika Wanich, Piyabutr Saengkanokkul, trong số đó có ông Thanathorn, sẽ bị cấm hoạt động và sinh hoạt giải trí chính trị trong vòng 10 năm.[82]




Hoàng gia Thái LanSửa đổi




Bhumibol Adulyadej, rất thích sự tôn trọng và uy quyền đạo đức phổ cập, đôi lúc được sử dụng để xử lý và xử lý những cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ chính trị.




Chế độ quân chủ Thái Lan chuyển thành chính sách quân chủ lập hiến vào năm 1932 sau Cách mạng Xiêm năm 1932. Danh hiệu của vua Thái gồm có Nguyên thủ vương quốc, Thống soái Lực lượng Vũ trang Hoàng gia, người bảo lãnh Phật giáo và người đứng đầu những tôn giáo.[83]




Vua Bhumibol Adulyadej và Nữ hoàng Sirikit tại người theo dõi thứ nhất ngày 7 tháng 5 năm 1950




Tháng 10 năm 1973, sau những cuộc biểu tình phần đông và sau cái chết của nhiều người biểu tình ủng hộ dân cư chủ do giới sinh viên khởi xướng và lãnh đạo, nhà vua Bhumibol lần thứ nhất xác lập vai trò của ông trên chính trường Thái Lan bằng phương pháp công khai minh bạch bày tỏ lập trường ủng hộ những nỗ lực chấm hết chính sách quân sự chiến lược Thanom. Ông ra lệnh Open Cung điện Chitralada đón tiếp những sinh viên bị giới chức truy đuổi, và tiếp xúc với những thủ lĩnh của trào lưu sinh viên đấu tranh.[84]




Năm 1976, những cuộc phản kháng chống nhà cựu độc tài khởi đầu leo thang, lên đến mức cao điểm khi hai tờ nhật báo cho đăng tải những hình ảnh hàng fake miêu tả sinh viên Đại học Thammasat treo cổ hình nộm thái tử Vajiralongkorn. Được Quốc vương Bhumibol Adulyadej ngầm phê chuẩn, xướng ngôn viên trên đài phát thanh do quân đội trấn áp cáo buộc những sinh viên kháng nghị phạm tội khi quân và lôi kéo lực lượng dân quân của quốc vương, gồm Do thám làng, Nawaphon, và Bò tót Đỏ để “giết bọn cộng sản”. Đến chạng vạng ngày 5 tháng 10, khoảng chừng 4.000 người từ những lực lượng dân quân này cũng như nhân viên cấp dưới quân đội và công an tập hợp bên phía ngoài Đại học Thammasat nơi những sinh viên đã kháng nghị nhiều tuần. Các hành vi này sẵn sàng sẵn sàng cho cuộc thảm sát vào hôm sau.





Đến bình minh ngày 6 tháng 10 năm 1976, quân đội và công an cũng như ba lực lượng dân quân chặn lối thoát khỏi ĐH và khởi đầu bắn vào khuôn viên, sử dụng súng trường M16, súng cạc-bin, súng ngắn, súng phóng lựu, và thậm chí còn là súng không giật cỡ lớn. Bị ngăn rời khuôn viên trường hay thậm chí còn là đưa người bị thương đến bệnh viện, những sinh viên khẩn cầu ngừng bắn, nhưng những cuộc tiến công vẫn tiếp tục. Khi một sinh viên ra đầu hàng, anh bị bắn chết. Sau khi công an trưởng Bangkok ban lệnh tự do khai hỏa, họ nã súng ồ ạt vào khuôn viên, lãnh đạo là công an biên phòng. Các sinh viên lặn dưới sông Chao Phraya bị những tàu thủy quân bắn trong lúc những người dân khác đầu hàng nằm xuống đất, bị đánh đập khiến nhiều người chết. Một số người bị treo lên cây và bị đánh, những người dân khác bị đốt cháy. Các sinh viên nữ bị công an và Bò tót Đỏ cưỡng hiếp, có người mất mạng. Thảm sát tiếp tục trong vài giờ, và chỉ tạm ngưng vào giữa trưa do có mưa. Theo chính phủ nước nhà, có 46 người chết do xung đột, cùng 167 người bị thương và 3.000 người bị bắt giữ. Nhiều người còn sống tuyên bố rằng tổng số người chết vượt quá 100. Đây đó đó là cuộc Thảm sát Đại học Thammasat.





Trong năm 1992, Bhumibol thủ giữ một vai trò quan trọng trong tiến trình quy đổi giang sơn Thái Lan sang nền dân chủ. Cuộc thay máu chính quyền ngày 23 tháng 2 năm 1991 lại đặt Thái Lan dưới sự cai trị của một chính sách độc tài quân sự chiến lược. Sau cuộc tổng tuyển cử năm 1992, những chính đảng chiếm hầu hết mời Tướng Suchinda Kraprayoon, người lãnh đạo cuộc chính biến, làm thủ tướng. Động thái này gây ra nhiều bất bình, tăng cường mức độ những xung đột dẫn đến những cuộc biểu tình và gây ra nhiều thương vong khi quân đội được gọi đến để trấn áp những cuộc tụ tập. Tình thế trở nên đáng quan ngại khi cả hai phía đều không còn tín hiệu nhượng bộ khiến tình trạng bạo động càng leo thang.[85]




Quốc vương cho đòi Suchinda và nhà lãnh đạo trào lưu ủng hộ dân cư chủ, Thiếu tướng Chamlong Srimuang, đến gặp ông trong một buổi hội kiến được truyền hình. Ngay lúc cao điểm của cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ, hình ảnh hai nhân vật chống đối nhau cùng phủ phục trước nhà vua (theo nghi thức hoàng gia) đã gây ấn tượng mạnh mẽ và tự tin trên toàn dân tộc bản địa, dẫn đến quyết định hành động từ chức của Suchinda xẩy ra không lâu tiếp theo đó. Đó là một trong vài lần khan hiếm nhà vua can thiệp trực tiếp vào những tranh chấp chính trị. Một cuộc tổng tuyển cử được tiến hành, và từ đó nền dân chủ được phục hồi.





Một người phản kháng mặc áo thun màu vàng hoàng tộc với hàng chữ “Chúng tôi yêu Quốc vương”, trở thành hình tượng của trào lưu chống Thaksin.




Nhà vua cũng trở nên lôi cuốn vào cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ chính trị tại Thái Lan trong năm 2005-2006. Tháng 4 năm 2005, Thủ tướng Thaksin Shinawatra chủ toạ một buổi lễ công quả tại Chùa Emerald Buddha, thánh địa của Phật giáo Thái Lan. Tờ Phoochatkarn, một nhật báo ở Bangkok, nhận định rằng Thaksin cướp quyền quốc vương qua hành vi chủ toạ buổi lễ. Chủ báo Phoochatkan, Sondhi Limthongkul, tăng cường việc sử dụng những khẩu hiệu như “Chúng ta yêu Quốc vương”, “Chúng ta chiến đấu cho Quốc vương”, “Trả quyền lực tối cao về cho Nhà Vua” như thể một công cụ trong những cuộc biểu tình chống Thaksin. Trong thực tiễn, Bhumibol đã chuẩn thuận cho Thaksin chủ toạ buổi lễ, tuy nhiên Sondhi cứ tiếp tục sử dụng những khẩu hiệu ủng hộ hoàng gia nhẳm trong những cuộc biểu tình chống Thaksin cho tới lúc Thaksin phải tuyên bố từ chức, sau một cuộc hội kiến với Bhumibol.[86]





Trong những tuần lễ trước cuộc bầu cử quốc hội vào tháng bốn năm 2006, liên minh chống Thaksin (gồm có Đảng Dân chủ, Liên minh Nhân dân vì Dân chủ, và Thương Hội Luật Thái Lan) thỉnh cầu nhà vua chỉ định thủ tướng và nội những thay thế nhằm mục đích xử lý và xử lý cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ, nhưng yêu cầu này vấp phải nhiều sự chống đối. Bhumibol, trong bài diễn văn đọc ngày 26 tháng bốn, vấn đáp rằng “Thỉnh cầu Quốc vương chỉ định thủ tướng là không dân chủ. Ấy là, tôi xin lỗi, một sự lộn xộn. Đó là yếu tố không hợp lý”.




Nhà hỏa táng của vua Rama IX vào ban đêm.




Năm 2022, Bhumibol, vị vua trị vì dài nhất trong lịch sử Thái Lan qua đời, và con trai của ông là Vajiralongkorn nối ngôi, lấy hiệu là Rama X.





Theo hình phạt khi quân (lèse-majesté), phê bình hoàng tộc và Nhà vua đều bị nghiêm cấm ở Thái Lan, nếu vi phạm hoàn toàn có thể bị phạt tù. Ví dụ như ngày 6.12.2022, công an đã tới văn phòng của đài BBC ở thủ đô Bangkok khảo sát về một nội dung bài viết bị cho là hạ nhục nhà vua. Bài này đã xuất hiện trên trang mạng của đài bằng tiếng Thái vào trong ngày thứ năm tuần trước đó. Một nhà sự không tương đương chính kiến nổi tiếng, Jatupat Boonpattararaksa, đã biết thành bắt vào trong ngày thứ bảy cùng tuần, vì ông ta đã Viral bài này qua trang Facebook của tớ. Ông bị cáo buộc tội hạ nhục nhà vua. Sau đó ông đã được thả ra sau khi đóng tiền bảo chứng. Nếu bị kết tội, ông ta hoàn toàn có thể bị 15 năm tù.[87]




Theo hiến pháp, nhà vua bị hạn chế quyền lực tối cao, nhưng vẫn là người đứng đầu và là một hình tượng vương quốc của Thái Lan. Với tư cách là người đứng đầu nhà nước, nhà vua được trao một số trong những quyền hạn và có vai trò nhất định trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt của chính phủ nước nhà. Theo hiến pháp, nhà vua là người đứng đầu lực lượng vũ trang. Ông được yêu cầu phải là Phật tử cũng như thể người bảo lãnh cho toàn bộ những tín ngưỡng tôn giáo trong nước. Nhà vua cũng khá được giữ lại một số trong những quyền hạn truyền thống cuội nguồn như quyền chỉ định người thừa kế và quyền ban ân xá dưới sự đồng ý của Hoàng gia. Nhà vua được trợ giúp trong những trách nhiệm của tớ bởiHội đồng cơ Mật của Thái lan. Mặc dù Quốc vương không còn quyền lập pháp nhưng những luật đạo của Quốc hội nếu muốn được thông qua phải nhận được sự đồng ý của ông. Quốc vương cũng luôn có thể có quyền can thiệp vào những yếu tố của chính phủ nước nhà, nhất là trong thời kỳ khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ chính trị. Mặc dù quyền lực tối cao Nhà vua Thái Lan trên lý thuyết chỉ mang tính chất chất hình tượng, nhưng tiếng nói của Quốc vương có ảnh hưởng rất rộng với nền chính trị, truyền thống cuội nguồn kính trọng nhà vua của người dân Thái Lan đã tạo ra cho Nhà vua uy quyền khó ai bì kịp.





Quốc vương Thái Lan phải hành vi trong phạm vi luật hiến pháp.[88] nhưng có toàn quyền chỉ định nhân sự trong một số trong những nghành như quân đội.[89]




Vị vua hiện tại của Thái Lan là ông Vajiralongkorn (hoặc Rama X) lên ngôi Tính từ lúc tháng 10 năm 2022. Tuy nhiên trong quy trình cai trị của Rama X, uy tín của nhà vua đã sụt giảm đáng kể do những tăm tiếng xung quanh đời tư và lối sống không chuẩn mực của vị vua này. Năm 2022, lần thứ nhất Tính từ lúc năm 1932, ở Thái Lan đã nổ ra biểu tình với mục tiêu phê phán Hoàng gia và yêu cầu tước bỏ một số trong những độc quyền của nhà vua.





Quan hệ ngoại giaoSửa đổi




Bài rõ ràng: Quan hệ ngoại giao của Thái Lan




Thái Lan tham gia khá đầy đủ vào những tổ chức triển khai quốc tế và khu vực. Nước này là một trong những liên minh không thuộc NATO của Hoa Kỳ. Thái Lan là thành viên tích cực của Thương Hội những vương quốc Khu vực Đông Nam Á ASEAN. Thái Lan ngày càng tăng trưởng quan hệ ngặt nghèo với những thành viên ASEAN khác: Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Brunei, Lào, Campuchia, Myanmar và Việt Nam. Trong trong năm mới tết đến gần đây, Thái Lan đã và đang đóng một vai trò ngày càng tích cực trong những yếu tố nóng bỏng của quốc tế. Khi Đông Timor giành được độc lập từ Indonesia, Thái Lan, lần thứ nhất trong lịch sử, đã gửi quân đội của tớ ra quốc tế với trách nhiệm gìn giữ hòa bình quốc tế. Quân đội Thái vẫn ở Đông Timor cho tới ngày ngày hôm nay như thể một phần của lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc. Ngoài ra, Thái Lan đã góp phần quân đội của tớ cho những nỗ lực tái thiết ở Afghanistan và Iraq.





Tuy nhiên lúc bấy giờ, quan hệ Thái Lan – Campuchia còn là một yếu tố nan giải, gây lo ngại cho nhiều nước. Vào tháng bốn năm 2009, trận chiến nổ ra giữa quân đội Thái Lan và Campuchia trên khu vực lãnh thổ tiếp giáp với tàn tích 900 năm tuổi của ngôi đền Hindu Preah Vihear gần biên giới hai nước. Chính phủ Campuchia tuyên bố quân đội của tớ đã giết chết tối thiểu bốn người Thái và bắt giữ 10 người, tuy nhiên chính phủ nước nhà Thái Lan tuyên bố rằng không còn bất kỳ binh sĩ Thái Lan nào đã biết thành giết hoặc bị thương. Hai người lính Campuchia và ba người lính Thái đã biết thành giết. Quân đội của hai bên đều phủ nhận họ đã xâm phạm đến lãnh thổ của phía bên kia và đổ lỗi cho phe còn sót lại đã nổ súng trước [90][91]




Kể từ khi cuộc thay máu chính quyền quân sự chiến lược trình làng vào tháng 5 năm 2014, nổi tiếng trên toàn thế giới của Thái Lan đã đi xuống, theo Giáo sư Thitinan Pongsudhirak của Đại học Chulalongkorn. Ông xác lập, “Vào thời gian tròn 4 năm cuộc thay máu chính quyền Thái Lan vào thời điểm cuối thời gian tháng này [tháng 5 năm 2018], quan hệ đối ngoại của Thái Lan sẽ là một trong những cái giá đắt nhất phải trả từ nhà nước nước nhà quân sự chiến lược…. Thay vì tiến lên phía trước và mở rộng quan hệ với toàn thế giới bên phía ngoài, Thái Lan đã thoái lui và đi vào bế tắc”. [92]




Thái Lan thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam ngày 6 tháng 8 năm 1976.





Kinh tếSửa đổi




Bài rõ ràng: Kinh tế Thái Lan

Xem thêm: Các chỉ số kinh tế tài chính Thái Lan





Bangkok, thủ đô, cũng là thành phố lớn số 1 và là TT kinh tế tài chính tài chính của giang sơn




Thái Lan ban đầu vốn là một nước nông nghiệp truyền thống cuội nguồn. Bắt đầu từ thời điểm năm 1960 Thái Lan thực thi kế hoạch tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội lần thứ nhất và đến nay là kế hoạch thứ 9. Trong thập niên 1970 Thái Lan thực thi chủ trương “hướng xuất khẩu”, ASEAN, Mỹ, Nhật Bản, Âu Châu là thị trường xuất khẩu chính của Thái Lan. Ngành công nghiệp và dịch vụ đã từ từ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế thị trường tài chính và vai trò của nông nghiệp giảm dần. Hiện nay, Thái Lan là một nước công nghiệp mới. Tính cho tới hết năm 2022, tổng thành phầm trong nước của Thái Lan là 529.177 USD (đứng thứ 22 toàn thế giới, đứng thứ 7 châu Á và đứng thứ hai Khu vực Đông Nam Á sau Indonesia). Sau khi đạt vận tốc tăng trưởng thuộc loại cao nhất toàn thế giới từ 1985 đến 1995, với vận tốc tăng trưởng trung bình 9% mỗi năm, sức ép lên việc duy trì đồng baht tại Thái Lan tăng thêm, dẫn đến cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ tài chính năm 1997, phủ rộng rộng tự do ra ra toàn khu vực Đông Á, bắt buộc chính phủ nước nhà phải thả nổi tiền tệ. Sau sự ổn định lâu dài ở tại mức giá 25 baht đổi 1 đồng $ mỹ, đồng baht phá giá hơn một nửa, chạm tới mức thấp nhất với 56 baht đổi 1 đô la vào tháng 1 năm 1998, những hợp đồng kinh tế tài chính được ký kết bằng 10,2% năm trước đó. Chỉ số thị trường sàn góp vốn đầu tư và chứng khoán Thái Lan đã tụt từ mức 1.280 thời gian ở thời gian cuối năm 1995 xuống còn 372 thời gian ở thời gian cuối năm 1997, kinh tế tài chính năm 1997 tăng trưởng âm 20%.




Thái Lan là nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai trên toàn thế giới.




Năm 1998, Thái Lan khởi đầu có tín hiệu phục hồi với vận tốc tăng trưởng kinh tế tài chính là 4,2%, năm 2000 là 4,4%, phần lớn từ những món đồ xuất khẩu chính (tăng 20%). Sự tăng trưởng bị rơi vào tình trạng trì trệ (tăng trưởng 1,8%) do ảnh hưởng của suy thoái và khủng hoảng kinh tế tài chính toàn thế giới năm 2001, nhưng phục hồi lại vào năm tiếp theo, nhờ việc tăng trưởng mạnh mẽ và tự tin của Trung Quốc và những chương trình rất khác nhau nhằm mục đích khuyến khích tăng trưởng kinh tế tài chính trong nước của thủ tướng Thaksin Shinawatra, thường được gọi là tên thường gọi “Thaksinomics”. Tốc độ tăng trưởng kinh tế tài chính năm 2002 đạt 5,2%, đến năm 2003 và 2004 đã tiếp tục tăng cao hơn mức 6%[93]. Dự trữ ngoại tệ ở tại mức cao 37-38 tỉ USD (tháng 8/1997 ở tại mức 800 triệu USD). Đến năm 2005, kinh tế tài chính Thái Lan gần đạt tới trước khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ năm 1997, với sức tiêu thụ tương tự (PPP) đầu người đạt tới 8.300 USD/năm, so với mức 8.800 USD vào năm 1997. Mức tăng trưởng trong trong năm 2005, 2006 và 2007 xấp xỉ trong mức chừng 4-5%. Mức tăng trưởng GDP là 0,1% trong năm 2011, đã nhảy vọt lên 5,5% vào thời gian năm 2012 và tiếp theo đó là 7,5% vào năm trước đó đó. Năm 2022, kinh tế tài chính Thái Lan đạt tới tăng trưởng là 3,9%.[94]




Thái Lan xuất khẩu nhiều hơn nữa 105 tỷ đô la thường niên[93]. Các thành phầm xuất khẩu chính gồm có gạo, hàng dệt may, giầy dép, món ăn thủy hải sản, cao su, nữ trang, xe hơi, xe máy, máy tính và thiết bị điện tử. Thái Lan đứng thứ hai toàn thế giới về xuất khẩu gạo chỉ với sau Ấn Độ, mỗi năm xuất khẩu 6,5 triệu tấn gạo tinh chế. Lúa là loại cây lương thực chính được trồng tại Thái Lan, với 55% đất đai trồng trọt được sử dụng để trồng lúa[95]. Đất hoàn toàn có thể canh tác được của Thái Lan cũng chiếm tỷ suất lớn, 27,25% của toàn bộ khu vực sông Mekong[96]. Vào năm 2010, 49% nhân lực của Thái Lan triệu tập trong ngành nông nghiệp. Con số này giảm từ 70% vào năm 1980 [97].

Các ngành công nghiệp hầu hết gồm có điện gia dụng, linh phụ kiện điện tử, linh phụ kiện máy tính và xe hơi, trong số đó, cũng luôn có thể có góp phần đáng Tính từ lúc du lịch (khoảng chừng 5% GDP Thái Lan). Những người quốc tế ở lại góp vốn đầu tư lâu dài cũng góp thêm phần đáng kể vào tổng thu nhập quốc dân. Tính đến thời gian năm 2012, ngành công nghiệp xe hơi Thái Lan là ngành công nghiệp xe hơi lớn số 1 Khu vực Đông Nam Á và lớn thứ 9 trên toàn thế giới, sự thành công xuất sắc trong việc xuất khẩu và nâng cao tỷ suất trong nước hóa trong nghành nghề lắp ráp xe hơi (gần 90%) đã làm cho vương quốc này được đặt biệt danh “Detroit của Khu vực Đông Nam Á”[98][99][100]. Ngành công nghiệp xe hơi Thái Lan có sản lượng thường niên gần 1,5 triệu xe, hầu hết là xe thương mại.





Quảng trường shopping Central World tại Bangkok, Central Group là tập đoàn lớn lớn bán lẻ đa vương quốc có quy mô lớn số 1, không riêng gì có tại quê nhà Thái Lan mà còn mở rộng sang cả một số trong những nước láng giềng, như Việt Nam.[101]




Các tài nguyên vạn vật thiên nhiên hầu hết của Thái Lan là thiếc, cao su, khí đốt, wolfram, tantal, gỗ, chì, cá, thạch cao, than non, fluorit và đất trồng.





Thái Lan sử dụng hệ đo lường chuẩn quốc tế, nhưng những hệ đo truyền thống cuội nguồn của Anh (feet, inches) vẫn còn đấy được sử dụng, nhất là trong nông nghiệp và vật tư xây dựng. Năm được đánh số B.E. (Buddhist Era – Kỷ Phật giáo) trong giáo dục, dịch vụ gia dụng, cơ quan ban ngành thường trực và báo chí; tuy vậy lịch Gregory được sử dụng trong ngành ngân hàng nhà nước và dần trở nên thông dụng trong công nghiệp và thương mại.[102]




Người Thái gốc Hoa là thế lực sở hữu huyết mạch kinh tế tài chính của Thái Lan. Tại Thái Lan, người Thái gốc Hoa chỉ chiếm khoảng chừng 14% dân số, nhưng chiếm tới gần 90% vốn của những doanh nghiệp và trên 50% vốn của ngành ngân hàng nhà nước. Năm 2000, những ngân hàng nhà nước và công ty tài chính của người Thái gốc Hoa ở Thái Lan có tài năng sản tới trên 22,2 tỷ USD, to nhiều hơn tài sản 21,8 tỷ USD của toàn bộ chính phủ nước nhà và Hoàng gia Thái Lan cộng lại. Chính vì vậy mà quyền lực tối cao cùng vai trò và vị thế của người Thái gốc Hoa ở Thái Lan rất cao, nhiều người Thái gốc Hoa từng làm thủ tướng Thái Lan như anh em Thủ tướng nhà Shinawatra, cựu thủ tướng Abhisit Vejjajiva… Người Thái gốc Hoa cũng chiếm một tỷ suất đáng kể trong cỗ máy chính phủ nước nhà Thái Lan.[103]




Năm 2022, 5,81 triệu người Thái Lan sống trong nghèo đói, 11,6 triệu người (17,2% dân số) ở tình trạng “cận nghèo”. Tỷ lệ người nghèo so với tổng dân số ở mỗi vùng là 12,96% ở vùng Đông Bắc, 12,35% ở miền Nam, và 9,83% ở miền Bắc[104]. Năm 2022, có 14 triệu người nộp đơn xin trợ cấp xã hội (thu nhập thường niên dưới 100.000฿). Vào thời gian ở thời gian cuối năm 2022, tổng nợ hộ mái ấm gia đình của Thái Lan là 11,76 nghìn tỷ. Năm 2010, 3% số hộ mái ấm gia đình bị phá sản. Năm 2022, ước tính có tầm khoảng chừng 30.000 người vô gia cư trong nước[105]. Bất bình đẳng xã hội – kinh tế tài chính và sự phụ thuộc quá rộng vào du lịch là 2 nhóm yếu tố, thử thách lớn cho nền kinh tế thị trường tài chính Thái Lan lúc bấy giờ.





Giao thôngSửa đổi




Bài rõ ràng: Giao thông tại Thái Lan

BTS Skytrain là một khối mạng lưới hệ thống vận chuyển nhanh trên cao ở Bangkok




Giao thông tại Thái Lan khá phong phú và hỗn loạn, không còn một phương tiện đi lại vận tải lối đi bộ nào chiếm ưu thế. Vận tải xe buýt chiếm ưu thế ở khoảng chừng cách xa và ở Bangkok, còn xe máy thống trị ở những khu vực nông thôn cho những chuyến du ngoạn ngắn, thay cho xe đạp điện. Giao thông vận tải lối đi bộ lối đi bộ là hình thức chính của vận tải lối đi bộ thành phầm & hàng hóa tại vương quốc này. Tàu chậm từ lâu đã là một cơ chế vận chuyển đường dài ở nông thôn, tuy nhiên những kế hoạch đang rất được tiến hành để mở rộng dịch vụ với tuyến phố sắt vận tốc cao mở rộng đến một số trong những khu vực chính của Thái Lan.





Vận chuyển hàng không trong nước trước kia do một số trong những ít những hãng hàng không thống trị, nhưng trong thời hạn mới gần đây đã tận mắt tận mắt chứng kiến một sự tăng trưởng đột biến do phần lớn vào việc mở rộng dịch vụ của những hãng hàng không giá thấp. Tại Bangkok, Pattaya, và những thành phố lớn khác, dịch vụ xe ôm luôn có sẵn. Số lượng taxi ở Bangkok cũng thật nhiều. Kể từ lần thứ nhất Open đường tàu vận chuyển vận tốc cao vào năm 1999 tại Bangkok, khách di tán hằng ngày trên những tuyến phố vận chuyển rất khác nhau của Bangkok đã tiếp tục tăng thêm hơn 800.000, với nhiều tuyến phố sắt tương hỗ update đang rất được đề xuất kiến nghị và xây dựng.





Sân bay chính của Thaïland là Sân bay Suvarnabhumi ở Bangkok




Xe xe hơi tư nhân, với mức tăng trưởng nhanh gọn góp thêm phần vào tình trạng ùn tắc giao thông vận tải lối đi bộ nổi tiếng của Bangkok trong hai thập kỷ qua, được sử dụng ngày càng nhiều đặc biệt quan trọng trong giới khách du lịch, người quốc tế, tầng lớp thượng lưu, và tầng lớp trung lưu. Một mạng lưới đường xe hơi trên khắp Thái Lan đã từng bước được thực thi, với đường cao tốc hoàn thành xong vào Bangkok và hầu hết trung bộ Thái Lan. Những khu vực có đường thủy thường xuyên có dịch vụ tàu thuyền và nhiều phương tiện đi lại giao thông vận tải lối đi bộ sáng tạo khác cũng tồn tại như tuk-tuk, vanpool, songthaew, và thậm chí còn cả voi ở khu vực nông thôn.





Giao thông đi theo luật Anh: đi bên trái





Du lịchSửa đổi




Bài rõ ràng: Du lịch Thái Lan

Một di tích lịch sử văn hóa truyền thống thu hút nhiều khách du lịch đến Thái LanWat Arun, BangkokWat Phra Kaew, BangkokWat Phrathat Doi Suthep, Chiang Mai




Thái Lan là vương quốc thu hút nhiều khách du lịch nhất ở Khu vực Đông Nam Á vào năm trước đó đó, theo Tổ chức Du lịch Thế giới. Ước tính ngành du lịch góp phần trực tiếp vào kinh tế tài chính Thái Lan khoảng chừng một nghìn tỷ baht (16% GDP). Khi gồm có những tác động gián tiếp của du lịch, ước tính lệch giá từ ngành du lịch chiếm 20,2% (2,4 nghìn tỷ baht) GDP của Thái Lan [106].





Điểm đến thu hút nhiều khách du lịch châu Á nhất lúc tới thăm Thái Lan là thủ đô Bangkok cùng với những di tích lịch sử lịch sử, tự nhiên và văn hóa truyền thống trong vùng lân cận. Khách du lịch phương Tây không riêng gì có ghé thăm Bangkok và những khu vực xung quanh, mà còn rất thích những chuyến du ngoạn đến những bãi tắm biển và hải hòn đảo ở phía Nam. Phía bắc Thái Lan là yếu tố lí tưởng cho hoạt động và sinh hoạt giải trí leo núi và du lịch mạo hiểm. Để tạo Đk thuận tiện cho hành khách quốc tế, chính phủ nước nhà Thái Lan đã thiết lập bộ phận công an du lịch riêng ở những khu vực du lịch lớn kèm theo số điện thoại khẩn cấp.[107]




Năm 2006, Thái Lan là vương quốc xếp thứ 18 về số lượng hành khách trong bảng xếp hạng World Tourism rankings với ~14 triệu lượt khách. Pháp, một vương quốc có diện tích s quy hoạnh và dân số tương tự Thái Lan, xếp đầu bảng với trên ~80 triệu lượt hành khách. Vào năm 2022, đã có 32,60 triệu khách du lịch quốc tế đến thăm Thái Lan [108][109][110]. Cùng năm đó, thủ đô Bangkok của Thái Lan trở thành thành phố có số khách du lịch ghé thăm nhiều nhất trên toàn thế giới, vượt qua cả London và Tp New York.[111]




Du lịch trong nước cũng tăng trưởng nhanh gọn trong thập kỷ qua. Doanh số từ du lịch trong nước đã tiếp tục tăng từ 187.898 triệu baht năm 1998 lên 380.417 triệu baht (khoảng chừng 7,8 tỷ Euro) trong năm 2007.





Những trải nghiệm du lịch mê hoặc ở Thái Lan gồm có lặn biển, tắm ở những bãi tắm biển đầy cát, mày mò hàng trăm quần hòn đảo nhiệt đới gió mùa, môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường về tối, ghé thăm những di tích lịch sử khảo cổ, những kho tàng trữ bảo tàng, hoàng cung, những ngôi chùa Phật giáo và một số trong những di sản toàn thế giới. Nhiều hành khách theo học những khóa học trong thời hạn lưu trú tại Thái Lan. Phổ biến nhất là những lớp học nấu ăn Thái, Phật giáo và massage Thái truyền thống cuội nguồn.





Thái Lan cũng là miền đất của lễ hội, từ những lễ hội vương quốc như lễ hội năm mới tết đến Songkran (còn gọi là lễ hội té nước) hay lễ hội hoa đăng Thái Lan (Loy Krathong). Nhiều địa phương ở Thái Lan cũng luôn có thể có lễ hội riêng. Một số những lễ hội địa phương nổi tiếng nhất là Lễ hội voi ở Surin và lễ hội “Phi Ta Khon” ở Dan Sai.





Du lịch tình dục cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc thu hút hành khách. Mặc dù mại dâm ở Thái Lan về mặt chính thức là phạm pháp, nhưng những gia chủ thổ thường xuyên có những móc nối với quan chức chính phủ nước nhà và công an để họ làm ngơ cho nhà thổ hoạt động và sinh hoạt giải trí. Trong nhiều trường hợp, những quan chức được hối lộ bởi những gia chủ thổ để tránh việc bị pháp lý trừng phạt. Người ta tin rằng mại dâm hoạt động và sinh hoạt giải trí cho những người dân quốc tế chiếm 20% tổng số lượng những vụ mại dâm ở Thái Lan, triệu tập hầu hết ở những khu đèn đỏ tại Pattaya, Patpong và bãi tắm biển Patong.[112]




Việc phụ thuộc quá nhiều vào du lịch cũng tạo ra mặt trái, đó là kinh tế tài chính Thái Lan dễ bị tổn thương do tác động từ bên phía ngoài. Khi đại dịch Covid-19 xả ra, Thái Lan buộc phải ngừng hoạt động ngành du lịch. Tờ Bloomberg nhận định rằng triển vọng kinh tế tài chính Thái Lan năm 2022 là tồi tệ nhất ở châu Á, do nền kinh tế thị trường tài chính nước này phụ thuộc quá nhiều vào xuất khẩu và du lịch, trong lúc cả hai nghành này đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng do sự bùng phát của đại dịch[113]




Nhân khẩuSửa đổi




Dân cư Thái Lan hầu hết là những người dân nói tiếng Thái một ngôn từ thuộc ngữ hệ Tai-Kadai có quan hệ gần với tiếng Lào, Shan và một loạt những nhóm ngôn từ nhỏ khác tại miền bắc việt nam Việt Nam và vùng Quảng Tây, Vân Nam thuộc

Trung Quốc. Tiếng Thái gồm bốn phương ngữ: tiếng Thái Trung tâm hay tiếng Xiêm, tiếng Thái Đông Bắc hay tiếng Isản còn gọi là tiếng Lào, tiếng Thái Bắc hay tiếng Làn Nà cũng gọi là tiếng Lào, tiếng Thái Nam hay tiếng Tai. Dạng chuẩn hóa của tiếng Thái nhờ vào phương ngữ TT (Xiêm), có bảng vần âm riêng và là ngôn từ hành chính của giang sơn. Người Thái ở vùng TT (Xiêm) tuy chỉ chiếm khoảng chừng khoảng chừng 1/3 dân số, đứng sau những người dân Thái hướng đông bắc, nhưng là nhóm người đã từ lâu chi phối kinh tế tài chính, chính trị và văn hóa truyền thống Thái Lan. Nhờ sự thống nhất trong khối mạng lưới hệ thống giáo dục, nhiều người Thái hoàn toàn có thể nói rằng tiếng Xiêm như tiếng địa phương của tớ.





Phật Statua, Nan.




Ngoài người Thái là người Hoa, nhóm dân tộc bản địa thiểu số đông thứ hai, có ảnh hưởng chính trị không phù phù thích hợp với vai trò kinh tế tài chính. Phần lớn trong số họ không sống tại Chinatown ở Bangkok (trên đường Yaowarat), mà hoàn toàn hòa nhập vào xã hội Thái. Các nhóm dân tộc bản địa khác gồm có người Mã Lai ở miền nam nói một loại phương ngữ Mã Lai gọi là Yawi, người Môn, người Khmer (nhóm dân tộc bản địa thiểu số đông nhất), người Chăm, Lawa, Akha, Karen, Hmông, La Hủ, Lisu, Lôlô…và những nhóm Tai khác ví như: Thái Đen ở tỉnh Loei (Tai Đăm, chữ Thái:ไท ดำ), Nyaw, Phu Thai, Shan, Lự, Saek.v.v.. Sau Chiến tranh Việt Nam, nhiều người Việt đã sang tỵ nạn và định cư tại Thái Lan, đông nhất là tại vùng Đông Bắc. Cũng có thật nhiều người Việt có liên quan tới nhà Tây Sơn đã sang tỵ nạn tại Thái Lan thời Nguyễn. Trong thời Pháp thuộc cũng luôn có thể có nhiều người tỵ nạn thực dân Pháp hoặc tránh trận chiến tranh Đông Dương và trận chiến tranh Việt Nam đã sang và cư trú ở Thái Lan.





Tu sĩ trẻ con ngồi thiền trong rừng




Bên cạnh tiếng Thái còn tồn tại những tiếng địa phương hầu hết là tiếng Isản và những ngôn từ khác hầu hết thuộc ngữ hệ MônKhmer. Đồng thời tiếng Anh được giảng dạy rộng tự do tại Thái Lan, mức độ thành thạo thấp.





Tôn giáoSửa đổi




Theo kết quả khảo sát dân số năm 2015 thì có 94.63% theo Phật giáo Theravada và tôn giáo này sẽ là quốc giáo của Thái Lan. Đứng thứ hai là đạo Hồi với 4%. Một số tỉnh, thành phía nam Chumphon (cách Bangkok 463km về phía tây-nam) là địa phận cư trú hầu hết của người Hồi giáo. Họ thường triệu tập thành với chủ những hiệp hội tách riêng với những hiệp hội khác. Tập trung nhiều nhất tại bốn tỉnh cực nam của Thái Lan là người Mã Lai. Kitô giáo, hầu hết là Công giáo Rôma, chiếm 1,02% dân số. Ngoài ra còn một số trong những nhóm người theo Ấn Độ giáo và đạo Sikh có thế lực, sống tại những thành phố.





Tôn giáo tại Thái Lan





Phật giáo (95%)Hồi giáo (3.93%)Kitô giáo (1.02%)Hindu giáo (0.03%)Khác (0.02%)




Văn hóaSửa đổi




Bài rõ ràng: Văn hóa Thái Lan




Văn hóa Thái Lan chịu ràng buộc thâm thúy từ những tư tưởng Phật giáo – tôn giáo chính thức được công nhận là quốc giáo ở giang sơn này và từ nền sản xuất tùy từng nguồn nước. Có thể thấy rõ hai điểm trên qua những ngày lễ hội. Trong văn hóa truyền thống ứng xử, người Thái tỏ rõ sự sùng đạo, tôn kính hoàng gia và trọng thứ bậc cũng như tuổi tác.





Kinnon, Wat Phra Kaew.Garuda tại tang lễ của Bhumibol Adulyadej.




Một trong những điểm đặc trưng nhất của phong tục Thái là vái (tiếng Thái: wai), gần in như cách cúi chào của người Ấn (Tiếng Hindi: namaste). Cử chỉ này được sử dụng khi gặp mặt, chia tay hoặc xác nhận, với nhiều dạng rất khác nhau phụ thuộc và vị trí xã hội của người đó, nhưng nhìn chung, thường là cử chỉ in như thể đang lễ với hai tay chắp lại và đầu cúi xuống.





Sự thể hiện tình cảm nơi công cộng thường là giữa bạn bè, nhưng rất hiếm khi xẩy ra Một trong những đôi lứa đang yêu thương. Do đó, thường thấy bạn bè nắm tay nhau, nhưng những cặp đôi bạn trẻ rất ít khi làm thế trừ phi đang ở những nơi Tây hóa.





Chuẩn mực xã hội Thái nhận định rằng sờ vào đầu một ai đó là vô lễ. Cũng là mất lịch sự khi để chân cao hơn đầu ai đó, đặc biệt quan trọng nếu người đó có vị thế xã hội cao hơn. Đó là chính bới người Thái nhận định rằng chân là bộ phận dơ bẩn và thấp kém nhất trên khung hình, còn đầu là bộ phận cao nhất và đáng kính nhất. Nguyên tắc này cũng ảnh hưởng đến cách người Thái ngồi trên sàn- chân của tớ để vào trong hay ra đằng sau mà không chĩa vào người trái chiều. Chĩa vào hay chạm vào bất kể cái gì bằng chân đều bị xem là mất lịch sự.





Lễ nhà giáo (Wai Kru)




Trong môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường hằng ngày ở Thái, mọi người thường để ý quan tâm giữ cho môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường được vui vẻ (khái niệm này gọi là sanuk). Vì ý niệm này, người Thái rất tự do ở nơi thao tác mà trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt hằng ngày. Thể hiện cảm xúc tích cực trong những tương tác xã hội cũng rất quan trọng trong văn hóa truyền thống Thái, quan trọng như thể việc Thái Lan được nghe biết như “Đất nước của những nụ cười”.





Cãi vả hay thể hiện sự tức giận là một điều kiêng cữ trong văn hóa truyền thống Thái, và, cũng như những nền văn hóa truyền thống cổ truyền châu Á khác, cảm xúc trên khuôn mặt là cực kỳ quan trọng. Vì nguyên do này, hành khách cần đặc biệt quan trọng để ý quan tâm tránh tạo ra những xung đột, thể hiện sự rất khó chịu hay làm cho một người Thái đổi nét mặt. Sự không đống ý hoặc những cuộc tranh chấp nên được xử lý và xử lý bằng nụ cười và tránh việc cố trách mắng đối phương.





Thường thì, người Thái xử lý và xử lý sự sự không tương đương, những lỗi nhỏ hay sự xui xẻo bằng phương pháp nói “Mai pen rai”, nghĩa là “Không có gì đâu mà”. Việc sử dụng phổ trở thành ngữ này ở Thái Lan thể hiện tính hữu ích của nó với vai trò một phương pháp giảm thiểu những xung đột, những mối bất hòa và than phiền; khi một người nói “mai pen rai” thì hầu như nghĩa là yếu tố việc không hề quan trọng, và do đó, hoàn toàn có thể xem là không còn sự va chạm nào và không làm ai đổi nét mặt cả.





Nghệ thuật tạo hìnhSửa đổi




Nghệ thuậtSửa đổi

Bức tranh Ramakien, Wat Phra Kaew.




Nghệ thuật của Thái hầu hết có đề tài Phật giáo. Hình ảnh những đức Phật được miêu tả với nhiều trường phái đặc trưng rất khác nhau qua nhiều thời kỳ. Kiến trúc và nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp điêu khắc đền chùa Thái chịu ràng buộc từ nhiều nguồn, Nghệ thuật Thái tân tiến là yếu tố trộn lẫn Một trong những yếu tố truyền thống cuội nguồn và kỹ thuật tân tiến.





Trang phụcSửa đổi

Bài rõ ràng: Trang phục Thái Lan

3 bộ trang phục truyền thống cuội nguồn của người Thái




Trang phục Thái Lan chia ra làm 2 dạng: trang phục truyền thống cuội nguồn(trang phục cung đình và trang phục dân dã) và trang phục tân tiến. Đặc điểm cơ bản của trang phục truyền thống cuội nguồn của người Thái là rủi ro không mong muốn vừa sát người. Thay vì thế chúng được may từ những mảnh vải lụa hay vải bông hẹp được nối, gấp, cuộn thành nhiều loại áo quần phong phú.





Trang phục truyền thống cuội nguồn của Thái Lan được gọi là chut thai (tiếng Thái:ชุดไทย), có nghĩa đen là “trang phục Thái”. Nó hoàn toàn có thể được mặc bởi đàn ông, phụ nữ và trẻ con. Chut thai cho phụ nữ thường gồm có một pha nung hoặc chong kraben, áo cánh và sabai. Phụ nữ miền Bắc và Đông Bắc hoàn toàn có thể mặc áo sinh thay vì pha nung và mặc quần dài với áo cánh hoặc áo dài suea. Chut thai cho nam gồm có một chiếc kraben hoặc quần chong, áo sơ mi họa tiết Raj, với vớ trắng dài đến đầu gối tùy chọn và một chiếc sabai. Chut thai cho đàn ông miền bắc việt nam Thái Lan gồm có một sado, áo khoác kiểu Manchu white color, và đôi lúc là khian hua. Trong những dịp trang trọng, mọi người hoàn toàn có thể chọn mặc một trang phục được gọi là quốc phục chính thức của Thái Lan.





Văn chươngSửa đổi




Samut Thai, một phương tiện đi lại ghi chép và truyền tải văn học Thái Lan và những nền văn học khác ở Khu vực Đông Nam Á lục địa




Văn học đương đại của Thái chịu ràng buộc lớn bởi nền văn hóa truyền thống cổ truyền Hindu của Ấn Độ. Những tác phẩm xuất sắc nhất của văn chương Thái gồm phiên bản của sử thi với đề tài tôn giáo Hindu Ramayana, mang tên là Ramakiên, là tác phẩm viết chung của vua Rama I và đại sư Loetla Nabhalai (vua Rama II) với phần thơ được viết bởi Sunthorn Phu.





Ẩm thựcSửa đổi




Bài rõ ràng: Ẩm thực Thái Lan




Âm thực Thái phối hợp năm vị cơ bản: ngọt, cay, chua, đắng, và mặn. Thành phần thường được sử dụng trong ẩm thực Thái Lan gồm có tỏi, ớt, nước cốt chanh, sả, rau mùi, riềng, đường cọ, và nước mắm (nam pla). Các thực phẩm hầu hết ở Thái Lan là gạo, giống lúa nhất là gạo tám (còn được gọi là gạo “hom Mali”) được sử dụng trong hầu hết những bữa tiệc. Thái Lan là nước xuất khẩu gạo lớn số 1 toàn thế giới trong nhiều năm. Hơn 5.000 giống gạo từ Thái Lan được dữ gìn và bảo vệ trong ngân hàng nhà nước gen lúa của Viện Nghiên cứu lúa gạo quốc tế (IRRI), có trụ thường trực Philippines. Vua Thái Lan là người bảo trợ chính thức của IRRI.[114]





Vào năm 2022, bảy món ăn Thái Lan đã xuất hiện trong list “50 món ăn ngon nhất Thế giới” – một cuộc thăm dò trực tuyến riêng với 35.000 người trên toàn toàn thế giới của CNN Travel. Thái Lan có nhiều món ăn trong list hơn bất kỳ vương quốc nào khác. Các món ăn của Thái Lan nằm trong list là: tom yum là món súp chua cay Thái (xếp thứ 4), miến xào kiểu Thái hay còn gọi là pad Thái (xếp thứ 5), gỏi đu đủ Thái hay còn gọi là som tam (xếp thứ 6), cà ri Massaman (xếp thứ 10), cà ri xanh (xếp thứ 19), cơm chiên Thái (xếp thứ 24) và Som Tum Pu Pla Ra (xếp thứ 36) [115].



• 
  

  Pad Thái
  

  
  


• 
  

  Tom yum
  

  
  


• 
  

  Phat kaphrao Gai (Gà)
  

  
  


• 
  

  Tom yam Kway teow
  

  
  


• 
  

  Phanaeng
  

  
  


• 
  

  Som Tam
  

  
  


• 
  

  Cà ri xanh
  

  
  



Biểu diễn nghệ thuậtSửa đổi




Nhà hát và khiêu vũSửa đổi

Khon nhảy




Không hề có truyền thống cuội nguồn kịch nói ở Thái Lan, thay vào vị trí đó là nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp múa Thái Lan.





Nhiều điệu múa dân gian hay cung đình Thái đã được trình diễn trên sân khấu trong và ngoài nước, mê hoặc phần đông người theo dõi, trong số đó hoàn toàn có thể nói rằng tới như múa mặt nạ Khon, Lakhon và Likay- Khon yên cầu kỹ năng phức tạp nhất, nhưng Likay lại được yêu thích nhất; múa sạp Lao Kra Top Mai thịnh hành ở vùng nông thôn Thái Lan. Kịch Nang, một loại rối bóng Thái được trình diễn tại miền Nam. Ngoài ra còn tồn tại điệu múa Ramwong (tiếng Thái: รำวง; RTGS:ram wong).





Giải tríSửa đổi

Bài rõ ràng: Điện ảnh Thái Lan




Phim Thái Lan vào lúc chừng thời hạn trước năm 2000 mới chỉ phổ cập ở thị trường trong nước, ví như Insee Daeng (1959)[116], Insee Thong[117], Mon rak Luk thung, Banthuk Rak Pimchawee,… Khi đó, Mitr Chaibancha là diễn viên nổi tiếng nhất thập niên 1970[118].





Nam diễn viên điện ảnh Tony JaaNữ ca sĩ thần tượng Lalisa Manoban




Sau này, điện ảnh Thái Lan mới được nghe biết và thu hút sự để ý quan tâm của công chúng quốc tế. Đặc biệt là những bộ phim truyền hình võ thuật như Ong Bak (2003)[119][120][121], Tom Yum Goong, Ong Bak 2, Ong Bak 3,…[122] Trong số đó, hai bộ phim truyền hình Ong Bak và Tom Yum Goong đã mang về hơn 47 triệu đô la trên toàn toàn thế giới[123]. Phim kinh dị Thái Lan cũng rất phổ cập ở châu Á, hoàn toàn có thể kể tới như Shutter (2004) – tác phẩm sau này được 20th Century Fox mua bản quyền và làm lại,[124] một số trong những bộ phim truyền hình kinh dị khác ví như loạt phim Chơi Ngải (2004-2008), The Unseeable (2006), Alone (2007), Body (2007), Coming Soon (2008), 4bia (2008), Phobia 2 (2009), Ladda Land (2011), The Swimmer (2013) cũng rất thành công xuất sắc. Tác phẩm kinh dị pha lẫn hài kịch Pee Mak (2013)[125] có lệch giá hơn 33 triệu đô la trên toàn thế giới[126]. Bad Genius (2022) tiếp tục nâng tầm, đưa điện ảnh Thái Lan trở thành một hiện tượng kỳ lạ khi gây sốt những phòng vé trên khắp toàn thế giới, đoạt nhiều phần thưởng Gianh Giá, đồng thời thu về hơn 42 triệu đô la, tác phẩm sẽ là bộ phim truyền hình Thái Lan thành công xuất sắc nhất mọi thời đại.[127]




Phim truyền hình Thái Lan, còn được gọi là Lakorn, đã trở nên phổ cập, vượt thoát khỏi biên giới quê nhà, chinh phục người theo dõi trên khắp châu Á.[128][129] Nhiều bộ phim truyền hình truyền hình Thái Lan nổi tiếng như Khluen Chiwit, U-Prince, Roy Leh Sanae Rai, The Crown Princess hay phim truyền hình tuổi teen, như 2gether: The Series, The Gifted, Girl From Nowhere, Hormones: The Series,… Được người theo dõi châu Á đón nhận tích cực.





Ngành công nghiệp vui chơi ước tính đã góp phần trực tiếp 2,1 tỷ đồng $ mỹ vào tổng thành phầm quốc nội (GDP) của Thái Lan trong năm 2011, đồng thời tương hỗ trực tiếp hơn 86.600 việc làm.





Ngành kiến trúcSửa đổi




Nhà cửaSửa đổi

Nhà truyền thống cuội nguồn kiểu Thái




Điểm khác lạ nhất của nhà cửa Thái so với những dân tộc bản địa Khu vực Đông Nam Á khác là nhà sàn. Nhà Thái lại gần với kiểu nhà đất của những dân cư Môn-Khmer. Tuy vậy, nhà người Thái lại sở hữu những đặc trưng không còn ở trong nhà đất của dân cư Môn-Khmer: nhà người Thái nóc hình mai rùa, chỏm đầu đốc có khau cút với nhiều kiểu rất khác nhau. Hai gian hồi để trống và có lan can xung quanh. Khung cửa ra vào và hiên chạy cửa số có nhiều hình thức trang trí rất khác nhau. Cách sắp xếp trên mặt phẳng sinh hoạt của nhà Thái khá độc lạ: những gian đều mang tên riêng. Trên mặt sàn được phân thành hai phần: một phần dành làm nơi ngủ của những thành viên trong mái ấm gia đình, một nửa dành riêng cho nhà bếp và còn là một nơi để tiếp khách nam. Vật liệu xây dựng nhà sàn thường là tre, gỗ, mái lợp bằng tranh, lá cọ Nhà có phần chính và có sàn hiên với cầu thang tăng trưởng (số bậc thang là số lẻ vì người Thái Lan ý niệm bậc thang số chẵn hoàn toàn có thể dẫn ma quỷ vào trong nhà, mang lại điều rủi ro không mong muốn mắn). Nhà sàn ở những vùng ngập nước sẽ tiến hành dựng cột chống đỡ nhà cao hơn, những nơi không ngập nước cũng dựng cột để sở hữu chỗ làm chuồng gia súc.





Phần nhà tại sẽ có được bàn thờ cúng Phật để ở vị trí cao ngang trán, một tượng Phật nhỏ hướng ra phía phía cửa, hương hoa, trầu cau là hai món thường được để dâng cúng Phật, ngoài ra còn tồn tại những dụng cụ nghi lễ, vật dụng đựng đồ lễ.Đây sẽ là nơi rất linh nhất, toàn bộ những sinh hoạt trong mái ấm gia đình đều phải thể hiện sự tôn trọng với nơi rất linh này, không cho trẻ con hay đàn bà đi lại phía dưới, cấm hướng chân vào dù là lúc ngủ hay chuyện trò. Nhiều mái ấm gia đình còn tồn tại miếu thờ làm từ tranh hay tre đơn thuần và giản dị ở lối vào chính, với ý niệm đó là việc làm thiết yếu để giúp tránh khỏi những hoạn nạn, ốm đau.





Nhà chính nằm trong khuôn viên cùng một chiếc sân và một ngôi nhà phụ, có hàng tường rào xung quanh. Nhà nhà bếp và nơi chứa nước nằm liền sát với nhà chính. Nơi để thóc lúa thì ở nơi tách biệt riêng.





Nhà sàn truyền thống cuội nguồn, tạo ra không khí sinh hoạt tách rời với mặt đất, này cũng là một cách giữ gìn sức mạnh thể chất, tránh khỏi bệnh tật do thời tiết ẩm thấp. Sàn nhà hình chữ nhật có mái hiên che. Khoảng không khí phía dưới để trống còn được sử dụng là nơi thao tác, nơi đặt khung cửi dệt vải.





Từ những nét sơ khai ban đầu, nhà tại của Thái Lan có những bước tăng trưởng hơn. Cấu trúc có phần phức tạp hơn để phục vụ những nhu yếu cao hơn trong đời sống ngày này.





Thể thaoSửa đổi




Muay ThaiRam Muay, nghi lễ tiền chiến đấu.Trận đấu Muay Thái tại BangkokBuakaw Banchamek, võ sĩ Muay Thái nổi tiếng toàn thế giới.




Muay Thái (đánh bốc Thái) không riêng gì có là môn võ thuật mang tính chất chất hình tượng vương quốc mà còn là một môn thể thao được nhiều người xem nhất. Môn thể thao dân tộc bản địa đó đó là cầu mây, một môn tương tự như bóng chuyền nhưng được chơi bằng chân với một quả cầu mây nhẹ. Có thật nhiều biến thể của môn thể thao này với nhiều luật chơi rất khác nhau.





Ngoài ra, còn tồn tại cuộc thi đua thuyền thiên nga nơi mà những làng tranh tài với nhau theo đội. Cuộc đua có mời đội quốc tế tham gia thường được tổ chức triển khai vào tháng 11.





Trò chơi lăn trứng cũng khá được ưa thích trong thời hạn nông nhàn, nhưng nạn đói và tình trạng thiếu vắng trứng và thời gian giữa thế kỷ trước đã làm cho trò chơi này gần như thể biến mất tại những vùng nông thôn nơi mà những truyền thống cuội nguồn vẫn còn đấy rất sống động.





Đội tuyển bóng đá vương quốc Thái Lan là đội tuyển bóng đá cấp vương quốc đại diện thay mặt thay mặt cho Thái Lan trong những trận đấu, giải tranh tài quốc tế, do Thương Hội bóng đá Thái Lan (FAT) quản trị và vận hành. Thái Lan là một trong những nền bóng đá mạnh, giàu thành tích nhất; đồng thời xếp số 1 về số lượng thương hiệu trong khu vực Khu vực Đông Nam Á nói riêng và đang sẵn có tiềm năng tiến xa hơn trong tương lai. Trong 7 lần dự cúp bóng đá châu Á thì đội từng đạt thứ hạng ba vòng chung kết năm 1972, kỳ thứ nhất Thái Lan là gia chủ đăng cai. Đội đã và đang 6 lần giành ngôi vương tại giải vô địch khu vực với lần sớm nhất là vào năm 2022.





Chú thíchSửa đổi



• ^ Religious Composition by Country, 20102050. ngày 2 tháng bốn năm 2015.
  


• ^ John Draper; Joel Sawat Selway (tháng 1 năm 2022). A New Dataset on Horizontal Structural Ethnic Inequalities in Thailand in Order to Address Sustainable Development Goal 10. Social Indicators Research. 141 (4): 284. doi:10.1007/s11205-019-02065-4. S2CID149845432. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2022.
  


• ^ Population of the entire kingdom, following the evidence from the population registration on the 31st of December 2022 (PDF). Royal Thai Government Gazette. ngày 30 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2022.
  


• ^ (tiếng Thái) National Statistics Office, “100th anniversary of population censuses in Thailand: Population and housing census 2010: 11th census of Thailand” Lưu trữ 2012-07-12 tại Wayback Machine. popcensus.nso.go.th.
  


• ^ Gini Index. World Bank. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2022.
  


• ^ Human Development Report 2022 (PDF) (bằng tiếng Anh). United Nations Development Programme. ngày 15 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2022.
  


• ^ CIA World Factbook Thailand, CIA World Factbook.
  


• ^ a b Thông tấn xã Việt Nam (31 tháng 12 năm 2022). Thái Lan cho lao động nhập cư phạm pháp Đk thao tác. tuoitre.vn.
  


• ^ THAILAND: Burmese migrant children missing out on education. IRIN Asia. ngày 15 tháng 6 năm 2009.
  


• ^ Population by religion, sex, area and region, National Statistic Office of Thailand.
  


• ^ Statista Research Department (3 tháng 12 năm 2022). Number of international tourist arrivals in Thailand from 2015 to 2022. www.statista.com.
  


• ^ Sputnik Việt Nam (31 tháng 12 năm 2022). Số khách du lịch thăm Thái Lan năm 2022 đạt số lượng kỷ lục. vn.sputniknews.com.
  


• ^ Thailand and the World Bank Lưu trữ 2005-12-16 tại Wayback Machine, World Bank on Thailand country overview.
  


• ^ The Guardian, Country profile: Thailand, ngày 25 tháng bốn năm 2009.
  


• ^ http://avalon.law.yale.edu/20th_century/usmu003.asp
  


• ^ https://www.law.cornell.edu/uscode/text/22/2321k
  


• ^ Jonathan H. Ping Middle Power Statecraft Lưu trữ 2015-09-05 tại Wayback Machine (p. 104)
  


• ^ IMF. World Economic Outlook Database: Report for Selected Countries and Subjects: October 2022. www.imf.org.
  


• ^ IMF. World Economic Outlook Database: Report for Selected Countries and Subjects: October 2022. www.imf.org.
  


• ^ BRAND FINANCE: RICHARD HAIGH. NATION BRANDS 2022 RANKING. brandirectory.com.
  


• ^ Minh Đức – Tuấn Anh (2 tháng 9 năm 2022). Thái Lan siết chặt bảo mật thông tin an ninh biên giới nhằm mục đích ngăn ngừa người nhập cư trái phép. nhandan.com.vn.
  


• ^ MINH ĐỨC – TUẤN ANH (28 tháng 2 năm 2022). Thái-lan trục xuất năm nghìn lao động nhập cư phạm pháp. nhandan.com.vn.
  


• ^ Ánh Ngọc (10 tháng 2 năm 2022). ‘Thiên đường súng đạn’ Thái Lan. vnexpress.net.
  


• ^ a b An Chi. Chuyện Đông chuyện Tây, tập 1. Tái bản lần thứ nhất, có sửa chữa thay thế. Nhà xuất bản Trẻ. Năm 2006. Trang 214.
  


• ^ H K.T., “Địa vị quan hệ của Thái-lan về kinh-tế ở Viễn-đông”, Trung-Bắc chủ-nhật số 42, ngày 22 tháng 12 năm 1940, trang 23.
  


• ^ Thailand (Siam) History, CSMngt-Thai. Lưu trữ 2015-04-24 tại Wayback Machine
  


• ^ จิตร ภูมิศักดิ์ 1976: “ความเป็นมาของคำสยาม ไทย ลาวและขอม และลักษณะทางสังคม ของชื่อชนชาติ” (Jid Phumisak 1976: “Coming Into Existence for the Siamese Words for Thai, Laotian and Khmer and Societal Characteristics for Nation-names”)
  


• ^ a b Earth Observatory & Rachel Hauser (ngày 28 tháng 3 năm 2002). Tais that Bind.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (link)
  


• ^ Du Yuting; Chen Lufan (1989). Did Kublai Khan’s Conquest of the Dali Kingdom Give Rise to the Mass Migration of the Thai People to the South? (PDF). Journal of the Siam Society. Siam Heritage Trust. JSS Vol. 77.1c (digital). câu ở đầu cuối trong phần nội dung bài viết của trang 39. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2014. Người Thái ở phương bắc cũng như phương nam, theo bất kể cách hiểu nào, đang không di cư ào ạt xuống phía nam sau cuộc xâm lược của Hốt Tất Liệt vào Vương quốc Đại Lý (tiếng Anh: The Thai people in the north as well as in the south did not in any sense “migrate en masse to the south” after Kublai Khan’s conquest of the Dali Kingdom).
  


• ^ Luo, Wei; Hartmann, John; Li, Jinfang; Sysamouth, Vinya. GIS Mapping and Analysis of Tai Linguistic and Settlement Patterns in Southern China (PDF). Geographic Information Sciences. DeKalb: Northern Illinois University. 6 (2). phần abstract. Tóm tắt: Bằng sự phối hợp Một trong những thông tin về ngôn từ học và những điểm lưu ý địa vật lý trong môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên GIS, nội dung bài viết này lập map khu vực sử dụng những biến thể từ vựng liên quan đến canh tác lúa nước của những dân tộc bản địa thiểu số Tai ở miền nam Trung Quốc và kết quả đã cho toàn bộ chúng ta biết rằng nguồn gốc của Tai Nguyên Thủy (Proto-Tai) nằm ở vị trí vùng Quảng Tây-Quý Châu chứ không phải Vân Nam hay vùng trung lưu sông Trường Giang như nhiều người nghĩ….
  


• ^ Pittayaporn, Pittayawat (2014). Layers of Chinese Loanwords in Proto-Southwestern Tai as Evidence for the Dating of the Spread of Southwestern Tai. MANUSYA: Journal of Humanities, Special Issue No 20: 47-64.
  


• ^ Sukhothai Kingdom History.
  


• ^ ABOUT SUKHOTHAI.
  


• ^ A brief history of Thailand.
  


• ^ Thailand – Ayutthaya Kings.
  


• ^ Ayutthaya Kingdom.
  


• ^ The Beginning of Relations with European Nations and Nhật bản. Bản gốc tàng trữ ngày 6 tháng 6 năm 2022.
  


• ^ Pamaree Surakiat. THAI-BURMESE WARFARE DURING THE SIXTEENTH CENTURY AND THE GROWTH OF THE FIRST TOUNGOO EMPIRE1 (PDF). www.siamese-heritage.org. line feed character trong |tựa đề= tại ký tự số 42 (trợ giúp)
  


• ^ Narai KING OF SIAM.
  


• ^ A land steeped in history.
  


• ^ Alaungpaya Dynasty.
  


• ^ Historic City of Ayutthaya.
  


• ^ REVIEW: UNANSWERED QUESTIONS AT KING TAKSIN’S OLD PALACE.
  


• ^ King Taksin The Great.
  


• ^ Prince Chula, p..74
  


• ^ Rough Guides (2000). The Rough Guide to Southeast Asia. Rough Guides. tr.823. ISBN1-85828-553-4.
  


• ^ Sử Việt ghi là Oan Sản (寃産) hoặc Phi Nha Văn Sản.
  


• ^ History & Geography & Geology.
  


• ^ Chulalongkorn.
  


• ^ Lịch sử toàn thế giới cận đại. Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo và giảng dạy. 2011. Trang 476
  


• ^ Lịch sử toàn thế giới cận đại. Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo và giảng dạy 2011. Trang 475
  


• ^ Lịch sử toàn thế giới cận đại. Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo và giảng dạy. 2011. Trang 481
  


• ^ Siam Mapped. Google Books. Truy cập 8 tháng 2 năm 2022.
  


• ^ a b c The lost territories: Franco-Thai relations after WWII | End of Empire
  


• ^ The Constitution of the Kingdom of Thailand.
  


• ^ Franco-Thai War.
  


• ^ Elphick, Peter. (1995) Singapore: the Pregnable Fortress: A Study in Deception, Discord and Desertion. Coronet Books.
  


• ^ In Buddha’s Company: Thai Soldiers in the Vietnam War. Truy cập 11 tháng 11 năm 2022.
  


• ^ Why Thailand Takes Pride in the Vietnam War.
  


• ^ Vietnam Studies Allied Participation in Vietnam (PDF).
  


• ^ Thailand Involvement in Vietnam War.
  


• ^ Forgotten Soldiers in Vietnam.
  


• ^ https://tuoitre.vn/nguoi-thai-pha-vo-cam-ky-90-nam-cong-khai-thach-thuc-hoang-gia-20200920111559338.htm
  


• ^ The Climate of Thailand (PDF). Thai Meteorological Department. Truy cập ngày 18 tháng 8 năm 2022.
  


• ^ Dr. Susan L. Woodward (19972014). Tropical Savannas. Biomes of the World. S. L. Woodward.
  


• ^ Press, Associated. Poaching for meat poses new extinction risk to Thai elephants. the Guardian (bằng tiếng Anh).
  


• ^ Jennifer Hile. Activists Denounce Thailand’s Elephant “Crushing” Ritual. National Geographic Today.
  


• ^ Statistics of Administrative Divisions, Provincial Affairs Bureau.
  


• ^ THÔNG TIN CƠ BẢN VỀ THÁI LAN VÀ QUAN HỆ VIỆT NAM-THÁI LAN, Bộ Ngoại giao Việt Nam (12/2009). Ngày truy vấn: 8/2/2015.
  


• ^ The Council of State, Constitutions of Thailand Lưu trữ 2007-10-09 tại Wayback Machine. This list contains 2 errors: it states that the 6th constitution was promulgated in 1912 (rather than 1952), and it states that the 11th constitution was promulgated in 1976 (rather than 1974).
  


• ^ Thanet Aphornsuvan, The Search for Order: Constitutions and Human Rights in Thai Political HistoryPDF(152KiB), 2001 Symposium: Constitutions and Human Rights in a Global Age: An Asia Pacific perspective
  


• ^ A list of previous coups in Thailand. Bản gốc tàng trữ ngày 24 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 27 tháng 7 trong năm 2007.
  


• ^ A list of recent coups in Thailand’s history
  


• ^ Đảo chính quân sự chiến lược ở Thái Lan – VnExpress. VnExpress – Tin nhanh Việt Nam. Truy cập 8 tháng 2 năm 2015.
  


• ^ Kittipong Kittayarak, The Thai Constitution of 1997 and its Implication on Criminal Justice ReformPDF(221KiB)
  


• ^ Robert B. Albritton and Thawilwadee Bureekul, Developing Democracy under a New Constitution in ThailandPDF(319KiB), National Taiwan University and Academia Sinica Asian Barometer Project Office Working Paper Series No. 28, 2004
  


• ^ Pongsudhirak Thitinan, “Victory places Thaksin crossroads”, Bangkok Post, ngày 9 tháng 2 năm 2005
  


• ^ Unprecedented 72% turnout for latest poll. The Nation. ngày 10 tháng 2 năm 2005. Bản gốc tàng trữ ngày 19 tháng 3 năm 2005. Truy cập ngày 27 tháng 7 trong năm 2007.
  


• ^ Aurel Croissant and Daniel J. Pojar, Jr., Quo Vadis Thailand? Thai Politics after the 2005 Parliamentary Election Lưu trữ 2009-04-19 tại Wayback Machine, Strategic Insights, Volume IV, Issue 6 (June 2005)
  


• ^ The Nation, Interim charter draft Lưu trữ 2007-02-06 tại Wayback Machine, ngày 27 tháng 9 năm 2006
  


• ^ Em gái Thaksin trở thành thủ tướng – Tuổi Trẻ Online. Tuổi Trẻ Online. 4 tháng 7 năm 2011. Truy cập 30 tháng 9 năm 2015.
  


• ^ Banned Thai opposition figure faces new criminal charges.
  


• ^ The Secretariate of the House of Representatives (tháng 11 trong năm 2007). Constitution of the Kingdom of Thailand B.E 2550 (PDF). The Secretariat of the House of Representatives. Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 31 tháng 8 thời gian năm 2012. Truy cập ngày 7 tháng 11 thời gian năm 2012.
  


• ^ How King Bhumibol shaped modern Thailand.
  


• ^ Kneeling before a king: the moment that shook a nation.
  


• ^ Viewpoint: Did Thai king help stifle democracy?.
  


• ^ Thailand ermittelt wegen Majestätsbeleidigung gegen die BBC. BBC. ngày 7 tháng 12 năm 2022.
  


• ^ Constitution of Thailand (law).
  


• ^ Nhà vua Thái Lan sắc phong nữ y tá làm hoàng quý phi. Báo Vnexpress.
  


• ^ The Telegraph, Troops from Thailand and Cambodia fight on border Lưu trữ 23 tháng 5 2010 tại Wayback Machine, 3 April 2009
  


• ^ Bloomberg, Thai, Cambodian Border Fighting Stops, Thailand Says Lưu trữ 14 tháng 10 2007 tại Wayback Machine, 3 April 2009
  


• ^ Pongsudhirak, Thitinan (4 tháng 5 năm 2022). Thailand’s global standing a low point (Opinion). Bangkok Post. Truy cập ngày 7 tháng 5 năm 2022.
  


• ^ a b CIA world factbook – Thailand
  


• ^ ภาวะเศรษฐกิจไทยไตรมาสที่สี่ ทั้งปี 2560 และแนวโน้มปี 2561. สำนักยุทธศาสตร์และการวางแผนเศรษฐกิจมหภาค. Bản gốc tàng trữ ngày 27 tháng bốn năm 2022.
  


• ^ IRRI country profile. Bản gốc tàng trữ ngày 27 tháng 3 năm 2008. Truy cập ngày 27 tháng 7 trong năm 2007.
  


• ^ CIA world factbook – Greater Mekong Subregion
  


• ^ Henri Leturque and Steve Wiggins 2010. Thailand’s progress in agriculture: Transition and sustained productivity growth Lưu trữ 27 tháng bốn 2011 tại Wayback Machine. London: Overseas Development Institute
  


• ^ Santivimolnat, Santan (18 tháng 8 thời gian năm 2012). 2-million milestone edges nearer. Bangkok Post. The Post Publishing.
  


• ^ Languepin, Olivier (3 tháng 1 năm trước đó đó). Thailand poised to Surpass Car Production target. Thailand Business News. Bản gốc tàng trữ ngày 15 tháng 1 năm trước đó đó. Truy cập ngày 20 tháng 1 năm trước đó đó. Đã định rõ hơn một tham số trong |archiveurl= và |archive-url= (trợ giúp); Đã định rõ hơn một tham số trong |archivedate= và |archive-date= (trợ giúp)
  


• ^ Production Statistics. OICA (International Organization of Motor Vehicle Manufacturers). Bản gốc tàng trữ ngày 6 tháng 11 năm trước đó đó. Truy cập ngày 26 tháng 11 thời gian năm 2012.
  


• ^ Chân dung ông chủ mới Big C Việt Nam – tỉ phú Thái Lan Tos Chirathivat.
  


• ^ Weights and measures in Thailand
  


• ^ Bản sao đã tàng trữ. Bản gốc tàng trữ ngày 16 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2022.
  


• ^ รายงานการวิเคราะห์สถานการณ์ความยากจนและความเหลื่อมล้าในประเทศไทย ปี 2559 (PDF). ส้านักพัฒนาฐานข้อมูลและตัวชี้วัดภาวะสังคม ส้านักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 26 tháng bốn năm 2022.
  


• ^ สสส. เผยสถานการณ์คนไร้บ้าน ทั่วประเทศกว่า 3 หมื่นคน. โพสต์ทูเดย์.
  


• ^ Government moves to head off tourist fears. Bangkok Post. ngày 24 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 24 tháng 8 năm 2015.
  


• ^ Amazing-Thailand.com – Tourist Police in Thailand. Bản gốc tàng trữ ngày 3 tháng 7 năm 2008. Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2022.
  


• ^ Record 32.59 Million Foreign Tourists Visit Thailand in 2022. Voice of America. Associated Press. ngày 31 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày một tháng 2 năm 2022.
  


• ^ Tore, Ozgur (ngày 23 tháng 12 năm 2015). Thailand greets 29 millionth visitor in 2015. FTN News. Truy cập ngày 25 tháng 12 năm 2015.
  


• ^ Thailand hoping to attract wealthier travellers. The Nation. ngày 25 tháng 12 năm 2015. Bản gốc tàng trữ ngày 12 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 25 tháng 12 năm 2015.
  


• ^ https://www.forbes.com/pictures/ehlk45iehm/1-bangkok/#338098101b25
  


• ^ The International Encyclopedia of Sexuality: Thailand. Bản gốc tàng trữ ngày 29 tháng 7 năm 2008. Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2022.
  


• ^ http://www.baolaocai.vn/bai-viet/10593/du-bao-kinh-te-thai-lan-chiu-tac-dong-lon-sau-dot-bung-phat-dich-thu-hai
  


• ^ Cooperation of IRRI and Thailand (PDF). Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 30 tháng 6 năm 2005. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2022.(38.7KB)
  


• ^ Tim Cheung (ngày 12 tháng 7 năm 2022). Your pick: World’s 50 best foods. CNN. Truy cập ngày 5 tháng 5 năm 2022.
  


• ^ The Red Eagle–Film Review.
  


• ^ 10 Horrific Deaths That Happened While Filming a Movie.
  


• ^ Diary of Siamese Cinema.
  


• ^ Jaa Rules.
  


• ^ How ‘Ong Bak’ Star Tony Jaa Stays in Fighting Shape.
  


• ^ JACK SLACK: ONG BAK IN THE REAL WORLD.
  


• ^ Tony Jaa Kicks Open Cultural Doors.
  


• ^ Thai action hero Jaa kicks up storm box office.
  


• ^ “Shutter” a bland horror remake.
  


• ^ New ‘Mae Nak’ packs cinemas.
  


• ^ “Pee Mak” rides high on horror-comedy blend. Bản gốc tàng trữ ngày 4 tháng 6 năm 2022.
  


• ^ Journey to the top.
  


• ^ Thailand’s ‘lakorn’ soap operas come to PH.
  


• ^ Young Chinese increasingly drawn to Thai pop culture and traditions.
  



Tham khảoSửa đổi



• Bunbongkarn, Suchit (1996). State of the Nation: Thailand. Singapore: Institute of Southeast Asian Nations.


• Business Monitor International. Thailand. 2000.


• Chavalpait, Orothai (2000). Asian Approach to Resource Conservation and Environmental Protection. Tokyo: Asian Productivity Organization.



Liên kết ngoàiSửa đổi




Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện đi lại truyền tải về Thái Lan.Wikivoyage có cẩm nang du lịch về Thái Lan.



• Thaigov.go.th Royal Government of Thailand


• Tourism Authority of Thailand Official tourism website


• Thai National Assembly Lưu trữ 2008-05-13 tại Wayback Machine Official Thai Parliament website


• Mfa.go.th Thailand Ministry of Foreign Affairs


• Thailand Internet Information Thailand: National Electronics and Computer Technology Center


• CIA – The World Factbook – Thailand


• Thailand Country Fact Sheet from the Common Language Project


• Thailand Travel Dictionary Non-commercial information site


• Longdo Map Thailand On-line Thailand map


• Royal Thai Police Killings


• 31 5 55 ข่าวเที่ยงDNN คอลัมน์อัพเดท ปรองดอง เดือด trên YouTube


• Wikimedia Atlas của Thailand



Reply

0

0

Chia sẻ




Chia Sẻ Link Cập nhật Tính cách của người Thái Lan miễn phí




Bạn vừa đọc nội dung bài viết Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Video Tính cách của người Thái Lan tiên tiến và phát triển nhất và Share Link Cập nhật Tính cách của người Thái Lan miễn phí.





Hỏi đáp vướng mắc về Tính cách của người Thái Lan




Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Tính cách của người Thái Lan vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha

#Tính #cách #của #người #Thái #Lan