Game document design là gì

Vốn đã đăng một (hoặc một vài, tôi cũng không nhớ nữa) bài về game design lên Spiderum, nhưng quên mất một điều quan trọng là nếu mình chưa giới thiệu cơ bản một thứ gì đó mà đã muốn ngay lập tức đi sâu vào nó thì khả năng cao là sẽ chẳng có mấy ai hiểu. Cái đó là điều tôi cần phải tự rút kinh nghiệm.

Nguồn: Level Up - The Guide to Great Video Game Design (2010) by Scott Rogers

Người ta: À, tức là ông làm code game đúng không?

Tôi: Không, tôi thiết-kế game.

Người ta: Tức là gì? Kiểu vẽ game, vẽ nhân vật hay đồ họa các loại ý hả?

Tôi: Không, tôi không vẽ. Cái đó là việc của họa sĩ.

Người ta *nhíu mày*: Ủa tóm lại ông không code, cũng không vẽ, thế thì ông làm gì? Thiết kế kiểu mấy cái banner với poster ấy hả?

Tôi *thở dài*: Cũng không phải ... nhưng ừ đại loại thế.

GAME DESIGN LÀ GÌ?

Game Design (thiết kế game) có nghĩa là vận dụng các quy tắc và thẩm mỹ thiết kế nghệ thuật vào công việc làm game cho mục đích giải trí, giáo dục, thể dục, hay các mục đích mang tính thử nghiệm khác. Ngày nay, các yếu tố cũng như các nguyên lý của game design đã được áp dụng vào các ngành nghề hay các loại hình mang tính tương tác khác như thực tế ảo hay xu hướng game hóa (gamification) đã trở nên khá thịnh hành từ một vài năm trở lại đây.

Công việc của Game Designer

Level Designer

Ys III: Wanderers from Ys (1989)

Overwatch (2016)

System Designer

Sơ đồ hệ thống hóa một game cơ bản

Các yếu tố mà một System Designer thường phải quan tâm

UI Designer

Làm ơn đừng bao giờ thiết kế UI cho game thế này

Street Fighter IV (2008)

Khác

• Content Designer/Writer: với chuyên môn là viết lách, Content Designer là người chịu trách nhiệm viết nội dung cho game: cốt truyện, lời thoại, truyền thuyết, xây dựng thế giới, etc.
• Scripter: Thiết kế các công cụ để phục cho việc sản xuất nội dung trong game, rồi gửi bản thiết kế cho đội ngũ code để phát triển chúng.
• Lead Designer: đôi khi còn được gọi là Creative Director. Là người tổng phụ trách toàn bộ tổ designer, nói một cách khác là Project Manager của đội ngũ này. Có trách nhiệm quản lý, đảm bảo tầm nhìn chung của toàn bộ dự án được nhất quán, đồng thời là người đứng ra trao đổi với các team code, art và producer.

Học gì để trở thành một Game Designer?

Lập trình

Doom (1993)Đây là kỹ năng quan trọng nhất. Bạn không cần phải giỏi như John Carmack hay Casey Muratori. Bạn không cần phải hiểu rõ cách sử dụng Quaternion để xoay vật thể 3D ra sao, hay giải thuật giả lập hiệu ứng 3D từ texture 2D thế nào, nhưng bạn hãy biết code đủ để có thể tự mình làm các loại prototype để thử nghiệm concept bằng các công cụ hỗ trợ làm game đơn giản. Bản thân tôi không phải dân code, nhưng tôi là người luôn ủng hộ game designer phải biết code. Code càng giỏi càng tốt. Bởi, điều cốt lõi với một game luôn luôn là khả năng tương tác. Và thứ duy nhất để tạo ra khả năng tương tác đó là không gì khác ngoài code. Như Jonathan Blow đã nói, nếu như ông không biết code, thì rất có lẽ những tựa game Braid và The Witness của ông đã không bao giờ được ra đời.

Đồ họa

Inside (2016)

Giao tiếp

Khác

• Chơi game như một Game Designer: bởi game design là một ngành chuyên biệt, nên đừng nghĩ rằng chỉ bởi vì bạn đã chơi rất nhiều thể loại game khác nhau, hay chơi rất nhiều game cùng một thể loại, có nghĩa rằng bạn đã có đủ trình độ để trở thành một game designer. Game designer không dành thời gian chơi game chỉ để tận hưởng nó, mà họ còn phải dành thời gian để phân tích một cách cụ thể từng cây đinh chiếc ốc của game đó. Phân tích cách các hệ thống trong một game tương tác với nhau ra sao, rồi thì tại sao lại sử dụng chức năng đó ở đây, hay thậm chí rất nhiều khi bạn sẽ phải nghĩ tại sao một chiếc hộp gỗ tưởng chừng rất đơn giản được đặt ở góc phòng như thế lại được coi là một sự tinh tế phi thường của game design.
• Viết kỹ thuật (Technical Writing): Bạn cần nhớ đây là viết kỹ thuật, chứ không phải viết sáng tạo (Creative Writing). Là một game designer, thứ sẽ luôn đi cùng với bạn là Game Design Document, ở đó bạn liệt kê và mô tả một cách chi tiết tất cả mọi thứ liên quan đến các hệ thống, các chức năng và các điều kiện của game để các thành viên thuộc các team khác như code hay art có thể hiểu rõ được thứ mà dự án cần là gì. Hãy biết viết một cách chi tiết nhưng hết sức rõ ràng, và quan trọng nhất là ngắn gọn hết sức có thể.
• Khả năng đọc hiểu và phân tích logic cao: Game là một hệ thống, và điều đó có nghĩa là nó phải được dựa trên logic, và cũng có nghĩa là bạnvới tư cách là người làm ra nócũng phải hiểu rất rõ được cách thức nó hoạt động tổng quát là như thế nào.
• Tâm lý học cơ bản: Game design là tạo ra những trải nghiệm, và vì thế bạn cần phải biết một chút về tâm lý học hành vi để hiểu được lý do vì sao người chơi hành động theo một cách nhất định, và từ đó điều chỉnh thiết kế của mình.
• Hiểu rõ hệ máy mình đang phát triển game cho là gì: Mỗi hệ máy lại có những đặc tính và những giới hạn khác nhau. Bạn cần hiểu rõ những điều đó để thiết kế game theo cách tương ứng.
• Kiến thức về toán khá vững: bạn sẽ cần kỹ năng này khi bạn phải giải quyết những vấn đề về cân bằng chỉ số trong game.

Lời kết