Bài 20: Thu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản
Tóm tắt lý thuyết
I.Thu hoạch
1. Yêu cầu:
-
Để đảm bảo được số lượng và chất lượng của nông sản phải tiến hành thu hoạch đúng độ chín, nhanh gọn và cẩn thận.
2. Thu hoạch bằng phương pháp nào?
-
Tùy theo từng loại cây có cách thu hoạch khác nhau như: hái, cắt, nhổ, đào bằng phương pháp thủ công hay cơ giới.
-
Hái: cam, quýt, đậu xanh ...
-
Nhổ: su hào, khoai mì, đậu phộng
-
Đào: khoai tây, khoai lang
-
Cắt: lúa, hoa, bắp cải
-
II. Bảo quản
1. Mục đích:
-
Bảo quản nhằm hạn chế sự hao hụt về số lượng và giảm sút về chất lượng của nông sản.
2. Các điều kiện bảo quản tốt:
-
Hạt hạt cần phải phơi hoặc say khô.
-
Rau quả phải sạch sẽ, không giập nát.
-
Kho bảo quản phải xây dựng nơi khô ráo, thoáng khí, có hệ thống thông gió và phải có biện pháp để trừ mối, mọt, chuột,
3. Phương pháp bảo quản
-
Có 3 phương pháp bảo quản:
-
Bảo quản thông thoáng:Lúa, bắp
-
Bảo quản kín:Đậu xanh, các loại hạt .
-
Bảo quản lạnh:Hoa, rau xà lách, trái vải
-
III. Chế biến
1. Mục đích
-
Chế biến nông sản làm tăng giá trị của sản phẩm và kéo dài thời gian bảo quản.
2. Phương pháp chế biến
-
Có 4 phương pháp:
-
Sấy khô.
-
Chế biến thành bột mịn hay tinh bột.
-
Muối chua.
-
Đóng hộp.
-
Bài tập minh họa
Bài 1:
Tại sao phải thu hoạch đúng lúc, nhanh, gọn và cẩn thận?
Hướng dẫn giải
-
Vì thu hoạch khôngđúng lúc (quá non hay quá già): Sẽ làm giảm chất lượng và sản lượng nông sản
-
Nhanh gọnđể tránh thời kỳ cây trồng quađợt thu hoạch sẽ cho sản lượng thấp
-
Trong quá trình thu hoạch cần cẩn thậnđểđạtđược sản lượng tốiđa cho cây .
Bài 2:
Bảo quản nông sản nhằm mục đính gì và bằng cách nào?
Hướng dẫn giải
-
Bảo quản nông sản nhằm mục đích hạn chế hao hụt về số lượng và hạn chế giảm chất lượng của nông sản. Ví dụ không bảo quản hoặc bảo quản không tốt, các nông sản dễ bị mốc, mọt phá hoại, rau quả sẽ bị thối.
-
Bảo quản nông sản:
-
Một số loại cần bảo quản lạnh
-
Một số loại cần bảo quản ở nơi khô ráo thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp, tránh độ ẩm quá lớn
-
Đóng gói trong bao bì, thùng đựng, trong nhà kho
-
Hút chân không
-
Bài 3:
Người ta thường chế biến nông sản bằng cách nào? Cho ví dụ?
Hướng dẫn giải
-
Sấy khổ: Một số rau, củ ,quả tại lò hấp
-
Chế biến thành tinh bột hay bột mịn: Một số củ, hạt theo quy trình nhấtđịnh
-
Muối chua: Một số rau, củ nên men nhờ hoạtđộng của vi sinh
-
Đóng hộp: một số rau, quả cho vào hộp hay lọ thuỷ tinh
Lời kết
Sau khi học xong bàiThu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản, các em cần ghi nhớ những nội dung chính sau đây:
-
Hiểu được mục đích và yêu cầu của các phương pháp thu hoạch, bảo quản, chế biến nông sản
-
Biết cách thu hoạch,bảo quan ,chế biến nông sản